یکی از جذابیتهای معماری در کشور ما، تطبیق ساختار معماری با بستر و شرایط محیطی هر منطقه است. در گذشته ایرانیان؛ با توجه به اقلیم، شرایط جغرافیایی و محیط زیستی و همچنین امکان دفاع در برابر حملات؛ از معماری خاصی برای سکونتگاههای خود استفاده میکردند. یکی از این معماریهای خاص، معماری دستکند است که در بخشهایی از ایران وجود دارد. در این مطلب میخواهیم با روستای صخرهای حیلهور که در دل زمین کنده شده است، آشنا شویم.
روستای حیلهور یا گیزلین کند به معنی روستای پنهان، مربوط به استان آذربایجان شرقی و شهر اسکو است. حیلهور در مسیر اسکو به کندوان قرار دارد. این روستا نسبت به کندوان کمتر شناخته شده است. این روستا در 44 کیلومتری تبریز و 2 کیلومتری روستای کندوان قرار دارد. کارشناسان احتمال میدهند که دلیل ترک این روستا در دوران مغول؛ حمله این قوم به آن بوده است. در طی این حمله؛ اهالی این روستا به کندوان پناه میبرند.
تاریخ دقیق ساخت این روستا مشخص نیست. ولی با توجه به مطالعات انجام شده؛ کارشناسان احتمال میدهند که این روستا از قرن 7 الی 12 فعال بوده است و زندگی در آن جریان داشته. در این روستا حدود 200 خانه وجود داشته. پس از تخلیه روستا، بخشی از خانهها در زیر گل و لای سیلاب مدفون میشود. در سال 1384 این روستا به ثبت ملی میرسد و قسمتهایی از آن مرمت میشود.
مهمترین جذابیت این روستا، نوع معماری آن است. خانههای صخرهای که در دل زمین کنده شدهاند. این نوع ساختار باعث میشود؛ فضای خانهها در زمستان گرم و در تابستان سرد باشد. در ساختار این خانهها، آشپزخانه، اتاق و انباری وجود دارد. شغل خانوادههای ساکن در حیله ور، کشاورزی و دامداری بوده. به همین دلیل خانهها در کنار آغلها قرار گرفتهاند. روستاییان حیلهور به جز دامداری؛ فعالیتهای فرشبافی، گلیمبافی و ورنی بافی هم انجام میدادند.
کلام آخر:
روستای حیلهور یکی از روستاهای جالب با معماری دستکند در آذربایجان شرقی است. اگر به این شهر سفرکردید از این روستای جذاب بازدید کنید.
منبع تصاویر: میزان