ساختمان‌های معروف جهان براساس ویژگی‌های خاص معماری یا وجه یادمانی‌شان نسبت به دیگر ساختمان‌های جهان شناخته شده‌تر هستند. بعضی از این ساختمان‌ها برای همه ما آشنا هستند اما بعضی دیگر کمتر شناخته شدهاند. اگرچه تعداد ساختمان‌های معروف جهان بیش از این است اما در این مطلب 20 ساختمان از مشهور‌ترین‌های جهان معرفی می‌شود. شما هم اگر علاقه دارید با ساختمان‌های معروف جهان آشنا شوید در ادامه این مطلب با چیدانه همراه باشید.
تاج‌محل بااینکه در هندوستان است اما نامی ایرانی دارد. این بنا مقبره همسر ایرانی پنجمین پادشاه گورکانی است که با تلفیق سبک معماری ایرانی و گورکانی ساخته شده است. تاج‌محل یکی از شگفت‌انگیزترین و مشهورترین ساختمان‌های معروف جهان است که از مرمر سفید و عاج ساخته شده است. این بنا توسط20هزار هنرمند به سرپرستی معمار ایرانی احمد لاهوری در سال 1647 میلادی ساخته شد. تاج‌محل در سال حدود 8میلیون بازدیدکننده داشته و یکی از عجایب 7گانه جهان است.
معبد لوتوس یا نیلوفر آبی از ساختمان‌های معروف جهان عبادتگاه بهاییان است که در سال 1986 میلادی ساخته شده است. درهای این معبد مانند عبادتگاه‌های دیگر بهایی روی همه مذاهب باز است. نکته قابل توجه اینکه معمار بنا فردی ایرانی به‌نام فریبرز صهبا است. این معبد ساختار گل مانندی داشته که شامل 27 گلبرگ از جنس بتن سفید است و با خوشه‌های سه‌تایی سنگ مرمر سفید پوشیده شده است. تالار مرکزی معبد با بیش از 40 متر ارتفاع، ظرفیت 2500 نفر داشته و 9 در بزرگ معبد به این تالار مرکزی باز می‌شود.
ایاصوفیه در سال 537 میلادی به دستور امپراتور روم شرقی به عنوان کلیسای جامع پدرسالاری ارتدوکس یونانی ساخته شد. پس از فتح استانبول توسط مسلمانان، در امپراتوری عثمانی این بنا تبدیل به مسجد شد و در سال 1935 میلادی موزه شده است. گنبد برجسته ایاصوفیه، آن را به بزرگ‌ترین، چشمگیرترین ساختمان زمان خود و یکی از ساختمان‌های معروف جهان تبدیل کرده است. این بنا با به‌کارگیری معماری بیزانس نقطه عطفی در تاریخ معماری محسوب می‌شود.
مشاهده بیشتر
کلیسای جامع سنت باسیل یا واسیلی مقدس در میدان سرخ مسکو واقع شده است. این کلیسا از ساختمان‌های معروف جهان و نماد کشور روسیه محسوب می‌شود. این بنا از سال 1555 تا 1561 میلادی به دستور ایوان مخوف ساخته و تا سال 1600 یعنی قبل از ساخت برج ناقوس، بلندترین ساختمان روسیه به‌شمار می‌رفته. معماری این ساختمان با تاثیر از شعله‌های آتش بزرگ طراحی‌شده است. کلیسای اصلی، کلیسای جامع تثلیث بوده که بعدها 9 کلیسا دور آن ساخته می‌شود.
برج خلیفه یا برج دبی، بلندترین آسمانخراش ساخته‌شده توسط انسان در دنیا سال 2010 میلادی افتتاح شد. طراحی این برج را ادرین اسمیت از شرکت آمریکایی اسکیدمور اوینگزو مریل با الهام از طبیعت و معماری اسلامی انجام داده است. این ساختمان به‌عنوان نشان هویت بین‌المللی شهر دبی، با 163 طبقه و ارتفاع 828 متر، دارای کاربری‌های هتل، آپارتمان‌های مسکونی و دفاتر تجاری است.
برج کج پیزا از ساختمان‌های معروف جهان و نشان اصلی شهر پیزاست که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این برج حدود 55 متر ارتفاع دارد و ساخت آن حدود 200 سال بین قرن‌های 12 تا 14 میلادی زمان برده است. برج پیزا با 296 پله، درواقع ساختمان ناقوس کلیسای جامع پیزاست که به‌دلیل وجود خاک ماسه‌ای اسفنجی زیر پی در طول ساخت 4 درجه انحراف پیدا کرده و تا اواخر قرن 20 و اوایل قرن 21 باوجود تلاش زیاد برای خاک‌برداری زیربنا همچنان انحراف افزایش یافته است.
