امروز 20 نوامبر به نام “روز جهانی کودک" در تقویم جهانی ثبت شده است. به همین مناسبت تصمیم گرفتیم در این مطلب به مقوله طراحی مهد کودک که از مهم ترین فضاهایی است که کودکان امروزی بیشتر زمان خود را در آن می گذرانند، بپردازیم. طراحی فضایی برای حضور کودکان نیاز به دانش بالایی دارد. منظور از دانش بالا تسلط کافی بر روی همه جوانب موردنیاز است. بی‌شک یک معمار باتجربه می‌تواند محیطی کاملاً اصولی برای آموزش کودکان خلق کند.
چند اصل مهم در طراحی مهدکودک که باید رعایت شود:
مطلب مرتبط: ۴ مرکز آموزشی در ایران با معماری وسوسه انگیز
فضای بازی در هوای آزاد برای کودکان یکی از اصل‌های مهم در مهدکودک است. باید دقت کنید کف‌پوش مناسبی برای این قسمت تهیه کنید که علاوه بر مقاوم بودن در برابر عوامل جوی در هنگام زمین خوردن بچه‌ها کمترین آسیب را ببینند. استفاده از وسایل بازی چوبی و پلاستیکی پیشنهاد مناسبی در این قسمت است. تعبیه فضاهای مختلف برای بازی فکر نابی است. این کار علاوه بر تقسیم کردن بازی‌های مختلف بچه‌ها را از برخورد با یکدیگر و سردرگمی در هنگام استفاده از بازی‌ها در امان می‌دارد.
از دیوارهای بیرونی به‌عنوان تخته‌سیاه استفاده‌شده است. کودکان می‌توانند به‌راحتی نقاشی‌های دلخواه خود را با گچ بر روی دیوار ترسیم کنند. طراح یکی از دیوارها را به‌عنوان دیوار صخره‌نوردی در نظر گرفته که بچه‌ها می‌توانند تا ارتفاع کمی از آن بالا بروند. بر روی دیواری دیگر متری بزرگ نقاشی شده است که کودکان می‌توانند قدشان را اندازه بگیرند. برای تشویق آن‌ها اشکالی از حیوانات کشیده شده است که حدود تقریبی قد آن‌ها را هم نشان می‌دهد.
محیطی ساده ولی سرشار از آرامش، بهترین انتخاب در طراحی مهدکودک است. استفاده از رنگ‌های شلوغ و هیجانی شاید در یک نگاه برای این محیط مناسب به نظر برسد ولی واقعیت این است که در طول چند ساعت ماندن در همچین فضایی کودکان دچار تنش و ناآرامی می‌شوند. بهتر است در انتخاب رنگ‌ها نهایت دقت صورت گیرد. بهترین گزینه انتخاب رنگ خنثی در ابعاد وسیع است که با مقداری رنگ گرم و شاد جلوه‌گری کند.
مطلب مرتبط: طراحی دفتر کار گوگل در زوریخ، محل کار یا دنیای سرگرمی؟
نورپردازی باید به شکلی باشد که شدت نور چشم کودکان را آزار ندهد. گاهی برای انجام یکسری از فعالیت‌ها نور طبیعی کافی است ولی زمانی که قصد دارید برای انجام بعضی فعالیت‌ها از نور مصنوعی استفاده کنید به شدت نور، زاویه تابش و ارتفاع نصب روشنایی دقت ویژه داشته باشید. بهتر است بیرون ساختمان هم از نورپردازی خوبی برخوردار باشد تا در هنگام تاریکی هوا محیط بیرون کاملاً روشن باشد. کودکان در این شرایط احساس امنیت بیشتری می‌کنند.
مهدکودک بهترین مکان برای آموزش نکات ترافیکی و شهری است. وقتی بچه‌ها از زمان کودکی با علائم و قانون و مقررات آشنا شوند، نظم در آن‌ها نهادینه می‌شود و در بزرگ‌سالی به‌راحتی قانون‌شکنی نمی‌کنند. همان‌طور که در تصویر می‌بینید راه‌های ارتباطی فضاها مانند خیابان خط‌کشی شده‌اند و محل عبور را مشخص می‌کنند. همچنین استفاده از علائم عبور حیوانات مختلف در طول مسیر، خلاقیت دیگری در آموزش است.
طراحی جالب دیگر در این مکان، سرسره چندمنظوره است. بچه‌ها می‌توانند از زیر آن به‌عنوان فضایی برای بازی‌های نشستنی کنند و از دیوارهٔ سرسره به‌عنوان دیواری برای نقاشی استفاده کنند. ناگفته نماند که سرسره از چوب ساخته‌شده و تمام لبه‌های آن گرد شده و برای کودکان کاملاً امن است. قرار دادن دو تابلو برای معرفی این فضا زیبایی این قسمت را کامل کرده است.
طراح حتی فضای سقف را به حال خود رها نکرده است. کشیدن اشکال هندسی در سقف به همراه نامشان توجه بالای طراح را نسبت به آموزش نشان می‌دهد. ابتکار دیگر طراح نقاشی درجه در قسمت بازشو درها است. کودکان با باز کردن در بر روی درجه‌ها آن‌ها را به‌راحتی یاد می‌گیرند.
برای دیدن نمونه طراحی های اداری برجسته و چشمگیر ایرانی می توانید به بخش فضاهای اداری یا پروژه های برجسته معماری در چیدانه سر بزنید.
نویسنده: سمیه منوچهری | تحریریه چیدانه