اولين زلزله سال 1404 ايران، روز اول فروردين رخ داد؛ زمين لرزهاي با قدرت 4.1 ريشتر در ساعت 2 بامداد جمعه و در شهر بِنك در جنوب استان بوشهر. طبق گزارش مركز لرزهنگاري كشوري (موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران) از روز اول فروردين امسال تا عصر ديروز (اول ارديبهشت) در مجموع 12 زمين لرزه با قدرت بيش از 4 ريشتر و در استانهاي بوشهر، اصفهان، هرمزگان، كرمان، خوزستان، فارس و چهارمحال و بختياري رخ داده كه زمينلرزه بعد از ظهر ديروز در اردكان استان فارس و با قدرت 4.2 ريشتر، آخرين زمين لرزه ثبت شده در جدول مركز لرزهنگاري كشور است.
مهدي زارع، استاد پژوهشگاه بينالمللي زلزلهشناسي كه در گفتوگو با «اعتماد» وضع امسال كشور بابت خطر وقوع زمين لرزههاي پرقدرت را تحليل كرده، طي هفتههاي اخير و از ابتداي اسفند پارسال درباره ضرورت مقاومسازي بناها و ايجاد آمادگي فيزيكي و رواني در جمعيت توصيهها و هشدارهايي مطرح كرده بود. زارع در گفتوگويي كه ابتداي اسفند پارسال با پايگاه خبري «تابناك» داشت، وقوع زلزله پرقدرت در شهر تهران را يك اتفاق قطعي دانست و به استناد نتايج مطالعات بر گسلهاي شمال، مركز و جنوب تهران گفت كه هر يك از اين گسلها توان ايجاد زمينلرزههاي بزرگي، حتي بيش از ۷ ريشتر را دارند.
زارع در اين گفتوگو، از گسل شمال تهران، گسل مشا، گسل ري و گسل پرديسان نام برده بود و گسل شمال تهران واقع در محدوده كن و سولقان تا شرق تهران را داراي قابليت توليد زلزلههاي بالاي ۷ ريشتر و آسيبپذيري بالا در مناطق شمالي و مركزي تهران دانسته بود. اين استاد پژوهشگاه بينالمللي زلزلهشناسي هشدار داده بود كه زلزلهاي با شدت ۷ ريشتر در تهران، يك فاجعه انساني، اقتصادي و اجتماعي ايجاد خواهد كرد كه مهمترين آنها، تخريب كامل حداقل 30 درصد ساختمانهاي فرسوده، افزايش آمار تلفات و مصدومان، اختلال در فعاليتهاي اقتصادي و اجتماعي و ضربه سنگين به اقتصاد كشور به دنبال اين اختلال طولانيمدت خواهد بود. زارع در اين گفتوگو با پايگاه خبري تابناك، تاكيد كرده بود كه زلزله بزرگ در تهران يك واقعيت اجتنابناپذير است كه دير يا زود رخ خواهد داد ولي عدم آگاهي عمومي، ضعف در برنامهريزيهاي شهري، منافع اقتصادي گروههاي خاص و كمتوجهي برخي از مسوولان باعث شده كه اين موضوع به طور جدي در دستور كار قرار نگيرد.
حالا دو ماه بعد از اين هشدار و در حالي كه وقوع زلزله 7.7 ريشتري در ميانمار در هفته اول فروردين امسال و تخريب گسترده در تايلند كه كشور همسايه ميانمار است، عاملي براي تكرار هشدارهاي مجدد شد، زارع به «اعتماد» ميگويد كه خسارات انساني و اقتصادي زلزله پرقدرت در تهران، به نتايجي منجر ميشود كه معادل فاجعه ملي براي كل كشور است. اين عضو وابسته فرهنگستان علوم در حالي براي شرايط سازهاي پايتخت نگران است كه ميگويد با وجود مخاطرات جدي براي دو استان تهران و البرز كه بيش از 17 ميليون نفر و معادل 22.5 درصد جمعيت كشور را در خود جاي دادهاند، مسوولان شهري اقدام موثري براي كاهش ميزان خطرپذيري ندارند و حتي آسيبپذيري پايتخت را با برخي تصميمها تشديد هم كردهاند كه نمونه بارز آن، تداوم ساخت هتل 30 طبقه در منطقه ولنجك و روي گسل شمال تهران به عنوان خطرسازترين گسل پايتخت است.
منبع: روزنامه اعتماد