چیزی که در مورد دکوراسیون خانه برای معلولان اهمیت دارد این است که تقریبا همه جای خانه برای این افراد قابل استفاده باشد. زیرا فرد معلول (توانیاب) با توجه به شرایطش نیازهای مختلفی در فضاهای مختلف خانه دارد. بسیار مهم است که در هنگام طراحی و دکوراسیون خانه برای معلولان این نیازها را لحاظ کنیم. مخصوصا اگر از قبل می‌دانیم که در این خانه قرار است یک فرد توانیاب زندگی کند. شاید سوال این باشد که در یک خانه‌ی از قبل طراحی شده که خیلی چیزها در آن برای استفاده‌ی افراد معلول مناسب نیست چه کار کنیم؟ در ادامه‌ی مقاله چند نکته‌ی کاربردی را یادآور شده‌ایم.
می‌دانیم که بسیاری از افراد دارای معلولیت نمی‌توانند از مکان‌هایی مثل پله یا فضاهایی که اختلاف ارتفاع دارند عبور کنند. به همین دلیل وجود رمپ‌ها و سطوح شیب‌دار ضروری به نظر می‌رسد. خوشبختانه انواع مختلفی از رمپ‌های تاشو قابل حمل وجود دارند که حتی برای داخل خانه نیز قابل استفاده هستند. مثلا اگر آشپزخانه با هال اختلاف ارتفاع دارد، یا بین درهای اتاق خواب قرنیز وجود دارد می‌توان از این رمپ‌ها برای آسایش این افراد استفاده کرد.
البته اگر امکان حذف قرنیزها فراهم بود که چه بهتر، اما در غیر اینصورت استفاده از رمپ‌هایی که در تصاویر بالا می‌بینید بسیار کمک کننده است.
در خانه مکان‌هایی وجود دارد که افراد معلول برای جا به جایی در آن‌ها اغلب به کمک نیاز دارند. مثلا حرکت در طول راه‌پله‌ها، جا به جایی از سرویس بهداشتی تا روشویی، جا به جایی در فضای داخلی حمام یا مثلا جا به جایی از کنار گاز تا یخچال درون آشپزخانه.
قرار دادن دستگیره در چنین فضاهایی جا به جا شدن روی تجهیزات سرویس بهداشتی یا سایر مکان‌های نام برده را برای افراد توانیاب کمی آسان می‌کند. البته این یک ایده‌ی کلی است. یعنی می‌توان آن را برای هر فضا با ویژگی‌های خاص خودش به شکل‌های مختلفی اجرا کرد.
همچنین می‌توان بعضی از این دستگیره‌ها را به صورت تاشو تعبیه کرد تا در مواقع لزوم مانعی برای رفت و آمد دیگر افراد ایجاد نکنند. البته توجه داشته باشید که برای مکان‌هایی مثل راه‌پله، به غیر از این ابزارهای کمکی می‌توانید از ابزارهای جدیدتری مثل انواع بالابرهای ویلچر، بالابر معلولین و آسانسور مخصوص معلولین نیز بهره ببرید. این روزها تکنولوژی حتی در بهتر شدن کیفیت زندگی افراد سالم هم تاثیر گذار است، چه برسد به افراد معلول. شاید کمی هزینه‌بر باشد اما شکی نیست که ارزشش را دارد.
در تصاویر بالا چندین نمونه از کاربرد دستگیره و استفاده از تکنولوژی در دکوراسیون خانه برای معلولان را می‌بینید.
در این زمینه بیشتر بخوانید: طراحی داخلی حمام و سرویس بهداشتی برای معلولین و سالمندان
نکته مهمی که ممکن است در ابتدا خیلی به نظر نیاید چیدمان وسایل خانه است. این در واقع بی‌هزینه‌ترین کاری‌ست که از دستتان بر می‌آید.
به طور کلی بهتر است خانه‌هایی که قرار است فردی معلول در آن ها زندگی کند بزرگ بوده و پلان باز داشته باشد. زیرا موانع کم‌تر و فضای حرکتی بیشتری را در اختیار افراد معلول قرار می‌دهد. اما این موضوع همیشه ممکن نیست.
