معماری ساسانی، مادر معماری ایرانی است. آثار متعددی از دوره ساسانیان به جای مانده است، یکی از معروف‌ترین آنها، ایوان مدائن یا طاق کسری است. در مورد این بنا بیشتر بدانید.
طاق کسری که به نام‌های ایوان مدائن یا ایوان خسرو هم شناخته شده است، یکی از معروف‌ترین بناهای ساسانی است که در شهر باستانی تیسفون (پایتخت سلسله ساسانی) و شرق رود دجله قرار دارد.
در مورد زمان دقیق ساخت این بنا نظرهای مختلفی وجود دارد و نمی‌توان تاریخ دقیقی برای آن تعیین کرد. کاخ تیسفون و ایوان بزرگش در زمان ساسانیان محل برگزاری دیدارهای مهم، بار عام و یا برگزاری جشن‌های مهم باستانی مانند نوروز بوده است.
مطلب پیشنهادی: ویدئویی از معماری باشکوه بنای تخت جمشید قبل از تخریب
همانطور که گفتیم، طاق کسری از مهم‌ترین آثار باقی‌مانده از معماری ساسانی است. این بنای با شکوه برای نشان دادن قدرت و ثروت این سلسله، با این عظمت ساخته شد. ایوان مدائن یکی از چهار ایوان باقی مانده از بنای بزرگ و باشکوه کاخ تیسفون است. طاق کسری 25 متر عرض و 43 متر ارتفاع دارد و ارتفاع طاق حدود 30 متر است. گفته می‌شود، بخش‌های داخلی بنای ایوان کسری، ترئینات مفصل داشته است و با استفاده از مرمر رنگی و موزائیک‌های شیشه‌ای تزئین شده بود. همچنین کف آن با فرش‌های ابریشمی با نقش باغ و درخت و جوی‌های آب پوشیده شده بود. فرش معروف بهار خسرو که طرحی از بهشت داشته است در این ایوان پهن شده بود.
مطلب پیشنهادی: آیا گزاره معماری اسلامی غلط است؟
ایوان مدائن باقی مانده‌ای از کاخ سلطنتی ساسانیان است. این بنا محل زندگی و دربار پادشاه ایران بوده است و اهمیت زیادی در تاریخ ایران دارد. بعد از حمله اعراب، به جز یک ایوان و دیواره‌هایی از آن چیزی باقی نمانده است. با گذشت زمان و تغییر مزرهای کشور، این بنا هم اکنون در عراق قرار دارد. چندین سال قبل فروریختن بخش‌هایی از این بنای تاریخی در اخبار منتشر شد. موضوع مرمت و حفاظت از این اثر تاریخی برای متخصصان ایرانی و عراقی بسیار اهمیت دارد و بر مرمت آن تاکید دارند ولی هنوز هم نسبت به این بنای تاریخی ارزشمند بی توجهی می‌شود. ساختمان موزه ایران باستان در تهران با الهام از طاق کسری ساخته شده است.