معماری فوتوریسم یک فرم از معماری مربوط به اوایل قرن بیستم است که در ایتالیا متولد شد. مشخصه آن خطوط طولانی و پویا است که نشان دهنده سرعت، حرکت و نور است. معماری فوتوریسم بخشی از این سبک بود که در قالب یک جنبش هنری توسط شاعر فیلیپو توماسو مارینتی ایجاد شد.
اولین مانیفست معماری فوتوریسم، مرتبط به آینده‌گرایی، در سال ۱۹۰۹ بود. این جنبش نه تنها شاعران، موسیقی‌دانان و هنرمندان (مانند اومبرتو بوچونی، جاکومو بالا، فورتوناتو دپرو، و انریکو پرامپلینی) بلکه تعدادی از معماران را نیز جذب کرد. سازه‌های آنتونیو سنت الیا تقریبا چشم انداز معماری آینده گرا را به شکل شهری نمودار کرد. آنتونیو سنت‌الیا در پروژهٔ خود «شهر جدید» (به ایتالیایی: La Citta Nuova) که مشتمل بر خانه‌های چندین‌طبقه و راه‌های زیرزمینی و هوایی در طبقات مختلف بود، کوشید اصول «حرکت» را به عنوان عامل هنری در طرح شهرهای معاصر معمول دارد. بعدها، در حدود سال ۱۹۶۰ بود که مسئلهٔ عبور و مرور در معماری اهمیت یافت و برای حل آن ناگزیر ساختن جاده‌ها و خیابان‌ها در طبقات مختلف پیشنهاد شد و اصول پروژهٔ سنت‌الیا و کارهای مجسمه‌مانند کازیمیر مالویچ جانی تازه گرفت.
در سال ۱۹۱۲، سه سال پس از مانیفست آینده نگر مارینتی، آنتونیو سنت الیا و ماریو چیاتونه در نمایشگاه میلان شرکت کردند. در سال ۱۹۱۴، گروه اولین نمایشگاه خود را با “پیام" از سنت الیا ارائه کرد که بعدها با همکاری فیلیپو توماسو مارینتی به (مانیفست معماری آینده‌گرا) تبدیل شد. بوچونی به طور غیر رسمی روی مانیفست مشابهی کار کرد، اما مارینتی مقاله سنت الیا را ترجیح داد.
فروهاوس در زوریخ معمار: یاستوس داهیندن/۱۹۷۰
۱- معماری آینده یک معماری محاسباتی، پر از جسارت و بی پروایی اما با پیرایه سادگی است. معماری بتن مسلح، آهن، شیشه، مقوا، الیاف نساجی و همه جایگزین‌های چوب، سنگ و آجر که حداکثر الاستیسیته و سبکی را ممکن می‌سازد.
۲. اما ترکیب انتزاعی و خشک در معماری مفید نیست، چرا که هنر سنتز و بیان آن است.
۳- خطوط مورب و خطوط بیضوی پویا هستند که طبیعتاً هزار برابر بیشتر از خطوط افقی و عمودی بیان می شوند.
۴- تزیین به عنوان چیزی که بر معماری تحمیل می شود پوچ است و ارزش تزئینی معماری آینده گرا صرفاً به استفاده از مواد خام یا رنگ های تند بستگی دارد.
۵. همانطور که انسان های باستان برای هنر خود از عناصر طبیعت الهام می گرفتند، معماری آینده گرا نیز باید این الهام را از عناصر دنیای مکانیکی کاملاً جدیدی که ایجاد شده است، بیابد.
۶. معماری به عنوان هنر توزیع اشکال ساختمان ها بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده شناخته شود
۷- معماری را باید کوششی برای هماهنگ کردن آزادانه و جسورانه محیط و انسان، یعنی تبدیل جهان اشیا به فرافکنی مستقیم از دنیای روح دانست.
۸. ویژگی های اساسی معماری آینده گرا انقضا و گذرا خواهد بود. خانه ها کمتر از ما زندگی می کنند. هر نسلی باید شهر خود را بسازد.
ایستگاه راه‌آهن مرکزی ورشو معمار: آرسنیوس رومانوویچ / ۱۹۷۵
منبع: همشهری آنلاین