پس از اکران اولین فیلم دیزنی با مضمون شاهزاده و شاهزادهخانم در سال 1937 (یعنی «سفید برفی و هفت کوتوله»)، این کمپانی با بیشمار انیمیشن شاهزاده و شاهدخت محور دیگر به کار خود ادامه داد. فرمول چنان موفق عمل کرد که این کمپانی را به غول انیمیشنسازی در جهان تبدیل کرد. در طول این سالها، «پری دریایی کوچولو» برای حق زندگی روی خشکی و پا داشتن جنگید، «زیبای خفته» شارل پرو به لطف بوسهی عشق واقعی از خواب بیدار شد، موانا قبیلهی خود را نجات داد و تیانا پس از بوسیدن واقعی قورباغه به یک شاهزادهخانم تبدیل شد. انیمیشنهای دیزنی گذشت زمان روزبهروز بیشتر رشد کردند و کودکان و البته بزرگسالان بسیاری را در همهجای جهان تحت تأثیر خود قرار دادند.
حتماً همه میدانید که منبع الهام بسیاری از قلعهها و انیمیشنهای دیزنی افسانهها بودهاند. «سفید برفی و هفت کوتوله» برگرفته از مجموعه داستانهای کلاسیک برادران گریم است و «زیبای خفته» شارل پرو، نویسندهی فرانسوی، منبع اقتباسی انیمیشنی با همین نام بود، که احتمالاً تمام طرفداران دیزنی آن را دیدهاند و خوب میشناسند. اما یک شاهزادهخانم بدون قلعهاش هیچ نیست، بنابراین آیا تا به حال فکر کردهاید که معماری و بناهای انیمیشنهای والت دیزنی بر اساس چه چیزی ساخته شدهاند؟
مردیت کوهن، یک تاریخدان معماری قرون وسطایی در ویدیویی در کانال شخصی خودش در یوتیوب، قلعهها و کاخهای چند انیمیشن شاهدختمحور دیزنی، از جمله کلاسیکهایی مثل «سفید برفی» و «زیبای خفته» و همینطور انیمینشنهای جدیدتری مثل «گیسوکمند»، «دلیر» و «یخزده»، را مورد بررسی قرار میدهد. در فهرست پیشرو نگاهی به ده بنای مهم تاریخی که منبع الهام قلعههای انیمیشنهای والت دیزنی بودهاند میاندازیم.
آلکازار سگویا، قلعهای قرون وسطایی در سگویای اسپانیا، الهامبخش قلعهی ملکه در «سفید برفی و هفت کوتوله» بود. به گفته کوهن، نسخهی انیمیشنی این قلعه ترکیب بسیار خوبی از دقت واقعی و جادوی دیزنی است. او پنجرههای کوچک و نمای سنگی طراحی قلعه را شواهدی از عناصر واقعگرا میداند و توضیح میدهد که این عناصر در قلعههای سنتی اجرا میشدهاند تا اطمینان حاصل شود که مهمانهای ناخواسته وارد آن نمیشوند. کوهن میگوید: «این قلعهها ساختارهای دفاعی هستند. با این حال، قلعهی اصلی برجکهای بسیار کمتری دارد. او میگوید: «اغراقآمیز بودن برجها و برجکها چیزی است که دیزنی به قلعه اضافه کرده است تا حس جادویی و فانتزیتری به آن بدهد.»
مشاهده بیشتر
نویشوانشتاین، قلعهای در باواریای آلمان که به سفارش پادشاه لودویگ دوم باواریا ساخته شد، الهامبخش قلعهی شاه استفان در یکی دیگر از محبوبترین انیمیشنهای دیزنی «زیبای خفته» بود. با این حال، همچون قلعهی ملکه در «سفید برفی»، دیزنی چند المان برای ایجاد حس رازآلودگی به این قلعه اضافه کرده است. این قلعه احتمالاً مشهورترین قلعهای است که انیمیشنهای دیزنی از آن وام گرفتهاند. گویا والت دیزنی عاشق این قلعه بوده است.
کوهن در این باره توضیح میدهد که بسیاری از ویژگیهای کاخ شاه استفان به دورههای مختلف اشاره دارد؛ علاوه بر طاقهای نوکتیز گوتیک، برجکهای دورهی رنسانس، گوتیک و اسکاندیناوی هم در این بنا دیده میشود. در حالی که قلعهی شاه استفان از نظر دقت دورهی زمانی تا حدودی ترکیبی است، اما در واقع همچون نمونهی اولیه برای قلعههای آیندهی انیمیشنهای دیزنی عمل کرد. در واقع، قلعهی پادشاه لودویگ دوم باواریا، علاوه بر قلعهی «سیندرلا»، الهامبخش لوگوی دیزنی هم بود.
کوهن میگوید که قلعهی کرونا در انیمیشن «گیسوکمند» نمونهای عالی از گنجاندن یک بنا در داستان است. این انیمیشن دیزنی برگرفته از کمون مون سن میشل است، که در ابتدا در آن یک صومعهی بندیکتی در جزیرهی کوچکی در نزدیکی نرماندی فرانسه وجود داشت. در نهایت کلیسا تبدیل به زندان شد و در زندگی واقعی، مون سن میشل تنها دو بار در روز در هنگام جزر قابل دسترسی است. سازندگان «گیسوکمند» از این جزئیات برای بیان استعاری دو بخش مهم داستان شاهزادهخانم استفاده کردهاند؛ زندان نماد زندگی اولیهی راپونزل است که در یک برج به دام افتاده است، و جزر و مد موهای او را نشان میدهد؛ تنها ابزار که او برای ارتباط با دنیای بیرون داشت.
کوهن دربارهی کاخ سلطان در انیمیشن «علاءالدین» میگوید: «من هرگز قلعهای واقعی مثل این ندیده بودم.» این عمارت باشکوه دارای یک گنبد پیازیشکل بزرگ در بالای برجی مرکزی است که در سرتاسر فضا تکرار شده است و یک راهپله ردیفی که به دری قوسدار منتهی میشود. اگرچه این قلعه برداشت آزادی از تاج محل هند است، اما عناصری از فرهنگهای مختلف را به نمایش میگذارد. در فیروزهای یادآور معماری رنگارنگ هند است، اگرچه کوهن توضیح میدهد که گنبدها بیشتر شبیه کلیساهای ارتدکس روسی هستند؛ شبیه به کلیسای جامع سن باسیل (Saint Basil’s Cathedral) در مسکو. کوهن میگوید: «آنها در استخراج المانهایی از فرهنگهای مختلف آزادانه عمل کردند.»
لینک پیشنهادی:
با توجه به اینکه «یخزده» بر اساس افسانهای اسکاندیناوی ساخته شده است، جای تعجب ندارد که قلعهی آرندل، کشور خیالی فیلم، از معماری اسکاندیناوی الهام گرفته باشد. کاخ نسخهی انیمیشن با شیروانیهای فراوان و برج ناقوس که با یک مناره پوشانده شده طراحی شده است. برج و باروی اطراف قلعه با الهام از قلعهی آکرشوس (Akershus Fort) طراحی شده است که در اصل یک دژ نظامی در نزدیکی اسلو بود.
از سوی دیگر، محل اقامت واقعی کاملاً از بنای دیگری الهام گرفته است. کاخ انیمیشنی از چوب ساخته شده است؛ این را میتوان از خرپاهای چوبی نمای بیرونی فهمید. همانطور که کوهن توضیح میدهد، این جزئیات که در عمارت نسخهی انیمیشنی آمده است واقعاً شبیه قلعه نیست، بلکه بیشتر یادآور یک کلیسای چوبی به نام بورگن استیو در نروژ است (که در تصویر میبینید). کوهن میگوید: «آنها این کار را می کنند، چون کلیساها غالباً هیجانانگیزترین معماری در قرون وسطی هستند.»
به لطف قرار گرفتن قلعهی «سیندرلا» در مرکز دنیای دیزنی، تشخیص اینکه آیا «سیندرلا» معروفترین انیمیشن دیزنی است یا خیر، دشوار است. این انیمیشن در سال 1950 اکران شد و همه را پر از شادی و امید کرد. خوشبختانه سیندرلا برای آنکه خودش را از وضعیت ظالمانهاش نجات دهد، همهچیز ممکن را دارد، حتی اگر ریشههای دههی 1950 فیلم، پتانسیل او را محدود کرده باشد. صرفنظر از خط داستانی، قلعهای که شاهزاده در آن زندگی میکرد، با الهام از قلعهی کرایژیوار در اسکاتلند ساخته شده بود. با این حال، گفته میشود شاتو دو شامبور فرانسه هم منبع الهام این قلعه سیندرلا بوده است. شاید انیماتورهای دیزنی عشق خود را به هر دو ترکیب کردند و قلعهای ساختند.