کولوسئوم، تماشاخانه یا آمفی‌تئاتری با پلان بیضی شکل و یکی از عجایب 7گانه مدرن دنیاست. این بنا با ارتفاع حدود 48 متر در سال 80 میلادی ساخته شده است. کولوسئوم با ظرفیتی بین 50 هزار تا 80 هزار نفر، درگذشته به‌عنوان میدان نبرد گلادیاتورها برای سرگرمی تماشاچیان و نمایش برخی اعدام‌ها توسط امپراتورها استفاده می‌شده. بخش‌هایی از آن که به دلیل آلودگی و زلزله تخریب‌شده امروز در حال مرمت است و سالانه بیش از 7میلیون بازدیدکننده دارد.
معبد پانتئون که بعدها به کلیسای پانتئون معروف شد به‌دلیل ویژگی‌های معماری‌اش جزء ساختمان‌های معروف جهان محسوب می‌شود. این بنا در قرن 2 میلادی ساخته شده و گنبد عظیمش همچنان از زیباترین گنبدهای تاریخی دنیاست. این معبد در طول زمان همواره حفظ شده و تمام قسمت‌های آن مورداستفاده قرارگرفته است. زمان ساخت این معبد دقیقا مشخص نیست، با اینکه گفته می‌شود توسط امپراتور هادریانوس ساخته شده اما کتیبه موجود در معبد، مربوط به دوره سلطنت آگوستوس است.
خانه میلا یا لاپدررا به سبک معماری مدرنیسم یکی از شاهکارهای آنتونی گائودی و باشکوه‌ترین اثر غیرمذهبی اوست که برای سکونت خانواده میلا بین سال‌های 1905 تا 1910 میلادی ساخته شده است. این ساختمان در سال 1984 در میراث جهانی یونسکو ثبت شد و در سال 2013 دفتر اصلی بنیاد کاتالونیا لا پدریرا شد. این ساختمان جزء بهترین جاذبه‌های گردشگری بارسلونا است که به دلیل معماری غیرمعمولش در سال حدود 1میلیون بازدید کننده دارد.
موزه گوگنهایم یا موزه هنرهای معاصر بیلبائو، از معروف‌ترین آثار معماری مدرن جهان است. معمار و طراح آن فرانک گری کانادایی-آمریکایی است و در سال 1997 افتتاح شد. کارشناسان بین‌المللی این بنا را یکی از مهم‌ترین آثارسبک مدرن دانسته و دولت باسک، هزینه ساخت 100میلیون دلاری بنا را پرداخته است. نمای این بنا با ورق‌های تیتانیوم طراحی شده و آثار هنری دوران مدرن را نمایش می‌دهد. این موزه از زمانی که ساخته شد، گردشگری بیلبائو را متحول کرده است.
ساخت ساگرادا فامیلیا کلیسای بزرگ کاتولیک رومی ابتدا سال 1882 میلادی توسط فرانسیسکو دو پائولا دیلار شروع شد اما در میانه راه ناتمام ماند، سپس گائودی کمتر از یک چهارم پروژه را تا قبل مرگش در سال 1926 انجام داد. دهه 1950 میلادی پس از جنگ داخلی اسپانیا بخش زیادی از کلیسا مرمت و بازسازی شد. امروز تکنولوژی پیشرفته پروژه را به طرز چشمگیری توسعه داده، اما هنوز 10 مناره دیگر باقی مانده که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2026 تکمیل شود.
برج‌های دوقلوی پتروناس، نماد توسعه کشور مالزی و از بلندترین آسمان‌خراش‌های معروف جهان هستند که از سال 1993 تا 1999 میلادی ساخته شدهاند. این برج‌ها توسط سزار پلی به سبک پست مدرن طراحی شده است. این دو برج 88 طبقه به‌وسیله پلی در طبقات 41 و 42 به هم وصل شدهاند، با آنتن بالایشان 452 متر ارتفاع و 78 آسانسور دارند.
کلیسای جامع کلن، شاهکاری از معماری گوتیک و سومین کلیسای بلند دنیاست. ساخت این کلیسا در سال 1248 میلادی آغاز، اواسط سال 1473 متوقف و سپس سال 1800 از سر گرفته و در نهایت سال 1880 میلادی تمام شد. در این کلیسا تعداد زیادی اثر هنری و مقبره 12 اسقف اعظم قرار دارد. این کلیسا از ساختمان‌های معروف جهان است که در سال هزاران بازدیدکننده دارد.
ویلا ساوا در محدوده پواسی حومه شهر پاریس نمونه‌ای کلاسیک از سبک بین‌المللی معماری است. معماران آن لوکوربوزیه سوئیسی و پیر ژانره بودند که ابتدا به‌عنوان ویلای تفریحی خانواده ساوا در سال 1928 میلادی ساخته شد اما در سال 1965 به‌عنوان یک بنای تاریخی مطرح شد. این بنا 5 ویژگی اصلی معماری مدرن که توسط لوکوربوزیه مطرح شده بود شامل پیلوت، باغچه بام، پلان باز، نمای آزاد و پنجره‌های کشیده را داراست.
