احتمالا برای همه ما پیش آمده که برای بهتر کردن طراحی داخلی فضای خانه خود تلاش زیادی کرده باشیم و چه بسا هزینه ای سنگین نیز متحمل شویم، از خرید وسایل لوکس یا حتی عتیقه گران قیمت گرفته تا انتخاب بهترین جنس کاغذ دیواری، پرده، رو مبلی و …… . اما بعد از مدتی می بینیم به نتیجه مطلوب نرسیده ایم، خانه یمان آشفته به نظر می رسد و یا مجسمه گران قیمتمان اصلا به چشم نمی آید و دقیقا در همین زمان تمام خستگی راه به تنمان می ماند!! در صورتی که نمی دانیم با چند ترفند روانشناسانه گرافیکی و ساده می توانیم ورق را کاملا به نفع خود برگردانیم. علت این مشکل چیدمان نامناسب و عدم هماهنگی بین وسایل منزلمان از لحاظ گرافیک محیطی است، این که ندانیم هدف از چیدن هر یک از وسایلمان چیست و هرکدام چه نقشی را ایفا می کنند. حال برای رسیدن به راه حل، باید این نکته مهم را بدانیم که هر یک از اجزا و وسایل خانه، چشم را به دنبال خود در کل خانه به حرکت در می آورند، بنابراین اگر این حرکت به یک مجموعه منسجم و هماهنگ ختم نشود آشفتگی به وجود می آید و اشیا تاثیر خود را از دست می دهند. در این مرحله شناخت کاربرد گرافیک و روانشناسی در معماری داخلی به کمک ما می آید و رعایت آن ها موجب زیبایی بصری، نظم و هماهنگی مطلوب در طراحی فضای ما می شوند. از پرکاربردترین موضوعات در مبانی طراحی در دکوراسیون، عناصر نقطه و خط در معماری داخلی هستند که به شما معرفی می کنیم:
1- نقطه در گرافیک محیطی :
به بیان خیلی ساده نقطه، لکه یا عنصری بصری است و از نظر کاربردی هر یک از وسایل خانه می توانند در این تعریف بگنجند. برای درک بهتر این موضوع با هم به نکاتی در این زمینه می پردازیم:
اگر هر یک از دیوارهای خانه را به عنوان یک کادر (قاب) برای طراحی داخلی خود در نظر بگیریم، به دلیل وجود جاذبه ، می توانیم از لحاظ بصری قسمت های سبک و سنگین را در این قلب مشخص کنیم. به این ترتیب که معمولا پایین کادر را سنگین تر و قسمت بالایی آن را سبک تر احساس می کنیم و یا سمت چپ و راست را به ترتیب سنگین و سبک تر در نظر می گیریم.بر همین اساس دسته بندی ساده ای را بر اساس محل قرارگیری نقطه در هر یک از محل ها ارائه می کنیم:
به دست آوردن نقطه از تلاقی قطرها و نصب تابلو در مرکز دیوار
نقطه در وسط کادر : این نقطه را می توانید از محل تقاطع قطرهای کادر طراحی به دست آورید که حس مرکزیت، جلب توجه زیاد، ایستایی و پایداری را القا می کند. استفاده از یک تابلوی هنری ارزشمند و یا حتی آینه دکوراتیو را در این قسمت به شما پیشنهاد می کنیم.
قرار گرفتن شومینه به عنوان مرکز توجه با ایجاد حس ایستادگی و پایداری
نقطه در پایین کادر و وسط: در این وضعیت سنگین ترین حالت نقطه به وجود می آید که شدیدا ایستا و پایدار است.
قرارگیری آباژور دکوراتیو به عنوان یک نقطه توجه در سمت راست کادر
نقطه در بالای کادر و سمت راست: این جا محلی است بسیار دوست داشتنی که حس سبکی و عروج و پرواز را به صورت بصری به وجود می آورد.
مبل تک نفره که به عنوان مرکز توجهی در سمت چپ تصویر قرار داده شده
نقطه در پایین صفحه و سمت چپ: این نقطه سنگین ترین حالت را بیان می کند و حس تنهایی و انزوا دارد.
