خانه وارطان چندان قدیمی نیست و حدود 80 سال پیش ساخته شده است، اما نوع معماری و سازه‌اش باعث شده تا در فهرست آثار ملی قرار بگیرد. این خانه به سفارش عبدالرحیم عطارزاده، از تجار بزرگ دهه 20 و بین سال‌های 1325 تا 1327 با معماری «وارطان هوانسیان» ساخته شد.
در خیابان طالقانی غربی، پس از ورود به خانه، گالری وارطان اولین مکانی است که دیده می‌شود. نمایشگاه‌های مختلف عکس و نقاشی و آثار هنری در این گالری برگزار می‌شود یا محل برپایی مسابقه‌های فرهنگی و هنری است.
حیاط خانه با نیمکت‌های چوبی و حوض تزیین شده است و نقاشی دیواری یکی از داستان‌های شاهنامه را روایت می‌کند. در قسمتی از حیاط، یک اتاق شیشه‌ای ساخته شده و به کافه کتاب تبدیل شده است. دکوراسیون داخلی کافه کتاب ساده و بر اساس معماری ایرانی است. قفسه‌های کتاب هم حاکی از آن است که کتاب‌ها را رایگان امانت می‌دهند و می‌توان در کافه به مطالعه مشغول شد. در فضای پشتی حیاط خانه وارطان، اتاق‌هایی وجود دارد که در کاربری جدید خود به آرت‌شاپ تبدیل شده‌اند.
«وارطان هوانسیان» ارمنی‌تبار و از مدافعان سرسخت معماری مدرن در ایران بود که در سال 1361 درگذشت. دریافت دو نشان مهم علمی و هنری و لوح تقدیر یکی برای ساخت کاخ سعدآباد، کاخ ولیعهد وقت و دیگری برای بنای ساختمان بانک سپه، شعبه بازار، از جمله موفقیت‌های او محسوب می‌شوند. بنای خانه‌اش هم به سبک معماری مدرن در 3 طبقه ساخته شده و تلفیقی از سبک معماری مدرن و ایرانی است. این خانه بعدها به دکتر تفضلی فروخته شد. سپس شرکت عمران و بهسازی شهری وزارت شهرسازی آن را خرید و مرمت شد تا به عنوان خانه تاریخی میزبان رویدادهای متنوع فرهنگی و هنری باشد.
مشاهده بیشتر
بناهای وارطان از معماری مدرن پیش از جنگ جهانی دوم، آرت نوو، دیدگاه‌های باو هاوس و آثار آدلف لوس و لوکور بوزیه متأثر بوده است. سبک معماری وارطان هوانسیان را در استفاده نکردن از تقارن، رعایت اصول عقلانی و عملی، خالص‌گرایی فرم‌ها، پنجره‌های افقی به سبک لوکور بوزیه، ایجاد خم در نبش ساختمان‌های دونبش، روکارسازی‌های سیمانی با رنگ‌های مختلف، پلکان‌های معلق، لبه‌های سیمانی بالای پنجره‌ها، دور ساده سقف یا به اصطلاح «چفته وارطان» می‌توان یافت. تمامی این موارد در خانه وارطان دیده می‌شود.
منبع: همشهری آنلاین