Chidaneh.com placeholder image

طراحی صحنه فیلم «جدایی نادر از سیمین»؛ عمق تفاوت‌های یک زوج

هر شخصی بر گرفته از افکار و سلایق خود، سبک خاصی از چیدمان را برای محیط اطرافش انتخاب می‌کند و براساس همین سلایق و انتخاب‌ها، محیط اطراف خود را تغییر می‌دهد. اما این انتخاب‌ها پس از آغاز زندگی مشترک تحت تاثیر عوامل مختلف و تازه‌ای قرار می‌گیرد که انتخاب‌های فرد را تغییر میدهد. هر زوجی سعی بر این دارند که محیط خانه‌ی خود را بر اساس سلایق و علایق متفاوت خود بچینند و به نقطه‌ی مشترکی از این تفاوت‌ها برسند. این هفته، فیلم دکور شما را دعوت می‌کند که از خانه یک زوج با علایق و عقاید متفاوت دیدن کنید و به نقطه اشتراکی که آن‌ها برای خانه ی خود انتخاب کردند دقت کنید. «جدایی نادر از سیمین» فیلمی بر اساس تفاوت و تفاهم است، هرچند که این تفاهم به فراموشی سپرده شده و تفاوت ها را بیشتر نمایان کرده است. با ما همراه باشید تا باهم شاهد یک جدایی عاشقانه باشیم.

درباره‌ی فیلم جدایی نادر از سیمین

به دلیل افتخارات بی‌شمار فیلم «جدایی نادر از سیمین»، ساخته‌ی زیبا و دیدنی اصغر فرهادی، کمتر کسی در کشور ما هست که این فیلم را ندیده باشد. این فیلم که از جنبه‌های مختلف از جمله اجتماعی و روانشناسی و خانوادگی قابل تقدیر است از آن دسته فیلم های به یاد ماندنی به شمار می‌آید که بعد از گذشتن حدود ده سال از اکرانش همچنان محبوب و مورد بحث بوده است.

جوکر
سرویس خواب بالسا

خلاصه داستان: نادر و سیمین زوج نسبتا جوانی هستند که بعد از گذشت سال‌ها از زندگی مشترکشان با اختلاف مواجه شده و خواستار جدایی از یکدیگر هستند. اما قبل از عملی شدن این تصمیم اتفاقاتی برای این زوج رخ می‌دهد که آن‌ها را ناگزیر به کنار هم بودن در کمال تفاوت‌ها می‌کند و داستان فیلم را رقم می‌زند…

  • نویسنده و کارگردان: اصغر فرهادی
  • بازیگران: لیلا حاتمی، پیمان معادی، ساره بیات، شهاب حسینی و…
  • طراح صحنه: کیوان مقدم

وظیفه‌ی سنگین قضاوت بر عهده مخاطب

اصغر فرهادی به هیچ عنوان اهل مقدمه چینی و به تاخیر انداختن نیست. او در همان سکانس‌ ابتدایی فیلم سخن اصلی فیلم را به مخاطب میرساند. در سکانسی که دوربین زوج ما یعنی نادر(با بازی پیمان معادی) و سیمین(با بازی لیلا حاتمی) را در دادگاهی نشان می‌دهد که بر سر اختلافاتشان باهم بحث می‌کنند. اما نکته جالب این سکانس معروف، غایب بودن چهره‌ی قاضی دادگاه است. فرهادی چشمان مخاطبین را در جایگاه قاضی قرار داده و افکاری که ممکن است از ذهن هر مخاطبی گذر کند را تحت دیالوگ های قاضی به نمایش گذاشته است. این سکانس جسورانه در واقع از همان ابتدای فیلم به شما اجازه‌‌ی قضاوت می‌دهد و در طول فیلم شما را متوجه سختی و سنگینی این کار می‌کند. 