در عوض باید به چیدمان خانه دقت کنید. چیدمان خانه‌ای که در آن فرد معلول زندگی می‌کند با یک خانه معمولی فرق دارد. مهم‌ترین فرق‌ش هم این است که باید طوری چیدمان را انجام دهید که تا جای ممکن راه رفت و آمد توسط فرد توانیاب در دسترس، باز و آسان باشد. همین.
توجه: اینکه نیازهای فرد معلول را در چیدمان خانه لحاظ کنید، در فضای داخل خانه از رمپ استفاده کنید یا در جاهای مورد نیاز دستگیره‌های کمکی یا بالابرهای مخصوص معلولین تعبیه کنید همگی کارهایی هستند که تقریبا اجرای آن‌ها در هر خانه‌ای (حتی خانه‌های قدیمی که از قبل طراحی و ساخته شده‌اند) امکان‌پذیر است. و البته جزء کارهای بسیار موثرند. پس پیش از هر کار دیگری اجرا کردن این سه کار را در اولویت قرار دهید.
آشپزخانه واقعا بخش مهمی از خانه است که باید برای همه قابل استفاده باشد. افراد دارای معلولیت باید قادر باشند که پای گاز آشپزی کنند، به سطح روی کانتر آشپزخانه دسترسی راحت داشته باشند، ظرف‌ها را بشورند و وسایل داخل کابینت‌ها را جابه‌جا کنند. ولی آیا در آشپزخانه‌های ما این امکان فراهم است؟
اگر قرار است فرد دارای معلولیت در خانه‌ای زندگی کند، بسیار مهم است که وسایل خانه و آشپزخانه برای او نیز در دسترس باشند.
حتما به تصاویر بالا خوب دقت کنید و از آن‌ها برای طراحی آشپزخانه مناسب افراد معلول ایده بگیرید.
طراحی اتاق خواب را در دکوراسیون منزل معلولان فراموش نکنید. فرد معلول باید بتواند در اتاق خواب شخصی‌اش راحت باشد و کارهای شخصی‌اش را تا جای ممکن به صورت مستقل انجام دهد. اینطور نیست؟
بنابراین بازسازی اتاق خواب برای یک فرد معلول ضروری به نظر می‌رسد. ما فکر می‌کنیم که مهم‌ترین نکات در این مورد شامل 3 مورد زیر است:
در واقع بهتر است برای افراد معلول کمد ها و قفسه‌های مشخصی در نظر گرفته شود که ارتفاع آن‌ها به نسبت دیگر کمدها و قفسه‌ها پایین‌تر باشد. برای این که این کار بهتر صورت بگیرد باید خود فرد معلول نیز در موقع طراحی در محل حضور داشته باشد تا ارتفاع ها مطابق دسترسی دست او انجام گیرد. البته استفاده از قفسه‌های جک‌دار نیز در این مورد بسیار کمک کننده هستند. چند نمونه را در تصاویر بالا می‌بینید.
نکته‌ی مهمی که بهتر است قبل از طراحی خانه مورد توجه قرار بگیرد عرض در های داخلی و خارجی خانه است. افراد دارای معلولیت به دلیل استفاده از ویلچر به فضای بیشتری برای رفت و آمد نیاز دارند، بنابراین به منظور رفت و آمد راحت‌تر آن‌ها لازم است که عرض درها بیشتر از اندازه معمولی‌شان در نظر گرفته شوند. البته در خانه‌های قدیمی نیز امکان بازسازی درها وجود دارد که طبیعتا نیازمند صرف کمی زمان و هزینه است.
حرف آخر:
همانطور که می‌بینید روش‌ها و ایده‌های بسیار زیادی برای طراحی و دکوراسیون خانه برای معلولان وجود دارد. حتی اگر تنها چند مورد از همه‌ی موارد نامبرده در دکوراسیون خانه لحاظ گردد نیز تاثیر بسیار زیادی در کیفیت زندگی افراد توانیاب خواهد داشت. آیا شما نیز در منزل خود فردی معلول دارید یا خودتان دارای معلولیت هستید؟ پیشنهاد ما این است که برای طراحی و دکوراسیون داخلی منزل‌تان راه‌کارها را تا جای ممکن به کار بگیرید. همچنین می‌توانید به اهالی فن چیدانه نیز سر بزنید و از آن ها برای اجرای ایده‌های بیشتر راهنمایی بخواهید.
مطالب پیشنهادی مرتبط: