تام رایت (Tom wright) معمار بریتانیایی صاحب سبک که به طراحی برج‌العرب معروف است. او که در ردیف ۱۰معمار بزرگ قرن قرار می‌گیرد اخیرا پروژه‌ای را در تهران معرفی کرده است که بار دیگر نگاه متفاوت او را به رخ می‌می‌کشد. اگرچه او در عمر حرفه‌ای خود معماری بی‌دیلی را خلق کرده است اما در مورد او و سبکش کم نوشته شده است.
اتمام کار ساخت ساختمان ریبون تهران در اندرزگوی تهران، بهانه‌ای شد تا به کارنامه این معمار خلاق و پیشرو نگاهی بیاندازیم.
مشاهده بیشتر
شیشه، فولاد و تکنولوژی سه عنصر مهم در طراحی‌های تام رایت هستند. او خطوط هندسی خود را طوری ترسیم می‌کند که نیازمند اجراهایی جسورانه از نظر قدرت سازه و کیفیت شیشه‌های به کار رفته هستند. همچنین او فن‌آوری‌های جدیدی و هوشمندی معماری را در همان ابتدای پروژ جزوی‌طراحی خود می‌بیند.
تمام پروژه‌های تام رایت که در کشورهای مختل دنیا پیاده شده‌اند از نظر پیشرو بودن به لحاظ هوشمندی پیشرو است. به همین دلیل است که در بازار ساخت و ساز هر کشوری که تام رایت در آن اثری خلق می‌کند، بنای طراحی شده توسط او تبدیل به آیکون می‌شود. لندمارک شدن ریبون تهران از همین حالا به خوبی این ویژگی طراحی‌های او را نشان می‌دهد.
تام رایت برای طراحی ریبون تهران، به ایران سفر کرد. بازدید حضوری از محدوده‌ای که یک پروژه قرار است شکل بگیرد، یکی از عادت‌های حرفه‌ای تام رایت است. او برای طراحی برج العرب نیز مدتی در دبی زندگی کرد.
هدف او از این کار درک بافت شهری، روحیه و فرهنگ مردم هر منطقه و نیازسنجی آن‌هاست. نتیجه تامل چند روزه تام رایت در تهران، خطوطی نرم اما استواری بر روی کاغذ شد که با نوع نما و شفافیت فضاهای داخلی و خارجی، سازنده پروژه رابه چالش کشید.
ایده تام رایت ساختمانی بود که در ساختار هندسی‌اش کاربری‌های مختلف ساختمان را با خطی نرم از هم جدا کند. خطه نرمی که در نمای بیرونی به شکل روبانی از نور دیده شود.
درواقع ایده نورپردازی نمای ساختمان ریبون تهران نیز در همان اتودهای اولیه شکل گرفت تا جزوی از هویت آن شود.
حالا این روبان نور در نمای ریبون تهران، با تاریک شدن هوا، چهره ساختمان را به کلی تغییر می‌دهد. از فاصله کمی‌دورتر ساختمانی را داریم که چراغ‌های شهر روی شیشه‌هایش آن منعکس شده و خط نرمی از نور طلایی آن را در سه بخش تفکیک کرده.
شیشه نیز، به عنوان یکی از عناصر مهم طراحی‌های تام رایت، در خلق ریبون تهران نقش مهمی را بازی کرد. شفافیت یکی از مفاهیم کلیدی او برای طراحی ساختمان ریبون بود. علاوه بر نما، او بر شکل گرفتن فضاهایی تمرکز کرد که در دورترین فاصله از پنجره‌ها نیز نور طبیعی را از خود گذر دهد. سازه‌ای که ۹۵ درصد فضاهای داخلی آن از نور طبیعی بهره‌مند هستند.
در نتیجه درک هنرمندانه او از روح جمعی تهران و بافت شهری‌اش، طرح ساختمانی سراسر شفافیت (Transparency) خلق شد.
علاوه بر سیراب بودن فضای داخلی ریبون تهران از نورطبیعی، تماس همیشگی چشم‌ها با آسمان، یکی دیگر از ویژگی‌های مهم آن است. چشم اندازی گسترده از شهر، کوه و آسمان که فرصت سبک شدن ذهن و آرامش را به ساکنین ریبون تهران می‌دهد.
ساختمان‌های هوشمند به گونه‌ای طراحی می‌شوند که انعطاف پذیر و سازگار با نیازهای در حال تغییر باشند. به همین دلیل است که پویایی (Dynamic) یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ریبون تهران است که تام رایت مورد توجه قرار داده است.
مقیاس‌پذیری و طراحی‌های مدولار ریبون، امکان ادغام آسان فناوری‌های جدید را فراهم کرده و نیز، فرصت تغییرات چابک در کاربری فضاها را فراهم می‌کند. این انعطاف (Flexibility) تضمین می‌کند که فضاهای تجاری و اداری ریبون بتوانند با نیازهای درحال تحول کسب و کارها به سرعت همگام شوند.
یک فضا می‌تواند صرفا شیک (Chic) باشد، یا صرفا بسیار کاربردی (Functional) می‌تواند بهینه‌ترین از نظر نرخ اشغال فضا باشد و یا صرفا تابلویی زیبا برای پرستیژ و ساختن هویت برند.
ساختمان‌های هوشمند در جهان، الگوهایی را در معماری فضا ارایه می‌دهند که در عین حفظ عناصر زیبایی‌شناختی، به صاحبان کسب و کار برای چیدمان بهینه اداری کمک کند.
با تجزیه و تحلیل داده‌ها در مورد نرخ اشغال نیروی انسانی در فضای ریبون، کسب و کارها می توانند تصمیمات آگاهانه ای در مورد برنامه ریزی فضا بگیرند و هزینه های غیر ضروری را کاهش دهند.
ساختمان هوشمند ریبون تهران به این تعادل بها داده و از تمام ابزارها برای ایجاد این حس بهره گرفته است.
تفکر جاری در معماری ریبون، طراحی داخلی آن را نیز هدایت کرده است. هوشمندی در انتخاب جنس مواد، بافت و رنگ‌‌ها به کمک معماری ساختار بنا آمده تا فضاهایی خلق شود که روح انسان را لمس کنند.
ریبون تهران با استفاده از چوب سنگ و فضای سبز و رنگ‌های روشن و طبیعی، هارمونی مطلوبی را در محیط خود ایجاد کرده است.
ساختمان هوشمند ریبون تهران علاوه بر کاربری‌های تجاری و اداری، طبقات مجزایی به عنوان مرکز داده‌ها (Data Center)، رستوران، سالن رویدادها (Event Hall) و بیزنس کلاب (Business Club) دارد که از نظر طراحی و تکنولوژی در ایران کم نظیر هستند.
همچنین بخش تجاری ساختمان هوشمند ریبون قابلیت شخصی‌سازی دارد. در ریبون هر کسب و کاری می‌تواند با توجه به نیازهای به روز خود، محیط را با نیازمندی خودش تطبیق بدهد. کاربری اداری ریبون تهران با تعداد محدودی واحد با دو استراتژی طبقات چند واحدی و تک پلان طراحی شده است تا پاسخ‌گوی کسب و کارهایی با تعداد کارکنان متفاوت باشند.
در کنار خدمات بخش اداری، بیزینس کلاب هوشمند (Business Club)ریبون با اتاق‌های متعدد جلسات، سال‌های رویداد و آموزش، دفاتر شخصی، اتاق قراردادها و… تکمیل کننده فضاهای کاری سازمان‌ها خواهد بود.
در نهایت این روزها شاهد این هستیم که با هنرمندی تام رایت و کیفیت‌گرا بودن سازنده پروژه ریبون تهران، شاهد اضافه شدن لندمارک جدیدی به شهر تهران هستیم. لندمارکی که نمونه‌ای خوب از تعادل بین زیبایی و کارکرد محسوب می‌شود.
معماری شهری تهران سال‌هاست که با ساخت و سازهایی بدون در نظر گرفتان زیبایی‌شناختی، آشفتگی بصری را برای شهروندان ایرانی به همراه داشته است.
اما ریبون تهران پروژه‌ای است که در قبال تراکمی که به شهر افزوده، زیبایی نمای شهر را هم مدنظر داشته است. از این نظر نیز ریبون تهران، به خصوص برای ساختمان‌های تجاری_اداری می‌تواند یک الگوی موفق محسوب شود.