«دیو و دلبر» یک کلاسیک واقعی است. این فیلم در سال 1991 اکران شد و نشان داد که عشق حد و مرزی ندارد. بل پدرش را از دست هیولا نجات داد و در عوض، آزادی خودش را فدا کرد. شاهزادهخانم آینده همچنین علاقهی زیادی به قصه و کتاب داشت، تا بر بچههایی که تماشایش میکنند تأثیر بگذارد که کتاب بخوانند. در نهایت، بل صرفنظر از ظاهر، عنوان و ثروت دیو، عاشق او میشود. با اینکهی قلعهی دیو در روزهای تیره و تار خود، تاریک و ترسناک به نظر میرسید، اما از قلعهی زیبای شاتو دو شامبور (Chateau de Chambord) در فرانسه، که بر اساس سبک معماری رنسانس فرانسه ساخته شده است، الهام گرفته بود.
قلعهها در سراسر جهان متفاوتاند و قصر امپراتور در «مولان» هم از این قاعده مستثنا نیست. کاخ «مولان» بر اساس شهر ممنوعه در پکن چین ساخته شده است و شباهت غریبی به نسخهی واقعی دارد. امروز بازدیدکنندگان میتوانند از شهر ممنوعه دیدن کنند، چرا که به موزه تبدیل شده است. و کسی چه میداند، شاید این مکان، که برای بچهها یادآورد قصر امپراتور در «مولان» است، الهامبخش آنها باشد و بهشان انگیزه بدهد برای حق خودشان و خانوادهشان بجنگند و همچون مولان شجاع باشند. شهر ممنوعه شهری قدیمی در منطقهی پکن، پایتخت کشور چین است و یکی از مهمترین دیدنیهای تاریخی این کشور به شمار میآید. شهر ممنوعه به روایتی وسیعترین و کاملترین مجموعهی معماری چوبی در جهان بهشمار میرود.
پس از موفقیت «سیندرلا»ی دیزنی، «آلیس در سرزمین عجایب» در جایگاه بعدی قرار گرفت. این فیلم برای دیزنی کم عجیب و کاملاً منحصربهفرد است. آلیس به خواب میرود، در حالتی رؤیاگونه قرار دارد و بعد قدم به دنیایی جادویی میگذارد. آلیس در رؤیای خود با ملکهی قلبها و قلعهاش با طراحی بی عیب و نقص آشنا میشود. چه کسی میتواند تماشای کروکت بازی کردن ملکه را فراموش کند؟
با توجه به باغها و طراحیهای مختلف قلعه، گفته میشود که قلعهی وینزر الهامبخش اصلی کاخ ملکهی قلبها بوده است. قلعهی وینزر بزرگترین قلعهی دنیا محسوب میشود. این قلعه به همراه کاخ هولی روود و کاخ باکینگهام، محل اقامت خانوادهی سلطنتی بریتانیاست. این قلعه محل دفن تعدادی از پادشاهان و ملکه بریتانیا از جمله ملکه الیزابت دوم، جرج ششم، جورج پنجم و ادوارد هفتم و دیگر اعضای خانواده سلطنتی نیز هست.
در نسخهی انیمیشنی «پری دریایی کوچولو» دو قلعه وجود دارد. یکی متعلق به شاهزاده اریک است و دیگری به پادشاه تریتان. قلعهی شاهزاده اریک با الهام از قلعهی شیلون (Château de Chillon) در سوئیس ساخته شده بود، قلعهی پادشاه تریتان از بنای مدرنتری، آتلانتیس د پالم دبی (Atlantis the Palm)، الهام گرفته شده بود.
همانطور که در تصویر مشاهده میکنید، شباهتهایی در مارپیچهایی که البته در داخل این هتل قرار دارد، دیده میشود. کسانی که در این هتل اقامت داشته باشند میتوانند در زیر آب غذا بخورند و همهچیز تم زیر دریایی دارد.
منبع: دیجی کالا
بیشتر بخوانید:
معروف ترین مکان های دیدنی دنیا برای سلفی گرفتن!
معماری این 10 فیلم قطعا شما را میخکوب میکند!