اصول طراحی سرویس بهداشتی یکی از موضوعاتی است که وقتی صحبت از ترکیب بندی و طراحی داخلی ساختمان می شود، کمتر به ذهن خطور می کند. فضاهایی که یکی از مهم ترین بخش های اماکن را تشکیل می دهند. به شکلی که در طراحی سرویس بهداشتی علاوه بر دقت در ظاهر، رعایت استانداردها و قوانین موجود بهترین نتیجه را در پایان کار به همراه خواهد داشت. در طراحی سرویس های بهداشتی نکاتی ساده اما کاربردی می تواند نتیجه بسیار مطلوبی در پایان کار برای پروژه یا منزل شما داشته باشد در اینجا به برخی ضوابط و اصول طراحی سرویس بهداشتی در مکان های مختلف می پردازیم.
همان طور که اشاره شد در طراحی سرویس بهداشتی باید استانداردهای نظام مهندسی رعایت شود، در ادامه به این اصول می‌پردازیم
مطالب پیشنهادی:طراحی سرویس بهداشتی، در فضاهای آپارتمانی و چند نکته مهم
اولین نکته که در طراحی در سرویس بهداشتی باید به آن توجه کرد این است که نباید روبه روی سایر درهای خانه باز شود. عرض در سرویس های بهداشتی باید 71، 76 یا 81 سانتیمتر باشد. ارتفاع استاندارد در سرویس بهداشتی 204 سانتیمتر محاسبه میشود. همچنین باید در برابر رطوبت عایق خوبی داشته باشد. درب سرویس بهداشتی نباید در مقابل سایر مناطق خانه باز شود و باید به سمت حاشیه و یا فضاهای پرت ساختمان در نظر گرفته شود. به عنوان مثال نباید درب ورودی سرویس بهداشتی دقیقا رو به قسمت پذیرایی ساختمان باشد. درب‌های سرویس بهداشتی باید نسبت به رطوبت مقاومت بالایی داشته باشند و به راحتی تحت تاثیر این رطوبت تغییر شکل نداده و خراب نشوند.
مطالب پیشنهادی:استانداردها در سرویس بهداشتی کوچک!
درب سرویس بهداشتی عمومی جهت ورود و خروج می بایست از دید مستقیم رهگذران و عابران محفوظ باشد. در دستیابی به این منظور می توان از فضاهای سبز و یا دیواره های سبز مناسب و یا پانل های مقاوم و مشبک تزئینی با ایجاد فیلترهای مناسب استفاده نمود. در سرویس بهداشتی عمومی می بایست ورودی و خروجی خواهران و برادران کاملا از یکدیگر مجزا باشند. نور طبیعی به لحاظ خواص بهداشتی و گندزدایی آن در قالب اماکن عمومی مورد توجه می باشد. در صورتی که به منظور تامین کامل روشنایی این گونه فضاها از نور مصنوعی استفاده گردد می بایستی به سیستم اضطراری متصل باشد. به این ترتیب تاکید میگردد که تحت هیچ گونه شرایطی اینگونه فضاها نباید در تاریکی مطلق قرار گیرند.
طبق اصول طراحی سرویس های بهداشتی عمومی این مکان باید دارای تهویه طبیعی و تهویه مصنوعی باشند. همچین جداسازی محل توالت و دستشویی ها به وسیله فضای انتظار از یکدیگر ضمن اینکه در مواقع ازدحام و تراکم، استفاده از چشمه ها و دستشویی ها را نظم می دهد از تداخل در استفاده های فضایی مختلف جلوگیری نموده و به قابلیت بهداشتی بنا می افزاید.
ارتفاع دیواره های جدا کننده سرویس بهداشتی، از کف تمام شده تا 210 سانتی متر مناسب می باشد .حداقل ابعاد تمام شده داخلی اتاقک توالت ها 110×140 سانتی متر در صورت بازشو در به داخل و 100×100 سانتیمتر در صورت بازشو در به خارج مناسب می باشد. اتاقک توالت ها که به صورت سری در نظر گرفته میشود، می بایست دو اتاقک مجاور هم به صورت قرینه طراحی گردند تا از نظر تخلیه فضولات و لوله کشی آب و شستشو مناسب ترین روش تاسیسات بکار گرفته شود و از هزینه های اضافی جلوگیری به عمل آید. ابعاد مناسب برای درهای اتاقک های توالت، ارتفاع 190 سانتی متر و عرض 80 سانتی متر می باشد. جنس درها، پنجره ها ترجیحا از نوع آلمینیوم یا آهن گالوانیزه یا رنگ شده یا از فایبرگلاس و جنس های مشابه انتخاب می شود زیرا نسبت به سایر مواد در مقابل رطوبت و آب و زنگ زدگی مقاوم می باشند. این اماکن می بایستی کاملا در برابر نفوذ آب و رطوبت عایق بندی شوند.
هر مجتمع تجاری باید تعدادی سرویس های بهداشتی مشتمل بر توالت و دستشویی مختص آقایان و بانوان داشته باشد. اگر استانداردهای مربوط به این فضا رعایت نشود، طبیعی است که مشکلاتی برای استفاده کنندگان به وجود خواهد آورد. بهترین محل قرار گیری سرویس های بهداشتی در مجاورت پله ها و در پاگرد است. دیوارهای سرویس های بهداشتی باید تا ارتفاع 2 متری کاشی کاری شده و قابل شستشو باشند. به ازای هر 5 توالت یک کاسه دستشویی و یک دست خشک کن نیاز است.
طبق اصول طراحی سرویس بهداشتی مراکز تجاری حداقل عرض اتاقک هر توالت 85 سانتی متر است و حداقل طول آن 110 سانتی متر است. فاصله مرکز 2 دستشویی 60 سانتی متر است و فاصله هر دستشویی از دیوار مجاور آن حداقل باید 45 سانتی متر باشد.کاسه دستشویی باید در ارتفاع بین 80 تا 85 سانتی متری از زمین نصب شود. فاصله زیر آینه از زمین حداکثر باید 100 سانتی متر باشد. تجهیزات لازم در سرویس بهداشتی مانند جای حوله، صابون و کاغذ توالت در ارتفاع بین 50 تا 120 سانتی متری از سطح زمین قرار می گیرند. در سرویس های بهداشتی درهای لولایی باید به سمت بیرون باز شوند تا فضای داخلی را اشغال نکنند.
به طور کلی سرویس بهداشتی یکی از مهجورترین نقاط فضای داخلی در هر ساختمان محسوب میشود. اما امروزه اهمیت فضای سرویس بهداشتی و طراحی دکوراسیون سرویس بهداشتی کمتر از سایر فضاهای داخلی نیست، و نحوه رعایت اصول طراحی سرویس بهداشتی را می توان نشان دهنده میزان اهمیت به آسایش و بهداشت به صورت عمومی و شخصی در خانه دانست. طراحی داخلی سرویس بهداشتی باید علاوه بر در نظر گرفتن زیبایی و رعایت موارد بهداشتی در ابتدا اصول طراحی مربوطه به صورت دقیق در آن رعایت گردد تا کاربری مفیدی داشته باشد .
مطالب بیشتر: