ما در کشورمان، آثار معماری فاخر و ارزشمندی داریم که هر یک از آنها، مربوط به معماران و اساتید بزرگی هستند. شناخت آثار بزرگ معماری، ما را با بخشی از هویت فرهنگی و هنری کشورمان آشنا می‌کند. در این مطلب از معرفی چهره‌ها، به آثاری از استاد بزرگ معماری، محسن فروغی می‌پردازیم.
محسن فروغی معمار ایرانی، استاد معماری و رئیس پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. وی فرزند محمدعلی فروغی (ذکاء الملک) ادیب و سیاست‌مدار ایران بود. او در سال ۱۳۱۶ از دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس (École des Beaux-Arts) با مدرک درجه یک فارغ‌التحصیل شد و همان سال به ایران بازگشت. وی در سال ۱۳۱۶ در زمره نخستین معماران معاصر ایرانی به استخدام دولت درآمد. او به همراه آندره گدار، ماکسیم سیرو و رولاند دابرول از بنیان‌گذاران و استادان دانشکده معماری دانشگاه تهران و پس از آندره گدار، دومین رئیس دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بوده است که پس از او مدت ۹ سال ریاست دانشکده را برعهده داشت.
محسن فروغی یکی از معماران ایرانی بود که نگاهی مدرن داشت. ولی در عین حال عناصر معماری ایران را در آثارش به کار می‌برد. آثار متعددی از فروغی در تهران و شهرهای دیگر وجود دارد. از جمله آثار او؛ ساختمان مجلس سنا، دانشکده حقوق دانشگاه تهران، آرامگاه رضاشاه، کاخ نیاوران، آرامگاه باباطاهر، ساختمان بانک ملی، آرامگاه سعدی است. در ادامه برخی از آثار فروغی را معرفی کردیم.
آرامگاه سعدی یا سعدیه، در شهر زیبای شیراز قرار دارد. هرسال تعداد زیادی گردشگر از آن بازدید می‌کنند. محسن فروغی طراحی و اجرای سعدیه را در سال 1330 تمام کرد. او برای طراحی این بنا از معماری اصیل ایرانی الهام گرفت. در معماری ساختمان سعدیه، فروغی طرح کاخ چهلستون را با معماری مدرن ترکیب کرده است.
مجموعه کاخ نیاوران یک بنای تاریخی است که در شمال تهران (شمیران)، در باغ 9 هزار متری ساخته شده است. این مجموعه مربوط به دوران قاجار و پهلوی است. یکی از کاخ‌های این مجموعه را محسن فروغی در سال 1346، برای زندگی شاه و خانواده‌اش طراحی و اجرا کرد. این ساختمان ساختاری چهارضلعی دارد و از دو طبقه کامل و یک نیم طبقه تشکیل شده است.
مقبره شاعر و عارف معروف ایرانی، باباطاهر در همدان قرار دارد. طراحی این مقبره کار مشترکی از محسن فروغی و هوشنگ سیحون است. ساخت این مقبره در سال 1349 به پایان رسید. معماران آرامگاه باباطاهر، در طراحی این مقبره از سبک معماری قرن هفتم و هشتم الهام گرفته‌اند. آرامگاه باباطاهر روی قاعده‌ای هشت ضلعی قرار دارد. این بنا با گنبد هشت ضلعی فیروزه‌ای و همچنین کاشی کاری معرق ترئین شده است.
مقبره رضا شاه یکی دیگر از آثار محسن فروغی است. این مقبره در حرم شاه عبدالعظیم در شهر ری قرار داشت. آرامگاه رضا شاه پهلوی در سال 1329 ساخته شد. ولی پس از انقلاب در سال 1359 تخریب شد. این بنا در مساحت حدود 9000 متر مربع قرار داشت. ارتفاع مقبره‌ی دوطبقه 25 متر بود و حدود 7 متر از ارتفاع گنبد حرم کوتاه‌تر بود.
کلام آخر:
در این مطلب تعدادی از آثار معماری محسن فروغی معرفی شدند. با کمی جستجو می‌توانید آثار بیشتری از این معمار بزرگ را پیدا کنید.