پروژه خانه نمای ششم در شهر شیراز طراحی و اجرا شده و با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فردش برنده جایزه معماری ایران شد. زمین پروژه از نظر اقتصادی در منطقه متوسط و ارزان‌قیمت شهر قرار داشت. سه کارفرمای پروژه به‌طور مساوی در مالکیت این زمین شریک بودند. آن‌ها به قصد سرمایه‌گذاری و فروش، پروژه موردنظر را برای طراحی و ساخت به دفتر گروه معماری کاراکتر سپردند.
در این مطلب از چیدانه، مشخصات اصلی پروژه، محدودیت‌ها و موانع طراحی، نحوه استفاده از آجر در نما، طراحی فضاهای مشاع منحصر به فرد و فضاهای داخلی پروژه خانه نمای ششم پرداخته شده است. پس در ادامه با ما همراه باشید.
مشاهده بیشتر
پروژه خانه نمای ششم در شهر شیراز، به طراحی گروه معماری کاراکتر، رتبه اول شانزدهمین دوره جایزه معماری ایران ۱۴۰۲ را در بخش معماری مسکونی آپارتمانی دریافت کرده است. معماران مسئول امیرحسین رفعتی و مریم اسفندیاری در طول سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ کار طراحی و اجرای پروژه را برعهده گرفتند.
مطلب پیشنهادی: معماری به سبک بیگانگان و ساختمان‌های سورئال ایالات متحده امریکا!
از آغاز فرآیند طراحی خانه نمای ششم، معماران با این سوال روبرو بودند که چگونه می‌توان با وجود محدودیت‌های اقتصادی و قرارگیری پروژه در زمینی محدود از سه طرف، ساختمانی طراحی کرد که علاوه‌بر تامین انتظارات مالکین، کیفیت‌هایی معمارانه به بستر و کوچه‌ای که در آن قرار گرفته، اضافه کند.
از آن‌جا که قوانین شهری اجازه پیش‌آمدگی و بالکن در کوچه ۸ متری نمی‌داد. محدودیت اقتصادی پروژه نیز امکان ایجاد تو‌رفتگی و کاهش سطح قابل فروش را ممکن نمی‌کرد. تصمیم گرفته شد با خالی کردن بخش‌هایی از نمای همکف و تغییر مصالح، حجم ساختمان به‌صورت یک مکعب معلق نمایش داده شود. برای این کار با نمایاندن زیر سقف همکف به‌عنوان ضلع ششم و تحتانی توده ساختمان، امکان ادراک سه‌بعدی بنا فراهم شد. در عین حال، فرورفتگی‌های جزیی در دو سمت بنا، محلی برای ایجاد باغچه و تعریف فضای ورودی ایجاد کرد.
آجر به‌عنوان مصالحی ارزان و متناسب با اقلیم و معماری منطقه انتخاب شد. از میان انواع آجرها، نوع رسی آن به‌منظور القای فضای گرم و صمیمانه خانه، و نگاه متواضعانه ساختمان در ارتباط با کوچه به‌کار گرفته شد. همچنین برای تقویت این حس‌ها آجر رسی به‌صورت یکپارچه و بدون بندکشی اجرا شد.
از آن‌جا که نمای ششم، سطح زیرین مکعب آجری را تشکیل می‌داد، برای تجسم بهتر این ایده تصمیم گرفته شد این سطح با نمای سوراخ‌دار آجر پوشانده شود. به‌طوری که کل بنا از نگاه ناظر، بیانگر یک حجم یکپارچه ساخته شده از آجر سوراخ‌دار باشد. به این منظور مدول‌هایی شش‌تایی از آجرهای پیچ شده به یکدیگر ساخته شد و آن‌ها با اتصال خشک به شاسی فولادی زیر سقف متصل شد. همچنین با برش یک آجر سوراخ‌دار از وسط، سطح دندانه‌دار حاصل برای ایجاد یک بافت متفاوت در نمای سمت حیاط به‌کار برده شد.
در طراحی فضاهای مشاع، به‌طور حداکثری از نور طبیعی بهره برده شد. و در عین حال ارتباط این فضاها با حیاط تقویت شد. به این منظور راه‌پله در قسمت جنوبی قرار داده شد تا بتواند به‌واسطه بالکن‌ها نور طبیعی دریافت کند و ساکنین در بخش‌های مختلف راه‌پله به حیاط دید داشته باشند. علاوه‌بر این گشایش‌های نمای اصلی، به‌طور طبیعی فضای پارکینگ و ورودی را روشن می‌کنند.
همچنین در محل ورودی پیاده ساختمان یک کریدور مستقیم از کوچه تا حیاط طراحی شد. در انتهای این محور در حیاط، یک حوض آب و تک درخت نارنج قرار گرفت. به‌طوری که فرد در طول محور ورود به ساختمان منظره دلنشین درخت نارنج و حوض روبروی آن را مشاهده کند. به‌جز نیمکت سنگی و سکوی اختصاصی واحد همکف، بیشتر مساحت حیاط به باغچه اختصاص داده شد. تا با رشد درختان، منظره مناسبی برای تمام واحدها ایجاد شود.
در طراحی واحدهای آپارتمان خانه نمای ششم، آشپزخانه در قلب پلان جانمایی شده است. آشپزخانه دو ورودی مجزا از سمت اتاق‌خواب‌ها و نشیمن دارد. یک دیوار کوتاه L شکل تا حدودی فضای آشپزخانه را تقسیم و این دو ورودی را از هم تفکیک می‌کند.
مطلب پیشنهادی: معماری ساختمان‌های مدرن در بین خرابه‌های روستا!
پروژه خانه نمای ششم در شهر شیراز، ویژگی‌های معماری منحصربه‌فردی دارد. طراحی و اجرای این پروژه از آن‌جایی که در داخل شهر و مناطق ارزان‌قیمت قرار داشت با محدودیت‌هایی روبرو بود. اما معماران طرح، این تهدیدها را به فرصت تبدیل کرده و ساختمانی متفاوت خلق کردند. تا جایی‌که این پروژه برنده جایزه معماری ایران در سال 1402 در رده معماری مسکونی آپارتمانی شد.
برای آشنایی با دیگر پروژه‌های معماری خاص در ایران و جهان مطلب طراحی خانه دیواری، تلفیق نقاشی‌های کوبیست و معماری را از دست ندهید.