این روزها در خرید و فروش انواع ساختمان، نام روف گاردن در کنار همه امکانات دیگر به عنوان یکی از آپشن های بنا به چشم می خورد. روف گاردن فضایی سبز و جذاب در بام ساختمان است که امکان گذراندن اوقات فراغت در بام ساختمان را برای ساکنین فراهم می کند. وجود روف گاردن یا بام سبز چه مزایا و معایبی دارد؟ انواع روف گاردن کدامند؟ آیا برای داشتن روف گاردن باید هزینه زیادی صرف شود؟ با مطالعه این مطلب به پاسخ این سوالات خواهید رسید.
مطلب پیشنهادی: روف گاردن در آپارتمان؛ فضایی جذاب در ساختمان شما!
بر اساس ساختار و نوع اجرا و تاسیسات مورد نیاز در آن میتوان بام سبز را به چندین نوع دسته بندی کرد. برای طراحی روف گاردن می توان یکی از انواع روف گاردن و یا ترکیبی از آنها را اجرا کرد. به طور کلی سه نوع اصلی روفگاردن عبارتند از:
همچنین با توجه به نوع اقلیم منطقه و کارکردهایی که روف گاردن می تواند داشته باشد، انواع مختلفی مانند؛ بام سبز آبی (Blue-green roof) و یا بام سبز خورشیدی (Biosolar green roof) را می توان به انواع روف گاردن اضافه کرد. البته این نوع از روف گاردنها هم ترکیبی از یک کارکرد جدید با یکی از این سه نوع روف گاردن اصلی هستند.
مطلب پیشنهادی: فضای سبز در پشت بام؛ طراحی روف گاردن و آشتی با طبیعت!
سیستم گسترده با نام های بامسبز و یا گرین روف (Green roof) شناخته می شود. در سیستم گسترده لایهای از گیاهان با عمق کم در سطح بام کاشته می شوند. در این نوع روفگاردن از گیاهان علفی و وحشی استفاده می شود و اغلب تنوع گیاهان زیاد نیست. برای ساختمانی که نباید وزن زیادی به آن اضافه شود؛ روفگاردن با سیستم گسترده مناسب است.
این سیستم به نام های باغ بام، مقطع عمیق و یا روفگاردن شناخته شده است. برای اجرای این نوع سیستم باید به ویژگی های سازهای ساختمان توجه شود و اغلب نیازهای سازه ای جدیدی را الزام می کند. در طراحی روفگاردن متمرکز؛ امکان طراحی فضایی مانند پارک و همچنین کاشت تعداد بیشتری گیاه و درختچه وجود دارد. در بعضی از دسته بندی انواع روف گاردن، نوعی از سیستم نیمه فشرده برای طراحی روفگاردن استفاده می شود که ترکیبی از دو نوع سیستم گسترده و متمرکز است.
در این نوع سیستم کاشت گیاهان در جعبه های مخصوص و یا فلاورباکس انجام میشود. این نوع گلدان ها می توانند تمام و یا بخشی از بام را بپوشاند. همانطور که از اسمش مشخص است می توان جعبه ها را در این نوع سیستم روف گاردن جابه جا کرد. در این نوع سیستم از آلاچیق، آبنما، نیمکت و مبلمان روف گاردن هم استفاده می شود.
راجع به انواع روف گاردن در بخش قبلی توضیح دادیم. شاید برای شما هم سوال ایجاد شود که کدام نوع از روفگاردن در ایران بیشتر اجرا می شود. با توجه به شرایط اقلیمی و همچنین ساختار ساختمانها در ایران دو نوع روفگاردن فشرده و مدولار در کشور ما بیشتر قابل اجرا هستند. شرایط اقلیمی در انتخاب نوع روفگاردن تاثیر زیادی دارد، به طور مثال در کشورهای با میزان بارندگی زیاد، روفگاردن های سبز آبی که کارکرد جمع آوری آبهای باران را هم بر عهده دارند بیشتر اجرا می شوند. و یا مثالی برای نمونه روفگ اردن در ایران می توان به نوع بام سبز خورشیدی اشاره کرد که می تواند برای کشور ما که منطقه ای با نور زیاد است انتخاب شود. یعنی در کنار ایجاد فضایی برای فرغت، بخشی برای قرارگیری صفحات فتوولتائیک ایجاد شود.
