درب و پنجره: پنجره چشم خانه است، درست مانند چشم واقعی به ساختمان زیبایی می دهد. پنجره ها جدا از خاصیت عملکردی خود دریچه ای رو به دنیای پیرامون ما دارند، از گذشته های دور پنجره ها نقشی اساسی در زندگی ما داشته اند. در معماری امروز نیز معماران برجسته نگاه ویژه ای به این عنصر حیاتی در پروژه ی خود داشته اند، نگاهی که شاید متفاوت با آنچه تا به حال در گوشه و کنار فضاهای مسکونی و اداری و… دیده ایم، می باشد. امروز در چیدانه به بررسی برخی از پنجره های جذاب در پروژه های برجسته ایرانی می پردازیم با ما همراه باشید.
در ادامه خواهید دید:
هر طراح یا صاحب ملکی می‌تواند برای خانه ای که در حال ساخت یا بازسازی است پنجرۀ مدرن یا کلاسیک انتخاب کند. البته این روزها هر سبک پنجره‌ای که بپسندید با متریال و مواد مدرن و باکیفیت ساخته می‌شوند و تفاوت عمدۀ آنها فقط در نما و ظاهرشان است.
این مدل پنجره با سال‌های کودکی بسیاری از ما گره خورده است. استفاده از پنجره با شیشه‌های رنگی در معماری ایران سابقۀ طولانی دارد، اما چندین سال است که جز برای فضاهای داخلی و دیوارهای جداکننده از آنها استفاده نمی‌شود. این پنجره‌ها طیف‌های مختلف رنگی را وارد فضای داخلی می‌کنند. نور و رنگ دو عامل شادی‌بخش و نشاط انگیز هستند که خصوصا در زندگی شهری و ماشینی امروزی می‌توانند تا حدودی آرامش خاطر ایجاد کنند.پنجره‌هایی که شیشۀ رنگی دارند به ایجاد و حفظ زیبایی شهری هم کمک می‌کنند. امروزه کافه‌ها، رستوران‌ها، موزه‌ها و فروشگاه‌هایی را می‌بینیم که برای پنجره‌ها از شیشۀ رنگی استفاده کرده و با چند گلدان طبیعی کوچک، زیبایی آن را دوچندان کرده‌اند. خوب است استفاده از چنین پنجره‌هایی دوباره جایگاه خود را در فضاهای مسکونی پیدا کنند.
مطالب بیشتر: پنجره مجازی، لذت بردن از فضای بدون پنجره!
ایده ی اصلی برای پروژه نمای آجری ساختمان، ایجاد نفس تازه و دمیدن روح در ساختمانی شد که منعکس کننده ی معماری ایرانی با رویکرد امروزی باشد. برای رسیدن به این تعریف استفاده از آجر به عنوان مصالح سنتی معماری ایرانی در دستور کار قرار گرفت. در اینجا از آجر برای کنترل مقدار نور خورشید و همچنین میزان زاویه دید از بیرون به داخل و بالعکس در پنجره ها استفاده کردیم و همچنین جهت احیای فضای سبز از دست رفته جعبه گل هایی مقابل هر بازشو در نمای آجری ساختمان قرار گرفت تا بیش از پیش روح زندگی در ساختمان نمایان شود
مطالب بیشتر: 8 ایده ساده برای پوشاندن قاب های زشت پنجره ها
یک چالش مهم در طراحی نمای شمالی ساختمان، شاخص کردن بنا بود؛ به نحوی که در فضای محدود بن بست واقع در آن نمود کافی داشته باشد و البته از طراحی هرگونه حشو و زوائد در طراحی پرهیز گردد. به عبارت دیگر، پنجره ها و سطوح نما تنها عناصر قابل طراحی بودند و باید به نحوی شاخص طراحی می شدند. در گام اول، پنجره های ضلع شمال که به اتاق های خواب باز می شدند، به منظور متنوع کردن طراحی در قاب هر اتاق جابجا شدند. گام بعدی، بعد دادن به نما به وسیلۀ چرخاندن پنجره ها بود؛ به نحوی که تعدادی از پنجره ها مواجه به سمت ورودی بن بست، یا به عبارت دیگر در چشم انداز ورود کننده به بن بست باشد. پنجره های چرخانده شده، بین صفحات تا شده ای قرار دارند که به منظور پرهیز گونه اندود که می تواند به خلوص طرح ضربه بزند و نیز بیان قویتر یکپارچگی صفحات تا شده ی نگهدارنده ی پنجره ها و جلوگیری از افزایش ضخامت آنها، از بتن اکسپوز با طرح قالب چوب ساخته شده اند.
مطالب بیشتر: با پنجره دوجداره از شر گرد و خاک منزل خلاص شوید!
در فضاهای داخلی و زمانی که دیوار بین فضای داخلی و خارجی دارید، پنجره آکاردئونی گزینه بسیار ایده آلی است زیرا فضای بیرون را به داخل خانه شما می آورد. همچنین با این کار فضای داخلی خود را گسترده و وسیع تر می کنید. در نتیجه با کم ترین هزینه تغییری اساسی در فضاهای کوچک به وجود خواهید آورد. از دیگر کاربری های این پنجره ها در فضای داخلی خانه می توان به این اشاره کرد که گاهی اوقات نیاز داریم به طور موقت یا دائم از صلب بودن دیوار در سالن پذیرایی، آشپزخانه، نشیمن و یا حتی اتاق خواب ها بکاهیم. بنابراین به دلیل قابلیت جمع شدن و اشغال فضای کم ایده خوبی به نظر می رسند.
مطالب بیشتر: بهترین پنجره دو جداره، مگه چه فرقی با هم دارن؟
تصمیم بر این شد با استفاده از ایجاد شکاف میان دیوار و احداث پنجره هایی، نور را از دیوار جنوبی گرفته و به سمت زیر زمین بکشانیم. برای تحقق این کار با استفاده از طرح های گره چینی سنتی اصفهان و به کارگیری یک متریال جدید به نام ترکیب کانفولیت و پودر سنگ که قابلیت بسیار بالایی در مقایسه با فلز، چوب ،کامپوزیت و … دارد، برای اولین در ایران در نمای این پنجره ها و نمای ساختمان آن ها را تولید و اجرا نمودیم.
وجود گره چینی ها باعث می شد نور جنوب از داخل دیوار به صورت زیبایی شکننده شود و به سمت زیر زمین هدایت شود. این امر را با استفاده از یک شیار در روی دیوار و قرارگیری بسیار آسان گره چینی ها اجرا کردیم .در میان گره چینی این دیوارها نیز، برای زیبایی بصری، شیشه های نشکن و رنگی پنجره ها طراحی و ساختیم که در فضای ما بین گره چینی ها به صورت کشویی پایین خواهند آمد و می توان آن ها را در فصول مختلف برداشت یا دوباره اضافه نمود.
همان‌طور که گفته شد در معماری ملل مختلف و طی هر دورۀ تاریخی، پنجره یکی از مهم‌ترین عوامل برای شکل دادن به ظاهر بناهای مسکونی و ابراز ویژگی‌های معماری آن بوده است. اگر پنجره از خصوصیات محیطی و فرهنگی شهر یا محلی که خانه در آن ساخته می‌شود برخوردار باشد، به خوبی هویت و اصالت معماری خود را آشکار می‌کند.اما در جهان امروز این تفاوت‌ها از بین رفته یا کم رنگ شده است. در حقیقت پنجره‌های یک ساختمان بیشتر نمایانگر سلیقه، فرهنگ و حتی باورهای طراح یا صاحب آن است و کمتر وابسته به عوامل پیرامونی دیگر است. البته توصیه می‌شود هنگام انتخاب پنجرۀ خانه به شرایط آب و هوایی، میزان و جهت تابش آفتاب، جهت و شدت وزش باد و … هم توجه کنید.
مطالب بیشتر: