پرونده ثبت جهانی “هگمتانه و مرکز تاریخی همدان" در سال جاری، برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال شده است. پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر به‌عنوان جزیی از “منظر فرهنگی و تاریخی از هگمتانه تا همدان" در حال انجام بود که با کشف آثار معماری تاریخی در همدان متوقف شد! عملیات کاوش در این محدوده در حال انجام است. به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان، هنر زیبای معماری و لایه‌های مختلف شهری در دورههای تاریخی مختلف همدان، در محوطه کاوش باستان‌شناسی خیابان باباطاهر همدان در معرض دید عموم قرار می‌گیرد.
در این مطلب از چیدانه با روند کشف آثار معماری مربوط‌به دورههای تاریخی مختلف در همدان و نمایش آنها آشنا خواهید شد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
مشاهده بیشتر
پرونده ثبت جهانی " هگمتانه و مرکز تاریخی همدان " به‌عنوان تنها نماینده ایران در بهمن ماه سال ۲۰۲۴، برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال شده است. وسعت “منظر فرهنگی و تاریخی از هگمتانه تا همدان" در این پرونده حدود ۱۰۰ هکتار درنظر گرفته شده که شامل تپه هگمتانه، بازار، بافت تاریخی و ۱۴۰ اثر تاریخی است. که برای ثبت جهانی آماده‌سازی می‌شود. با ثبت جهانی این اثر، انتظار می‌رود بافت تاریخی، بازار سنتی، مسجد جامع و پیاده‌راه‌های شهر همدان حفظ شود. منظر تاریخی هگمتانه در شهر همدان مسیر آرامگاه بوعلی تا آرامگاه باباطاهر را هم شامل می‌شود. و پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر در محدوده پرونده ثبت جهانی هگمتانه قرار دارد.
عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر به‌عنوان سومین خیابان پایان یافته به میدان مرکزی شهر همدان از۱۰ اردیبهشت سال جاری با 100 میلیارد ریال اعتبار آغاز شده است. این طرح پیاده راه‌سازی به طول ۸۰ متر و عرض ۳۵ متر انجام خواهد شد. طرح پیاده راه‌سازی باباطاهر از پروژه‌های مورد تاکید شورای اسلامی شهر همدان است که در مرحله نخست انجام می‌شود. روند اجرای عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر همدان از روز ۱۶ اردیبهشت به دلیل کشف یک بنای تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین متوقف شد!
مطلب پیشنهادی: وام مرمت و مقاوم‌سازی برای ساکنان بافت فرسوده اصفهان
آثار کشف شده در خیابان باباطاهر همدان بیشتر مربوط به ساخت و ساز معماری است. آثار سفالی، دیواره‌ها و ساخت و سازهایی مربوط به دورههای مختلف تاریخی! بخشی از این آثار مربوط به دوره قاجار و دوره اسلامی است که البته نیاز به کاوش و بررسی بیشتری دارد. در این کاوش‌ها معماری کاملی از دوران متاخر اسلامی شامل فضاهای متعددی مانند پخت و پز، تنورها، اجاق‌ها و خمره‌های ذخیره مواد غذایی قابل مشاهده است که کاربری این فضا را نشان می‌دهد.
محسن معصوم‌علیزاده، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان روز شنبه از کاوش باستان‌شناسی در خیابان باباطاهر همدان بازدید کرد. او طی این بازدید گفت این طرح، یک ظرفیت مطلوب گردشگری به‌حساب می‌آید. پس از اتمام کاوش‌ها تا ماه آینده کف‌فرش شیشه‌ای و نورپردازی در این خیابان نصب خواهد شد. تا عابرین پیاده بتوانند هنگام عبور از این سازه باستانی دیدن کنند. مردم علاوه‌بر این‌که از این فضا به‌عنوان معبر پیاده استفاده می‌‌کنند، می‌توانند در کف این خیابان، بخشی از هنر زیبای معماری و لایه‌های مختلف شهری این مکان در دورههای تاریخی مختلف را مشاهده کنند.
به گفته محسن معصوم‌علیزاده بخشی از طرح باز شده و نیازی نیست کل فضا کاوش شود. قسمت مورد کاوش، نشان‌دهنده بخشی از اتفاقات معماری دورههای مختلف است که در این منطقه روی داده است. با کاوش در همین منطقه اطلاعات لازم کسب خواهد شد. تاکنون اتفاقات چشمگیری رخ داده و نشان‌دهنده کشف آثار معماری ارزشمندی در این منطقه است. باید توجه داشت که نحوه برخورد با این طرح در وضعیت ثبت جهانی هگمتانه تاثیر مثبتی دارد.
معصوم علیزاده اظهار کرد: بر اساس دستورات صادر شده از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، این طرح با سرعت بیشتری ادامه پیدا می‌کند. تا هر چه سریع‌تر به جمع‌بندی برسیم. تیم کاوش در تلاش است تا حدود یک ماه آینده به نتیجه قطعی برسد. همچنین جلسه‌ای با شهردار برای هماهنگی و همراهی بیشتر در دستور کار قرار دارد. وی از بازاریان و عموم مردم به دلیل همکاری با میراث‌فرهنگی در اجرای طرح کاوش باستان‌شناسی خیابان باباطاهر همدان و صبوری در اجرای این طرح قدردانی کرد.
محمد شعبانی کارشناس باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی استان همدان نیز گفت: کاوش‌ها همچنان ادامه دارد. او ابراز امیدواری کرد که در فضاهایی که خارج از محدوده معماری است بتوان کاوش را ادامه داد. تا شواهد قدیمی‌تر از شهر همدان مربوط‌به دوران ماد، هخامنشی و ساسانی و اشکانی نیز به‌دست آورد. او افزود: براساس تجربیات شخصی در محدوده میدان امام خمینی و میانه خیابان باباطاهر، امیدوار هستیم، این بخش از شهر شواهد دوران ماد و هخامنشی را به شکل کامل نشان دهد و معماری آن دوره کشف شود.
مطلب پیشنهادی: تصاویری عجیب از مساجد زیر زمینی در قزاقستان!
به گفته محمد شعبانی از آن‌جایی که کاوش‌ها با بحث ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی شهر همدان مقارن شده است، نحوه برخورد و نگهداری آثار کشف شده در محدوده و این معبر به شدت زیر ذره‌بین است. باید بتوان ارتباطی که از دوران گذشته در شهر همدان وجود داشته را با مردم امروز برقرار کرد تا مردم پیشینه خود را بهتر بشناسند. این برخوردها و تعاملات قطعا برای ثبت جهانی" هگمتانه و مرکز تاریخی همدان " مهم است.
استان همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین، دارای بیش از 1800 اثر تاریخی و گردشگری است که بیش از 1000 مورد از آنها ثبت ملی شده‌اند. پرونده ثبت جهانی " هگمتانه و مرکز تاریخی همدان " در سال جاری، برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال شده است. پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر به‌عنوان جزیی از “منظر فرهنگی و تاریخی از هگمتانه تا همدان" در حال انجام بود که با کشف یک بنای تاریخی متوقف شد! با کشف آثار معماری مربوط‌به دورههای تاریخی مختلف در همدان قرار است هنر هنرمندان معمار در دورههای تاریخی مختلف در خیابان باباطاهر همدان به نمایش گذاشته شود.
برای آشنایی با دیگر معماری‌های تاریخی ایران مطلب خلاقیتی دیگر از معماران ایرانی برای کنترل شن! را از دست ندهید.