مطلب پیشنهادی: طراحی صحنه فیلم «فروشنده»؛ نمایی از تعرض در طراحی خانه

پیانوی فروخته شده؛ حذف شدن سیمین از خانه

حتما می‌دانید که پیانو به عنوان مادر سازها شناخته می‌شود. بیرون رفتن پیانو از خانه، دقیقا نشان‌دهنده کم شدن یکی از اصلی‌ترین عناصر از خانه می‌باشد. این عنصر اصلی مادر است که با رفتنش، خوشبختی و شادی را نیز از خانه می‌برد. سیمین به عنوان یک هنرمند و نوازنده‌ی پیانو حق تصاحب بخشی از خانه مشترک خود با نادر را به عنوان همسر او و مادر دخترشان دارد. پیانو نیز همان حق سیمین از خانه ی مشترک است که هر کس که وارد خانه بشود را متوجه حضور سیمین می‌کند. اما در سکانسی می‌بینیم که پیانوی سیمین از خانه خارج شده و به فروش رسیده است. سیمین با فروختن پیانو خود را از خانه و زندگی مشترک خود حذف می‌کند و به نادر و دخترش این تضمین را می‌دهد که قرار است برود و این رفتن ممکن است با بازگشتی همراه نباشد.

مطلب پیشنهادی: طراحی صحنه فیلم «بمب، یک عاشقانه»؛ خیابان‌ها و خانه‌هایی جنگ زده

بهم ریختگی یک خانه‌ی بدون مادر

با حذف شدن سیمین به عنوان یک مادر و یک زن از خانه، ما شاهد خانه‌ای بهم ریخته و بی نظم هستیم. در سکانسی که سیمین وسایلش را جمع می‌کند که از خانه برود می‌توانید بی‌نظمی را در همه جا ببینید. و این بی نظمی برای نادر که حال مسئول خانه است از همه سخت‌تر است و برای همین برای پیدا کردن وسایل خانه سردرگم می‌شود. لباس های شسته نشده، کشوهای بهم ریخته و آشپرخانه‌ی درهم و برهم، وجود از دست رفته یک مادر را به تصویر می‌کشند که بسیار هم سخت خواهد بود.

همین به هم ریختگی خانه، ذهن مشوش و درگیر نادر را نیز به رخ می‌کشد. نادری که نمی‌داند باید فکر جدایی از همسرش باشد، یا فکر تنهایی دخترش و یا فکر بیماری پدرش. همه این موضوعات، با آمدن راضیه به عنوان پرستار پدر نادر تشدید می‌شود و ذهن نادر را بیش از پیش درگیر می‌کند.

مطلب پیشنهادی: طراحی صحنه فیلم شب یلدا؛ یک دکوراسیون افسرده‌ی ایرانی

خانه نادر و سیمین؛ خانه‌ای درخور یک زوج با سواد

سبک کلی خانه نادر و سیمین سبکی نزدیک به کلاسیک است. می‌توان گفت هر چیزی بدون هیچ تظاهری در جای خود قرار دارد و قابل درک است. گلدان‌های طبیعی به جای گل‌های تزئینی، مجسمه های چوبی و سفالی، تابلو‌های نقاشی و… همه و همه یک خانواده هنر دوست و ساده را به نمایش می‌گذارد که به شدت هم اهل کتاب و کتابخوانی هستند. این را میتوان از کتابخانه‌ی بزرگ آن‌ها در اتاق اصلی خانه نیز متوجه شد. کتابخانه‌ای که هر نوع کتابی با موضوعات مختلف دارد و به نوعی ذهن و افکار باز نادر و سیمین را نشان می‌دهد.

وجود نقاشی‌ها و مجسمه‌هایی از اساتید و هنرمندان مختلف احترام و اهمیت زیاد این زوج به هنر را نشان می‌دهد. از طرفی ساز‌های دیگری به جز پیانو در گوشه و کنار خانه به چشم میخورند که سیمین را به یک استاد موسیقی به تمام معنا و حرفه‌ای تبدیل می‌کنند.

