یوسف آباد یکی از محلههای قدیمی و با اصالت تهران است که تا دوره قاجار به واسطه باغهای سرسبز و توتستانهای معروفش شناخته میشد. تاریخچه یوسف آباد صرفا به وجود باغهای متعدد که در اختیار مستوفی الممالک بود خلاصه نمیشود چرا که بخش غربی آن مملو از تپه ماهورهایی بود که عملا عبور و مرور را برای اهالی غیرممکن میکرد.
خیابان “ندید" در غربیترین بخش یوسف آباد که امروز به نام خیابان شهید جهان آرا شناخته میشود تا اواسط دوره قاجار یکی از درههای مخوف تهران به شمار میرفت و به خاطر پرسه زدن گرگها در این محدوده، مردم نام دره گرگی را روی آن گذاشته بودند. جمشید رحمانی پناه، یکی از قدیمیترین ساکنان یوسف آباد درباره روزگار قدیم دره گرگی میگوید: «آنطور که قدیمیها نقل میکنند، غرب یوسف آباد تا اواسط دوره قاجار دره مخوفی بود، اما بعد از ورود میرزا یوسف مستوفی االممالک پوست انداخت. وقتی میرزا یوسف مستوفی الممالک باغهای یوسف آباد را احیا میکرد، دره گرگی هم با خاک و نخاله پر شد و خیابان ندید از اواخر دوره قاجار و ابتدای حکومت پهلوی اول در همان مسیر شکل گرفت.» محدوده دره گرگی از خیابان جهان آرا فعلی شروع میشد و تا امیرآباد ادامه پیدا میکرد. این محدوده جغرافیایی تا دوره پهلوی اول پر از بیابان و تپه ماهور بود و مردم از ترس مواجه شدن با گرگهای ولگرد معمولا از این مکان عبور نمیکردند. به همین دلیل مردم با گذر زمان نام «ندید» را روی این خیابان گذاشتند چرا که طبق روایت قدیمیها کسی جرات قدم زدن در این خیابان را نداشت و اهالی در این خیابان یکدیگر را نمیدیدند.
رحمانی پناه در این باره میگوید: «اگر بگوئیم ندید یکی از ترسناکترین خیابانهای تهران در دوره پهلوی اول بود اغراق نکرده ایم. شاید به همین دلیل هیچ ملکی در این خیابان خرید و فروش نمیشد. زمینهای خیابان ندید یا همان دره گرگی آن قدر کم ارزش بود که خریدار و فروشنده مجبور بودند از یک قاعده عجیب پیروی کنند. خریدارها در این خیابان سنگ پرتاب میکردند و هر جا سنگ فرود میآمد به عنوان محدوده ملک شخصی آنها تعیین میشد. بنا براین خریداری که ضرب دست و زوربازوی بیشتری داشت زمین بزرگ تری را تصاحب میکرد.»
خرید و فروش در یکی از ترسناکترین خیابانهای تهران برای مدتی طولانی کساد بود، اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سرنوشت این خیابان هم تغییر کرد. رحمانی پناه درباره پوست اندازی خیابان ندید میگوید: «بعد از پیروزی انقلاب خیابان ندید سر و سامان گرفت و قطعه زمینهای ۴۰۰ و ۵۰۰ متری این خیابان به متری ۲ میلیون تومان خرید و فروش میشد در حالیکه قبلا مردم با یک میلون تومان حدود هزار متر زمین در این خیابان میخریدند. زمینهای خیابان ندید بعد از اجرای طرح تفصیلی تهران، ارزش صد چندانی پیدا کرد و امروز محل زندگی قشر بالادست جامعه است.»
منبع: همشهری آنلاین