گفتار “امروز" جستجوی آغازی است در آخرین لحظه‌های آنچه از آن به گذشته یاد می‌کنیم و پایانش، دم آغازین آنچه آینده می‌خوانیم.
شاید شما هم مثل من با خواندن این جمله به فکر فرورفته و یا حتی چند بار هم برای درک مفهوم دقیقش آن را خوانده باشید. مفهومی که این روزها در میان شهر و معماری گم‌شده و ارتباط کمتری بین آنها حس می‌شود. دوسالانه معماری تهران با جملاتی که خود را با آنها معرفی کرده و با عنوان “معماری؛ امروز" برای اولین بار در خانه وارطان برپاشده است. چیدانه شما را با جزئیات بیشتر آن آشنا می کند:
خانه قدیمی که در خیابان طالقانی قرار دارد، با بافتی از دوره معاصر از آثار معمار ارمنی، وارطان هوانسیان است. او این بنا را در ادامه سبک آرت دکو و با معماری خاصی طراحی کرده بود. زمانی‌که امکان تخریب این خانه وجود داشت، توسط وزارت راه و شهرسازی خریداری شد؛ به دنبال مرمت آن و با هدف احیای بنای ارزشمند تاریخی، خانه تفضلی که به نام خانه وارطان شناخته می‌شود به خانه گفتمان شهر و معماری تبدیل شد.
اولین دوسالانه معماری تهران برای این پدید آمده که ارتباط و دیالوگ معمار و شهرساز با مردم و حتی با هم مسیر بهتری داشته باشد و در یک جمله کاری کند که حال معماری خوب شود. همچنین خوشبختانه اهمیت به پروژه‌های تحقیقاتی، توجه ویژه به دانشجویان معمار و تکنولوژی روز از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این جشنواره است. بی شک با فضای صمیمی جشنواره و برگرداندن حس سرزندگی به محیط شهری، آینده درخشانی برای جامعه معمار به دنبال دارد.
این را نیز باید گفت که معروف‌ترین دوسالانه جهان بینال ونیز است که آرشیتکت‌های دنیا را دورهم جمع می‌کند تا آخرین دستاوردهای خود را به نمایش بگذارند. علاوه بر نمایش آثار ایرانی، سه مجموعه از آثار پژوهشگران و معماران خارجی نیز در دوسالانه معماری تهران مورد بازدید قرار می‌گیرد.
شروع فعالیت‌های دوسالانه از سال گذشته بوده است. به این‌گونه که پژوهش، تحقیقات و طرح‌های خلاقانه و پیشنهادی تعدادی از هنرمندان و معماران در زمینه معماری توسط کارشناسان بررسی شده و کارهایی پذیرفته شدند که ویژگی‌های لازم را داشتند و درنهایت امکان شرکت و ارائه در دوسالانه به آنها داده شد.
دوسالانه معماری به دبیری دکتر حامد مظاهریان در 23 اردیبهشت‌ماه افتتاح شد و برنامه‌های بسیار خوب و کارآمدی از جمله نمایشگاه‌های هنری و شهری، چیدمان، سمینار و کارگاه در نظر دارد که تا آبان ماه 95 برپاست. این جشنواره دارای سه فصل متفاوت است: در فصل اول فعالیت‌های نمایشگاهی که تا 23 تیر ادامه دارد، دیده می‌شود. فصل دوم فعالیت‌های شهری را مدنظر قرار داده و دو ماه پایانی دوسالانه هم که مربوط به فصل سوم است، برنامه‌های متفاوت دیگری در نظر دارد.
آثار نمایشگاهی که اکنون در خانه وارطان قابل بازدید است، تنوع زیادی دارد و شامل کلکسیون عکس، شیت، تجزیه وتحلیل، نمودار و نمونه‌های اولیه بناست.
جراید معماری مرده‌اند؛ زنده باد جراید معماری. پروژه “نام" تاریخچه‌ای از گزیده نشریات آلترناتیو معماری و غیر معماری است، نشریاتی از سال 1920 تاکنون مانند داستان‌های شگفت‌انگیز، معماری مدرن، باهاوس، زین، آرشیگرام و … .
“ریبا" منتخب آثار برگزیده مدال سلطنتی دانشجویی سال 2014 است که به‌عنوان معتبرترین جوایز آموزشی معماری جهان شناخته می‌شود.
“نماهای شهری تهران" تلاشی است برای شناسایی و بازنمایش ساختمان‌های شاخص تهران و “زخم" چیدمان تعامل نور.
پروژه “تکامل" جنبه‌های پایداری و فرهنگی معماری بومی ایران را به نمایش گذاشته است.
“مشاع" نگاهی دوباره به ایده خانه امروزی دارد تا چینش و سازمان‌دهی‌های موجود را به چالش بکشد.
پلتفرمی مجازی با نام “پیاده" و با اپلیکیشنی برای انتشار و معرفی اطلاعات فرهنگی و تفریحی تهران، برای هر فردی جذاب و مفید است.
پروژه “مکان سازی" با چیدمان تعاملی در آفرینش فضایی موقتی و دیداری ایفای نقش می‌کند.
پروژه‌های “شهر پس از نفت" توجه خاصی به عواملی مانند انرژی و حمل‌ونقل دارد که چالش‌های اصلی شهرهای آینده هست.
یکی از کارهای خلاقانه و جذابی که در دوسالانه معماری تهران دیده می شود، تصویری از ترکیب 150 عکس جداگانه از نمای ساختمان های خیابان ولیعصر، از میدان راه آهن تا میدان تجریش(به جانشینی از شهر تهران) ساخته شده است. به قول سهراب “قشنگ یعنی تعبیر عاشقانه اشکال".
گروه پیاده در دوسالانه معماری تهران استخر خانه وارطان را به کمک تراورس‌های راه‌آهن که تغییر زیرساخت‌های حمل‌ونقل آنها را بلااستفاده کرده بود، احیا کرد. اکنون دیگر استخر خانه، پویایی بیشتری به حیاط بخشیده و مطمئن باشید برای شما هم جذابیت زیادی خواهد داشت و می‌توانید لحظات ماندگار را برای خود ثبت کنید.
اگر شما از متخصصین معماری یا شهرسازی هم نیستید نگران نباشید، لااقل از آرامش و معماری زیبای این خانه که هرچه از آن بگویم کم است، لذت می برید. برای بازدید از روز یکشنبه تا جمعه و از ساعت 10 صبح تا 16 می‌توانید به آدرس میدان فلسطین، خیابان طالقانی غربی، پلاک 514 مراجعه کنید، بازدید برای عموم آزاد است!
نویسنده: صدف حقیقت | تحریریه چیدانه