مطلب پیشنهادی: طراحی صحنه فیلم «یه حبه قند»؛ معماری به سبک ایرانی

فاصله‌های قدیمی نادر از سیمین

اگرچه دیوار‌های پذیرایی خانه نادر و سیمین پر از تابلوها و نقاشی های سنتی است اما عکس‌های یادگاری خانوادگی آن‌ها در گوشه کنار اشپزخانه بیشتر به چشم می‌خورد. عکس‌هایی که به کابینت‌ها، یخچال و دیوار‌ها نصب شده‌اند و فضا را شلوغ‌تر از حد معمول نشان می‌دهند‌. اما نکته قابل توجه فاصله نادر از سیمین در عکس هایی است که گویی به فاصله‌ی بین آن‌ها قدمت می‌بخشند. نادر و سیمین هیچ عکس دو نفره‌ای با هم ندارند و در هیچ کدام از عکس‌ها حتی کنار دخترشان هم نایستاده‌اند. این فاصله‌ی قدیمی شاید اصرار بر جدایی را بعد از چهارده سال زندگی مشترک بیشتر می‌کند و آن را قطعی می‌سازد.

جدایی نادر، این بار با دخترش

نادر به عنوان یک پدر قانون مدار و اصول‌گرا رابطه‌ی بسیار خوبی با دختر خود دارد. او سعی می‌کند نبود مادر را برای دخترش آسان تر کرده و رابطه‌ی دوستی خود را با او حفظ کند، اما نمیتوان نبود عنصر مادر را برای یک خانه امری ناچیز دانست. در سکانسی دوربین جدایی دیگری را برای ما نمایش می‌دهد. یعنی نمایش جدایی نادر از دخترش. قاب دوربین، پدر و دختری در دو اتاق مختلف را نشان میدهد که با وجود دیواری از هم جدا شده اند. این دیوار شاید نماد تمام اختلاف نظرها و تفاوت‌های پدر و دختر قصه‌ی ما باشد اما از طرفی نیز می‌تواند حاصل اتفاقاتی باشد که در طی داستان باعث تغیرات رفتاری و آرمانی نادر شده است.

مطلب پیشنهادی: طراحی صحنه فیلم «اینجا بدون من»؛ سادگی دلنشین یک دکوراسیون

خانه‌ی راضیه؛ اوج فقر یک زن معتقد

راضیه (با بازی ساره بیات) به عنوان یک زن باردار مشکلات زیادی را تحمل می‌کند. شوهر از کار افتاده‌ی راضیه (با بازی شهاب حسینی) بعد از اخراج شدن از کارگاه بدهی‌های زیادی به بار آورده و به نوعی به نقطه فقر رسیده‌اند. خانه ی آن‌ها در مناطق فقیر نشین شهر قرار دارد و بسیار قدیمی و کهنه ساخت است که مشکلات مالی آن‌ها را به خوبی نشان می‌دهد. برای فقر حاکم بر زندگی آن‌ها نیازی به دقت زیاد نیست چرا که اگر به دیوار‌های ترک خورده و وسایل و فرش‌های کهنه‌ی آن‌ها توجه کنید کاملا متوجه این فقر خواهید شد. 

شاید این میزان از بزرگنمایی فقر برایتان عجیب باشد، اما کیوان مقدم از به‌نمایش گذاردن ابن میزان از فقر نیز اهدافی داشته است. کارگردان و طراح صحنه با به نمایش گذاردن فقر خانواده در عین حال اعتقادات راضیه را بزرگ تر می‌کنند. چرا که او با وجود چنان فقر شدید و زندگی سختی باز هم حاضر نمی‌شود قسم دروغ یاد کند و از پول حرام برای حل کردن مشکلاتش استفاده کند. در خانه او آرمان‌ها و عقاید تنها چیزی هستند که بیشتر از فقر و بی پولی به چشم می‌آیند.

اگر این مطلب را دوست داشتید، مطالب زیر را نیز دوست خواهید داشت:


دیدگاه کاربران

ثبت دیدگاه