مطلب مرتبط: معماری فانکشنال، برتری عملکرد نسبت به فرم
موزه لوور پاریس، بزرگ‌ترین موزه هنر جهان در سال 1793 میلادی افتتاح و در دوره‌های مختلف توسعه یافته است. امروز این موزه بیش از 380هزار شی و 35هزار اثر هنری دارد که محبوب‌ترین آن‌ها تابلوی مونالیزا اثر لئوناردو داوینچی است. این موزه در مرکز شهر و سمت راست رودخانه سن قرار گرفته است. لوور پربازدیدترین موزه جهان است که در سال 10میلیون بازدیدکننده دارد.
مطلب مرتبط: هرم شیشه ای موزه لوور پاریس، معماری مدرن در دل معماری کلاسیک
برج شارد یا هرم شیشه‌ای، برجی هرمی شکل در نزدیکی رود تیمز و پل برج است که توسط معمار ایتالیایی رنزو پیانو بین سال‌های 2009 تا 2012 میلادی طراحی و ساخته شده‌است. این آسمانخراش 95 طبقه با 310 متر ارتفاع بلندترین برج اتحادیه اروپا و چهل‌و‌ششمین ساختمان بلند دنیا است. در این برج رستوران‌ها، ادارات، آپارتمان‌ها و بین طبقات 68 تا 72 رصدکده‌ای با چشم‌انداز 360 درجه از شهر لندن قرار گرفته است.
ساختمان لویدز از ساختمان‌های معروف جهان در محله سیتی واقع شده است. این بنا 14 طبقه دارد و بین سال‌های 1986 تا 1978 میلادی توسط معمار معروف بریتانیایی ریچارد راجرز ساخته شده است. ارتفاع این ساختمان 95 متر، ارتفاع طبقات آن بیشتر از اندازه معمول و دارای 12 آسانسور بیرونی است. این ساختمان به دلیل ساختار آینده‌نگرانه‌اش بیشتر شبیه به فیلم‌های علمی تخیلی است.
خانه آبشار از آثار برجسته معمار معروف آمریکایی فرانک لوید رایت از ساختمان‌های معروف جهان است. این خانه به‌نام اقامتگاه کافمن برای تعطیلات آخر هفته‌ی لیلیان کافمن و همسرش ادگار کافمن در سال 1935 میلادی طراحی شده بود. از ویژگی‌های مهم این بنا سازگاری با محیط پیرامون یا ارگانیک بودن و خطوط عمودی و افقی در نمای بیرونی آن است. در سال 1966 روزنامه تایمز خانه آبشار را زیباترین کار رایت معرفی کرد و این بنا ثبت ملی شد.
مطلب مرتبط: خانه آبشار فرانک لوید رایت ، از ابتدا تا انتها
آسمانخراش امپایر استیت برجی تجاری با 102 طبقه در محله منهتن زمانی بلندترین ساختمان ایالات متحده بود. ساخت این ساختمان در روز سنت پاتریک سال 1930 میلادی شروع و 410 روز بعد تمام شد. این ساختمان توسط انجمن مهندسان عمران آمریکا به‌عنوان یکی از 7عجایب مدرن جهان معرفی شده است.
تالار یا خانه اپرای سیدنی یکی از ساختمان‌های معروف جهان است که در سال 1973 میلادی افتتاح شد. معمار این ساختمان یورن اوتزونپس دانمارکی برای طراحی این بنا مدال طلای موسسه معماری پادشاهی استرالیا را دریافت کرد. این ساختمان از متمایزترین بناهای قرن 20 از لحاظ معماری است که در سال بیش از 8میلیون نفر بازدیدکننده برای تماشای بیش از 1500 اجرای سالانه دارد. اپرا هاوس در سال 2007 میلادی در لیست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
بیشتر بخوانید: آشنایی با معماران معروف سبک مدرن و آثار آن ها
در این مطلب برخی از ساختمان‌های معروف جهان معرفی شدند که بر اساس ویژگی‌های خاص معماری، معمار یا ویژگی یادمانی‌شان مشهور شدهاند. در این بین بناهای خصوصی چون خانه‌ها و بناهای عمومی چون موزه‌ها، برج‌های تجاری، کلیساها، معابد و مساجد که در زمان‌های مختلف و به سبک‌های متفاوت ساخته شدهاند مشاهده می‌شود. شاید به نظر برسد برخی از ساختمان‌های معروف جهان نیامده اما توجه داشته باشید که در این مطلب امکان معرفی تمام ساختمان‌های مشهور نبود. برای به‌دست آوردن اطلاعات بیشتر می‌توانید به بخش اطلاعات معماری در مجله چیدانه مراجعه کنید.
نویسنده: مهردادیان| عضو تحریریه چیدانه