فضاهای آموزشی: دوران کودکی و نوجوانی زمانی است که محیط می تواند در شکل گیری شخصیت هر انسان تاثیرات زیادی بگذارد. کودکان و نوجوانان مدت زمان زیادی را در محیط های آموزشی و مهم ترین آن ها در مدرسه می گذرانند. نباید نقش طراحی داخلی محیط های آموزشی را در این مورد فراموش کرد. این طراحی حتی می تواند در روند آموزش به یاری معلمان بیاید و روش های تازه آموزش را میسر سازد. با توجه به این موضوع و به بهانه نزدیک شدن به شروع مدارس، چیدانه نگاهی خواهد داشت به اصول و قواعد طراحی داخلی مدارس و به خصوص کلاس های درس، با ما همراه باشید و نمونه های متفاوت با آنچه تا کنون تجربه کردید ببینید.
این سوالی است که باید از خود بپرسید: چگونه کودک با دکوراسیون، رشد کند؟ اصول و قواعد طراحی داخلی فضاهایی که کودکان و نوجوانان مدت زمان زیادی در آن به سر می برند همیشه براساس دیدگاه های روانشناسی و آگاهی از کشفیات بشر در خصوص روند یادگیری ذهنی انسان پی ریزی می شود. البته نباید تاثیر پیشرفت تکنولوژی را نیز نادیده گرفت. همه ما خوب می دانیم که این دست آوردهای روانشناسی، بیولوژیک و تکنولوژی در طول زمان دستخوش تغییر شده و تکمیل می شود. در برخی اوقات نیز می توان دید که اطلاعات به دست آمده گذشته را نیز تکذیب می کنند. بنابراین پیروی از چارچوبی واحد و مشخص در طول زمان، در طراحی داخلی فضاهای آموزشی نیز غیر منطقی به نظر می رسد. ما چقدر در ایران شاهد این تغییر بوده ایم؟! درست است که در برخی شهرهای بزرگ شاهد تاسیس مدارس هوشمند و یا مدارسی با ساخت و ساز های بهتر بوده ایم. اما به نسبت جمعیت ایران شمار این مدارس چقدر است؟!
مطلب پیشنهادی : 10 توصیه مهم به مادر و پدر ها برای اول مهر، بوی ماه مدرسه!
کودکی و نوجوانی دوره خیال پردازی و کنجکاوی است. کودکان با توجه به رنگ اجسام احساسات متفاوتی نسبت به آنها دارند. بی شک طراحی داخلی کلاس های درس باید به گونه ای باشد که بتواند در دانش آموزان احساس خوبی ایجاد کرده و آنها را تشویق کند تا با شور و اشتیاق بیشتری در آن فضا به سر ببرند. با آوردن رنگ ها به محیط کلاس به سادگی می توان دانش آموزان را برای حضور در کلاس جذب کرد. انتخاب رنگ های مناسب با توجه به رده سنی دانش آموزان باید براساس اصول روانشناسی و کاربرد کلاس درس تعیین شود. فضای کار رنگی کمکی به جسم و ذهن است.
مطلب پیشنهادی : تاثیرات رنگ اتاق کودک بر شخصیت او
راهرو ها و فضاهای عمومی مدارس نیز باید به رنگ مورد استفاده در محیط توجه ویژه ای داشت. در اینگونه فضاها کودکان تحرک بیشتری دارند و در کنار طیف سنی دانش آموزان بیشتری به تفریح، ورزش و سرگرمی می پردازند.
مطلب پیشنهادی : کودکستان پاپلو نرودا در مادرید اسپانیا
رنگ در نمای خارجی ساختمان مدرسه باید حس دعوت گنندگی برای کودکان را به وجود بیاورد. این نما باید نشان دهنده هویت فضای داخلی آن بوده و به راحتی بتواند رده سنی دانش آموزان خود را به نمایش بگذارد. قطعا فضایی که برای دانش آموزان رده ابتدایی طراحی می شود با فضای مورد نیاز دانش آموزان رده دبیرستان متفاوت است.