مطلب پیشنهادی: طراحی روفگاردن در تهران، با 3 اصل مهم!
همانطور که در طراحی محوطه و یا دکوراسیون داخلی به دنبال طراحی بر اساس سبک خاصی هستیم، در مورد روف گاردن هم می توان تا حدی این موضوع را رعایت کرد. برخی از متریال و عناصر و یا گیاهانی با فرم خاص؛ می تواند برای سبک مدرن مناسب باشد. به طور مثال برای طراحی روفگاردن مدرن ، می توان در بخش هایی از باغچه بندی از سنگریزه های سفید استفاده کرد. و یا اگر به دنبال روف گاردن کلاسیک هستید می توانید مبلمان فضای باز به شکل فرفوژه را انتخاب کنید. استفاده از گیاهان علفی و وحشی فضای روفگاردن را به فرم مینیمال نزدیک می کند.
هر نوع از روفگاردن که در ساختمان اجرا می شود؛ مزیت هایی برای بنا دارد و ممکن است در برخی موارد معایبی برای ساختمان ایجاد کنند. در ادامه مزایا و معایب روف گاردن را بیان کرده ایم.
تکنولوژی بام سبز دامنه وسیعی از فواید محیطی، اقتصادی و اجتماعی فراهم می کند. برای نام بردن برخی از مزایای بامسبز میتوان به: کاهش اثرات گلخانه ای، بهبود و تلطیف هوا، کاهش نفوذ تابش الکترومغناطیس، ایجاد چشم اندازهای زیبای شهری، پاکیزگی و کاهش آلودگی هوا، کاهش آلودگی صوتی، ایجاد فضای برای کاشت سبزیجات خانگی و.. اشاره کرد.
در کنار همه مزایایی که بام های سبز دارند، ممکن است برخی از ویژگی ها به عنوان معایب روفگاردن به شمار بروند. به طور مثال اگر شما طراحی و اجرای روف گاردن ساختمان را به طراحان متخصص در این زمینه نسپارید، ممکن است اجرای آن به صورت اصولی انجام نشود در نتیجه مشکل ساز شود. همچنین هنگام طراحی بام سبز، باید میزان وزن وارد شده بر ساختمان محاسبه شود و در صورت نیاز مستحکم سازی سقف قبل از اجرا انجام گیرد در غیر این صورت می تواند به ساختمان آسیب وارد شود. و از طرفی گیاهانی که در روف گاردن قرار می گیرند اگر از نوع گیاهان حساس باشند نیاز به مراقبت زیادی خواهند داشت.
مطلب پیشنهادی: گیاهان مناسب روف گاردن، با این نکته‌ها بام خانه را سبز نگه دارید
برای طراحی و انتخاب نوع روفگاردن، دیدن نمونه تصاویر بام سبز کمک کننده است. همچنین اگر شما به عنوان طراح و مجری قصد اجرای بام سبز برای کارفرما دارید؛ ایده گرفتن از نمونه های روف گاردن لازم است. در ادامه تصاویری از روف گاردن را با هم ببینیم:
مطلب پیشنهادی: ایده روف گاردن، بام سبز پر طراوت در پروژه شهرک غرب
هزینه طراحی و اجرای روف گاردن با توجه به طول و عرض سقف، نوع مصالح مورد استفاده در ساخت، گیاهان فضای باز و پیچیدگی‌های طرح مورد نظر تعیین میشود. علاوه‌بر این بعضی از ساختمانها برای نصب روف گاردن به لوله‌کشی نیاز دارند. بنابراین، قبل از برآورد هزینه اجرای روف گاردن، هزینه‌های مربوط به ارزیابی سازه، دستمزد لوله‌کش، لوله‌کشی و هزینه مواد و مصالح مورد نیاز را هم باید در نظر گرفت.
