کاربری در توئیتر با انتشار تصاویری از یک خانه ایرانی در موناکو نوشت: وسط موناکو این خونههه نظرم رو جلب کرد. یک گوگل کردم دیدم پاتوق بچههای قاجار (احمد شاه) بوده و ۱۲۰ سال پیش ساخته شده. اما ماجرای این تصاویر چیست؟
برای بیشتر ما ایرانیها کشور کوچک موناکو و شهر مونتکالرو بیشتر با نام ملکه پیشین آن گریس کلی هنرپیشه مشهور هالیوود گره خورده است. اما در این شهر و در واپسین روزهای فرمانروایی خاندان قاجار (۱۹۰۹ میلادی)، یک ایرانی ثروتمند به نام پرنس ارفع، یک خانه ویلایی با روح و فرهنگ ایرانی برای زندگی خود ساخت که اینک نماینده فرهنگ و هنر ایرانی در پایان سده نوزدهم، همسایه کاخ شاهزاده موناکو و موزه اقیانوسشناسی آن است.
رسانه پلاک 52 در مقالهای به این ساختار ارزشمند خوشهچین فرهنگ ایران اشاره کرده است. این ساختمان ارزشمند، گنجینهای از معماری ایرانی ، اروپایی است که در جای جای آن گوشههای پیدا و پنهان فرهنگ ایران به چشم میخورد.
لینک پیشنهادی: هفت موزه ناکام تهران که اسیر تلخی روزگار شدند
شاید در دیدار نخست، کنگرههای برگرفته از تختجمشید است که ما ایرانیان را به سوی خود میکشاند. نقوش زرینفام شیروخورشید، تاج کیانی و سنگنوشتههای به خط فارسی، جای تردیدی برای بیننده نمیگذارد که به دیدار بخشی از فرهنگ ایران آمده: سرود غیب سرود آن زمان که دانشگاه مناسب است به نام شریف این بنیاد. موزاییک شیر و خورشید و تاج کیانی اثر هنرمند ایتالیایی فرانچسکو تاماگنو است.
پنجرههای رنگین و سروخمیده (بته جِغه) ما را به شرق افسانهای و سرزمین رویاها میبرد. تندیسهای کوروش بزرگ، بنیانگذار کشور ایران و داریوش بزرگ در حیاط مجموعه که از روی نقشهای پاسارگاد و تختجمشید ساخته شدهاند ارزش این ساختار را دوچندان نموده است.
لینک پیشنهادی: دو قابِ دیدهنشده و تاریخی از سفارت بریتانیا در دوره قاجار!
پیروزمیرزا رضا خان دانش – ارفع الدوله، مشهور به پرنس ارفع، شیفته القاب و مدالها و نشانهای فراوان، عاشق هنر و فرهنگ ایران، از سیاستمداران سالهای پایانی سده نوزدهم میلادی و سالهای آغازین سده بیستم میلادی در ایران است.
پرنس ارفع
او سرکنسول ایران در تفلیس، وزیر مختار ایران در روسیه، سوئد و نروژ و سپس عثمانی، وزیر دادگستری ایران و نماینده ایران در جامعه ملل بود که در سالهای ۱۹۰۴، ۱۹۳۳، ۱۹۳۵، ۱۹۳۶ و ۱۹۳۷ نامزد جایزهٔ صلح نوبل شده بود.
لینک پیشنهادی: تصویر آگهی اجاره خانه ویلایی در تهران در دوره قاجار
همسر نخست او لیلیخانم ارفع بود و پس از درگذشت وی با السا لیندبرگ سوئدی (دولتخانم ارفع) ازدواج کرد. او یک دبستان در محله آب منگل تهران به نام پرنس دانش که امروزه دبستان اثنی عشری نامیده میشود ساخته است. لوح یادبود وی هنوز در دیواره دبستان نصب است. از آن جایی که وی دانش تخلص میکرده محل زندگی خود را دانشگاه مینامیده است.
او در تفلیس، بترزبورگ، استانبول و برجومی گرجستان نیز خانههایی با سبک ایرانی ساخت که اینک نشانی از آنها در دست نیست. احمدشاه قاجار مدتی در خانه موناکو اقامت کرده است. شاهزادهنشین موناکو، در ساحل دریای مدیترانه و دومین کشور کوچک غیروابسته جهان است. پایتخت آن موناکوویل و بزرگترین شهر آن مونتکارلو است.