گنبدهای تاریخی مراغه، از جاذبههای این شهر هستند که گردشگران را به خود جذب میکنند. یکی از آنها، گنبد سرخ مراغه است. اگر به بناهای تاریخی علاقه دارید، شهر مراغه میتواند مقصدی جذاب برایتان باشد. قبل از اینکه به این گنبد تاریخی سرخ رنگ سر بزنید، راجع به آن بیشتر بدانید.
گنبد سرخ یکی از قدیمیترین بناهای موجود در مراغه (از شهرهای آذربایجان غربی) است که در قسمت جنوب غربی شهر قرار دارد. این بنای سلجوقی در شهر به نام گنبد قرمز شهرت دارد. بر اساس اطلاعات مختلف و کتیبههایی موجود میتوان دریافت که سال احداث این بنا به سال ۵۲۶ هجری شمسی در دوره سلجوقی مربوط میشود. دستور ساخت آن را عبدالعزیز بی محمود بین سعدیدیم، رئیس آذربایجان داد و فرآيند ساخت گنبد زیر نظر بنیبکر محمد بن بندان بن محسن معمار انجام شد.
مطلب پیشنهادی: برگزاری چهارمین همایش بین المللی معماری دستکند در لرستان
از نظر پژوهشگران، گنبد سرخ، نقطه عطف و شروعی برای معماری آذری به حساب میآید. با شروع ساخت این بنا دورهی رازی در معماری ایران به پایان رسیده و این بنا نقطه عطف و شروع معماری آذری میباشد که تلفیق آجر و کاشی و استفاده از کاشی در تزیین بناهای تاریخی در ایران از مشخصههای این دوره است. گنبد سرخ مربع شکل است و از یک اتاق اصلی و سردابه تشکیل شده است. به وسیله هفت پله میتوان به اتاق اصلی گنبد رسید. گفته میشود قبل از ساخت رصدخانه مراغه به دستور خواجه نصیر الدین طوسی از گنبد سرخ برای تعیین ماهای سال و ساعت استفاده میشده است.
طاقنماهای سردر ورودی از آجرهای تراشيده و کتيبههای کوفی و تعداد کمی کاشی فيروزهای در بين آجرهای قرمز هستند. در سه طرف دیوارهای داخلی بنا دو طاق نما وجود دارد. در گنبد آن دو کتیبه وجود دارد که اطلاعاتی در مورد بانی ساخت این بنا و معمار آن نوشته شده است. در گذشته در طول گنبد كتیبهای گچبری مزین به آیات قرآنی وجود داشت كه به مرور زمان از بین رفته است. گنبد بنا دارای دو پوشش است. پوشش داخلی بهصورت عرقچین و پوشش خارجی بهشکل هرمی بوده که پوشش خارجی به طور كامل ریخته است. كف اتاق را از قطعات سنگ تراشیده مفروش كرده و دیوارهای آن را با گچ اندود کرده بودند.
مطلب پیشنهادی: شهرهایی با معماری شگفت انگیز و دیدنی + عکس
در پایان..
به جز گنبد سرخ، چهار برج و گنبد دیگر هم در شهر مراغه به نامهای؛ گنبدهای کبود، مدور، غفاریه و گوی برج وجود دارد که دیدن آنها سفری به یاد ماندنی از این شهر برایتان میسازد.