این نوع محل قرارگیری در لوسترها بسیار دیده می شود زیرا حس آویزان بودن را القا می کند
نقطه در بالای کادر و وسط: یکی از نقاط بسیار کاربردی بوده که نشان دهنده حس ناپایداری، تعلیق و ریزش است.
اگر از این ترفندها در چیدمان وسایل خود استفاده کنید به یک دکوراتور خوش ذوق و خلاق تبدیل می شوید:
استفاده از تابلو و گیاه ( فرم غیر هندسی) به عنوان دو نقطه برای ایجاد تعادل بصری
ایجاد ابعاد و اشکال مختلف به عنوان نقطه
دومین عنصر بسیار مهم و کاربردی در گرافیک طراحی داخلی و چیدمان خط است که همه ما به صورت طبیعی در زندگی روزمره با آن آشنا هستیم. در بحث روانشناسی، خطوط هم مانند نقطه القاکننده مفاهیم بصری به بیننده است بنابراین باید در جای مناسب خود استفاده شوند. به صورت مختصر خطوط به 7 دسته تقسیم می شوند:
استفاده از خطوط ظریف برای ایجاد قاب و جداسازی دو رنگ مختلف
خطوط نازک : نشان دهنده ظرافت، حساس بودن و گاها شکنندگی نیز هستند. خطوط ضخیم : بیان گر ثبات ، قدرت و پایداری
خطوط افقی در کاغذ دیواری برای بزرگ تر نشان دادن فضای نشیمن
خطوط افقی: القاگر آرامش، روان بودن و استراحت. در فضاهایی که در آن استراحت می کنید یا اعضای خانواده دور هم جمع می شوند استفاده کنید مانند نشیمن، اتاق خواب. این خطوط برای فضاهای کوچک و هم چنین سقف های بلند مناسب اند زیرا باعث بزرگ نشان داده شدن فضا و کوتاه تر شدن سقف می شوند.
خطوط عمودی کاغذ دیواری
خطوط عمودی: این خطوط ثبات را به بیننده القا می کنند و زمانی که ضخیم باشند این حس تشدید می شود.برای فضای پذیرایی مناسب است و زمانی از آن استفاده کنید که می خواهید سقفتان بلند تر به نظر بیاید و یا فضا از نظر طول کوچک تر نشان داده شود.
خطوط مورب استیکر دیواری
خطوط مورب: نمایان گر جنبش و هیجان است و حس سرزندگی را منتقل می کند. در راهروی خانه یا حتی پارچه مبلمان خود استفاده کنید.
خطوط منحنی در کاغذ دیواری و ایجاد فرم هندسی
خطوط منحنی: این خطوط از خطوط مستقیم نرم تر از هستند و آرامش و احساسات را به خوبی نشان می دهند. این خطوط برای اکثر فضاها مناسب اند.
خطوط زیگزاگ در قسمت ورودی
آخرین دسته خطوط زیگزاگ است که دقت بالایی در استفاده را می طلبند زیرا در عین حال که پرهیجان و شاد هستند می توانند عصبانیت و تنش را در فضا زیاد کنند.
استفاده از خطوط عمودی برای طراحی پارتیشن
کنار هم قرار گرفتن فرم دایره برای ایجاد خط در کاغذ دیواری
نورپردازی خطی و تشدید فرم خطی سقف
استفاده از خطوط افقی در سرامیک کف برای عریض تر نشان دادن اتاق
خطوط عمودی موکت کف برای طولانی نشان دادن اتاق
برعکس آن خطوط عمودی از عرض فضا کاسته و عمق آن را زیاد می کنند. به عبارتی طول فضا بیش تر به نظر می رسد.
از آن جایی که مبحث گرافیک محیطی بحثی بسیار کاربردی در طراحی داخلی و دکوراسیون است و از همین رو شامل مباحث بیش تر و گسترده ای است. بنابراین ضمن تشکر از شما برای توجه و مطالعه این قسمت، منتظر ادامه مطلب در این زمینه باشید.
نویسنده : گلنار صفدریان | تحریریه چیدانه