فرش ایرانی از نظر طرح و نقش، رنگ، جنس، شانه و تراکم و نیز قیمت دارای تنوع بی‌نظیری است و همین موضوع باعث شده که افراد گزینه‌های بیشتر و مناسب‌تری را برای دکوراسیون منزل‌شان داشته باشند. همانطور که پیش‌تر در مطلب طرح فرش ایرانی، انواع فرش را از نظر طرح برای شما دسته‌بندی کردیم، در این مطلب قصد داریم شما را با انواع فرش حاشیه دار آشنا کنیم. فرشهای دستباف و ماشینی در انواع فرش حاشیه دار و فرش بدون حاشیه در بازار وجود دارند که در این میان اکثر طرح‌های سنتی ایرانی در فرش به صورت فرش حاشیه دار هستند و معمولا فرشهای مدرن و فانتزی بدون حاشیه هستند. با این مطلب از چیدانه همراه باشید تا طرح‌های مختلف فرش را در فرش حاشیه دار با هم بررسی کنیم.
فرش ایرانى از جهات زیادى به انواع مختلف تقسیم مى‌شود؛ تنوع در اندازه، بافت، طرح و نقش و کیفیت موجب تقسیم‌بندی متعدد در این زمینه مى‌شود و هر یک از این نوع‌ها، نام و ویژگی‌های خاص خود را دارد. دسته‌بندی بر اساس طرح و نقشه از رایج‌ترین انواع دسته‌بندی‌ها است و در رابطه با انواع فرش حاشیه دار می‌توان گفت که سه طرح کلی زیر انواع فرش حاشیه دار را در بر می‌گیرد و بقیه طرح‌های فرش زیرمجموعه‌ی آنها هستند.
البته لازم به ذکر است که بیشتر فرشهای ایلی و محلی که از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین طرح‌ها در فرش‌بافی ایران هستند و به وسیله‌ی ذهن خلاق قالی‌بافان بومی بدون نقشه بافته شده‌اند نیز معمولا مدل فرش حاشیه دار هستند. شما می‌توانید با خواندن مطلب انواع حاشیه فرش، اطلاعات بیشتری را در این زمینه به دست آورید.
مشاهده بیشتر
فرش ترنج حاشیه دار یکی از اصیل‌ترین نقوش در فرشهای دستباف و ماشینی است که از دوران شاه عباس تا کنون کاربرد‌های زیادی در نقشه‌ی قالی و زمینه‌ی فرش داشته است. در فرش حاشیه دار ترنج حاشیه‌های پهنی دور تا دور فرش را احاطه کرده و نقش اصلی در قالب شکل هندسی، دایره‌ای و یا بیضی دقیقا در وسط آن قرار دارد و فضای مشخصی از فرش را در بر می‌گیرد. فرمی قائم الزاویه شکل که وتر آن خطی هلالی است نیز در چهار گوشه‌ی داخلی فرش قرار دارد که به هر یک از این چهار نقش لچک می‌گویند. ترنج فرش معمولا از شاخه و برگ و نقوش اسلیمی در کنار هم تشکیل شده و لچک با گل و بوته تزئین می‌شود. جالب است بدانید که بیشتر فرشهای ایرانی از نوع لچک و ترنج هستند.
فرش حاشیه دار ترنج در عین زیبایی به خانه‌ی ایرانی هویتی اصیل می‌دهد و برای دکوراسیون‌های کلاسیک و سنتی مناسب است. ست کردن فرش ترنج حاشیه دار با سایر اجزای دکوراسیونی کار دشواری است چراکه اگر ترنج در مرکز دکوراسیون قرار نگیرد، زیبایی چندانی نخواهد داشت. پس این فرش حاشیه دار پذیرایی به گونه‌ای متقارن باید در سالن قرار گیرد تا موجب آشفتگی و ناهمگونی محیط نشود. فرش ترنج حاشیه دار به دلیل وجود نقوش بزرگ و نقشهای شلوغ عموما برای خانه‌هایی با متراژ بالا مناسب است. در خانه‌های بزرگ محدودی برای انتخاب رنگ فرش ترنج حاشیه دار ندارید و همچنین فرقی ندارد که مبلمان شما طرحدار، گلدار و یا ساده باشد. اما در خانه‌های کوچک بهتر است فرش ترج حاشیه دار رنگ روشن را با مبلمانی ساده ست کنید تا از شلوغی فضا جلوگیری کنید و فضایی دلباز داشته باشید.
در طرح فرش حاشیه دار افشان، ترنج برداشته شده و با حفظ همان حاشیه‌های اصلی، در فضای میان حاشیه‌ها نقش‌هایی از انواع گل، ساقه و برگ در متن فرش پراکنده شده‌اند. به عبارتی اساس تمام فرش افشان حاشیه دار استفاده از گل‌های پراکنده و بوته‌های درهم است که در عین آشفتگی دارای نظم هستند. در این طرح همه‌ی نگاره‌های فرش پیوستگی و ارتباط کاملی با هم دارند و فرش افشان حاشیه دار معمولا طوری طراحی می‌شود که هیچ یک از گل و برگ‌ها قرینه نباشد به همین دلیل طرحی جدیدتر و مدرن‌تر محسوب می‌شود. از جذاب‌ترین نقوش طرح افشان می‌توان به نقوش اسلیمی و نقوش ختایی اشاره کرد و به طورکلی فرش حاشیه دار افشان یکی از پرفروش‌ترین طرح‌های فرش است که طرفداران خاص خود را دارد. در مطلب پر فروش‌ترین طرح فرش ماشینی نیز به این موضوع اشاره شده است.
در رابطه با اینکه فرش افشان بهتره یا ترنج دار می‌توان گفت که این موضوع کاملا به نوع چیدمان و محیط منزل و سبک دکوراسیون دلخواه شما بستگی دارد. برای دکوراسیون‌هایی که قرینه نیستند و فضای آنها طوری است که نمی‌توان برای آن مرکزیت در نظر گرفت، فرش افشان حاشیه دار بهتر است. از طرفی این نوع فرش با رنگ‌های روشن و خنثی یکی از بهترین گزینه‌ها برای خانه‌ی کوچک و نقلی شما است چون فضا و دکوارسیون را بزرگتر نشان می‌دهد. به طورکلی فرش حاشیه دار افشان معمولا برای خانه‌هایی که سبک دکوراسیون مدرن‌تری دارند و از وسایل و چیدمانی متقارن پیروی نمی‌کنند، پیشنهاد می‌شود. البته فراموش نکنید که فرش افشان حاشیه دار در اصل تلفیقی از مدرن و سنتی است و به همین دلیل قدرت تطابق با همه نوع دکوراسیونی را دارد. خواندن مطلب فرش با طرح های سنتی در فضاهای مدرن، در این زمینه بیشتر به شما کمک خواهد کرد.
یکی از نقوش شیک و متفاوت فرش ایرانی فرش حاشیه دار خشتی است که در مرکز آن هیچ‌گونه ترنجی بافته نمی‌شود و نقشهای هندسی طرح کلی فرش را می‌سازند. در مدل فرش حاشیه دار خشتی، تمام متن فرش به قسمت‌ها یا قاب‌های مختلفی تقسیم شده که به طور منظم در کنار هم قرار دارند و در داخل هر قاب با گل و برگ‌های مختلف و رنگارنگ تزیین شده است. درون هر یک از این قاب یا خشت‌ها الگویی متفاوت وجود دارد که این خود از جذابیت‌های طرح فرش حاشیه دار خشتی است. تکرار خشت‌ها در متن قالی به یک نسبت اما به صورت منظم و در طول و عرض آن انجام می‌شود و تقارن، تعادل و تناسب از ضروریات قالی‌های خشتی است. طرح فرش حاشیه دار خشتی در گذشته بیشتر در فرشهای دستبافت استفاده می‌شد اما رفته رفته این طرح در فرشهای ماشینی هم دیده شد و مورد استقبال قرار گرفت.
فرش طرح خشتی، ظاهری کاملا سنتی و اصیل دارد به همین دلیل برای دکوراسیون‌های کلاسیک، نئو کلاسیک و یا تلفیقی بسیار مناسب است. حتی مدل فرش حاشیه دار خشتی در دکوراسیون مدرن هم هارمونی جالبی را ایجاد می‌کند. با توجه به شلوغ بودن نقش و نگار و ظاهر پر رنگ و لعاب فرش حاشیه دار خشتی بهتر است که در سالن پذیرایی با اندازه بزرگ مورد استفاده قرار بگیرد و در صورت استفاده شدن در خانه‌های کوچک، فضا را بسته و کوچک‌تر نشان خواهد داد. همچنین بهتر است مبلمان ساده را برای این نوع فرش انتخاب کنید. این کار کمک می‌کند که شلوغی بیش از حد به وجود نیاید و در بلند مدت دکوراسیون منزل‌تان خسته کننده نشوید. خواندن مطلب فرش دستباف طرح خشتی در این زمینه ایده‌های بیشتری به شما خواهد داد.
فرش یکی از اولین مواردی است که در سبک‌های مختلف دکوراسیون توجه اکثر افراد را به خود جلب می‌کند. همانطور که در این مطلب از چیدانه گفته شد، انواع فرش در طرح‌های ترنج دار، افشان و خشتی، در دسته‌ی فرش حاشیه دار قرار می‌گیرند و شما می‌توانید با استفاده از انواع فرش حاشیه دار، در واقع اصالت ایرانی را به دکوراسیون منزل‌تان اضافه کنید. اما اگر هنوز هم در انتخاب فرش حاشیه دار به کمک بیشتری نیاز دارید می‌توانید از اهالی فن فرش چیدانه کمک بگیرید.