از مهمترین یادگارهای گرانقدر معماری ایران کاروانسرا است که جهت اسکان موقت و استراحت کاروانیان در مسیر راها ایجاد شد. کاروانسرا ها علاوه بر اینکه مکانی جهت رفاه کاروانیان بود، به این علت که مردمانی از سرزمین های مختلف را هرچند برای مدت کوتاهی در خود جمع می کرد، دارای کارکرد اجتماعی نیز بود.این اجتماع باعث می شد کاروانسراها تبدیل به محلی برای تبادل و تفاهم آرا واندیشه های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی و اقتصادی اقوام مختلف باشد. افزایش ضریب امنیت و انگیزهای بازرگانی در دوره صفوی موجبات رشد قابل توجه تعداد کاروانسرا ها در ایران فراهم نمود.
ماجرای ساخت کاروانسرای شاه عباسی در کرج ، به خواب ترسناک شاه عباس اول صفوی در یکی از شب‌های حکومتش باز می‌گردد. شاه عباس اول در یکی از این شب‌ها، خواب می‌بیند که سال هزار هجری قمری پایان دنیا است. او از اینکه خواب به وقوع بپیوندد و نتواند به سلطنتش ادامه دهد، برای رفع خواب نذری در نظر می‌گیرد. او تصمیم می‌گیرد اگر خوابش به وقوع نپیوندد، برای رفاه حال مسافران مراکز اقامتی ای به نام کاروانسرا بسازد. سال هزار و هشت هجری قمری در حالی که چند سال از خوابش می‌گذر برای ادای نذر پیاده راهی مشهد می‌شود و پس از بازگشت (یعنی در سال هزار و نُه) تصمیم به ساخت کارونسرا می‌گیرد
کاروانسرای شاه عباسی در دوران حکومت شاه سلیمان صفوی بین سالهای 1078 تا 1109 هجری قمری به سبک چهار ایوانی که سبک متداول دوران صفویه می باشد ساخته شد. این کاروانسرا در جاده ابریشم و شاهراه ارتباطی شرق به غرب کشور قرار گرفته و تنها کاروانسرای درون شهری کشور می باشد. مساحت کل این مجموعه 6000 متر مربع می باشد که دارای دو شاه نشین و 22 حجره جهت استراحت مسافرین، 5 بارانداز جهت نگهداری کالاها و استقرار کاروانیان طراحی شده است. مصالح این بنا پی از سنگ و دیوار از آجر و ملات می باشد.