نوع و کیفیت مصالح به کار رفته در روف گاردن در هزینه تمام شده آن بسیار تاثیرگذار است. برای مثال هزینه ساخت روف گاردن بتنی گران‌تر است و باغ بام چوبی ارزان‌تر تمام میشود. جنس کف‌سازی هم روی قیمت نهایی تاثیرگذار است. برای مثال کف‌پوش‌های چوبی قیمت بیشتری دارند و نوع شنی آن با هزینه کمتری اجرا می‌شوند.
از طرفی هرچه کیفیت مصالح روف گاردن بهتر باشد و جزئیات بیشتری داشته باشد، هزینه اجرای آن نیز بیشتر خواهد بود. اگر متخصص اجرای روف گاردن از مصالح خارجی با کیفیت استفاده کند، هزینه بیشتری برای ساخت باید پرداخت کرد. یا اگر باغ بام ظرفیت تحمل شرایط آب‌وهوایی را داشته باشد، ساخت آن گران‌تر تمام خواهد شد.
یکی از عوامل تعیین‌کننده در هزینه تمام شده روف گاردن، مساحت پشت‌بام است. هرچه پشت‌بام ساختمان بزرگ‌تر باشد، هزینه نهایی طراحی و اجرا بیشتر خواهد شد.
گیاهانی که در طراحی و ساخت روف گاردن به کار می‌روند بر قیمت نهایی تاثیر می‌گذارند. بعضی از گیاهان کمیاب و گران‌قیمت هستند، اما گیاهان محلی هزینه کمتری دارند. تنوع و تعداد پوشش‌های گیاهی نیز در قیمت نهایی تاثیر گذارند.
برای نگهداری از گیاهان روف گاردن به سیستم آبیاری نیاز است. هزینه سیستم آبیاری انتخابی نیز به هزینه اجرای روف گاردن اضافه خواهد شد. هزینه سیستم‌های آبیاری اتوماتیک یا قطره‌ای هوشمند اقتصادی و مقرون به‌صرفه هستند.
بخشی از هزینه‌های طراحی و نصب روف گاردن به سیستم نورپردازی آن اختصاص دارد. هرچه این سیستم پیچیده‌تر باشد و در طراحی آن از چراغ‌های بیشتر و متنع‌تری استفاده شده باشد، هزینه آن بیشتر خواهد بود.
تجهیزات جانبی شامل وسایلی مانند آلاچیق، استخر، جکوزی، آبنما، مبلمان، نیمکت چوبی و آشپرخانه می‌شوند. تعداد و متراژ هر یک از تجهیزات جانبی را هم باید به هزینه روف گاردن اضافه کرد. اگر جزئیات بیشتری به روف گاردن اضافه کنید، هزینه اجرای آن بیشتر خواهد شد.
برای کاهش هزینه‌های ساخت روف گاردن میتوان روش‌های متفاوتی را به‌کار گرفت. برای مثال از طراحی‌های ساده‌تر استفاده کرد. یا بخش کمتری را به پوشش گیاهی باغچه روی پشت‌بام اختصاص داد. استفاده از کف‌سازی شنی و به‌کارگیری تجهیزات جانبی کمتر نیز باعث کاهش قیمت ساخت و اجرای روف گاردن خواهد شد. با استفاده از گیاهان محلی هم میتوان هزینه تمام شده روف گاردن را کاهش داد.
مطلب پیشنهادی: هزینه اجرای بام سبز؛ اجرای یک روفگاردن زیبا چقدر کار دارد؟
در این مطلب با انواع روف گاردن آشنا شدیم. اگر به فکر طراحی بام سبز در بام ساختمان خود هستید، از متخصصین طراحی و اجرای بام سبز کمک بگیرید و کار را به افراد حرفه ای بسپارید. با بررسی شرایط ساختمان و شرایط اقلیمی و همچنین میزان بودجه بهترین نوع طراحی به شما ارائه می شود. اهالی فن چیدانه در زمینه طراحی و اجرای انواع روفگاردن در این زمینه می‌توانند به شما کمک کنند.
مطالب پیشنهادی:
بروزرسانی شده توسط نرگس مهردادیان