مطلب پیشنهادی : 7 عادت خوب والدین دانش آموزان منظم؛ بوی ماه مدرسه
نور طبیعی و تاثیر آن در معماری داخلی همیشه عاملی مهم در طراحی است. نور طبیعی را به درون کلاس بیاوریم. ارتباط با نور طبیعی می تواند در ایجاد نشاط در دانش آموزان تاثییر گذار باشد. البته نباید فراموش کرد که توجه به این نکته مقرون به صرفه بوده و باعث می شود در مصرف برق صرفه جویی شود. بهترین حالت برای نورگیری این است که چیدمان صندلی ها به گونه ای باشد که نور از سمت چپ بر روی میز دانش آموزان بتابد. به این دلیل که اکثر انسان ها راست دست هستند و به این شکل سایه دست آنها در هنگام نوشتن بر روی کاغذ نخواهد افتاد.
مطلب پیشنهادی : 8 فضای مطالعه و انجام تکالیف در دکوراسیون منزل؛ بوی ماه مدرسه
با ایجاد اختلاف ارتفاع در کف کلاس مشکل مختل شدن تصویر تخته و معلم را برطرف سازید. این مشکل معمولا در چیدمان های خطی و پشت سر هم به وجود می آید.
مطلب پیشنهادی : بوی ماه مهر؛ 13 توصیه برای آغاز فصل مدرسه!
با استفاده از چیدمان گرد معلم تسلط بیشتری بر فضا و فعالیت های دانش آموزان خواهد داشت. ارتباط بصری و رو در روی دانش آموزان حس همکار و کار جمعی را در آنها تقویت می کند.
مطلب پیشنهادی: دکوراسیون اتاق کودک برای فصل مدرسه
هنگامی که دانش آموزان در چندین گروه در کلاس مشغول فعالیت می شوند بهترین حالت نشستن برای آنها چیدمان نقطه ای پراکنده است. به این روش آنها پشت میز گرد در کنار هم گروه هایشان خواهند بود و در این حالت کار گروهی آسانتر صورت می گیرد و معلم نیز به راحتی بر فعالیت هر گروه به صورت مجزا نظارت خواهد کرد.
مطالعات و آمار به دست آمده نشان می دهد که دانش آموزان علاقه چندانی به حضور در فضای کتابخانه مدارس ندارند. طراحی داخلی یکی از ابزاری است که می تواند به ایجاد علاقه در آنها کمک کند. استفاده از مبلمان خاص و راحت تر، طراحی فضای کتاب خوانی جمعی، نورگیری مناسب و ارتفاع مناسب قفسه ها از نکاتی است که باید در طراحی مد نظر قرار داد. در مطالب گذشته چیدانه با طراحی خلاقانه کتابخانه برای کودکان آشنا شده بودید.
مطلب پیشنهادی: ۱۰ ایده خلاقانه برای کتابخانه ای در قلب اتاق کودک!
از قفسه ها، جا کتابی ها، کمد های شخصی، آویزهای لباس و تابلو های نصب کاغذ ها و نقاشی ها کمک بگیرید. قفسه ها ی نگهداری از وسایل و کتاب ها می تواند باعث نظم دهی در فضا شده و رعایت نظم را به دانش آموزان بیاموزد.
مطلب پیشنهادی: ایده های خلاقانه برای نظم بخشیدن به کمد و قفسه ها
کمد های شخصی , باعث می شود که دانش آموزان نسبت به کلاس درس احساس تعلق داشته باشد. این کار نگهداری و حمل و نقل وسایل را برای آنها آسان می کند. با واگذار کردن حفظ امنیت وسایل شخصی و کمد شان می توانید حس مسئولیت پذیری را در آن ها تقویت کنید.
مطلب پیشنهادی : 4 مرکز آموزشی در ایران با معماری وسوسه انگیز
ایجاد تابلوها و اختصاص دادن فضایی به نگهداری از نقاشی ها و ساخته های دست آنها می تواند اشتیاقشان را برای همکاری با روند آموزشی بیشتر کند. می توانید از این تابلو ها برای به نمایش گذاشتن نکات درسی به روش های تصویری استفاده کرد.
نظرخواهی از دانش آموزان برای انتخاب رنگ نیز می تواند گزینه ای مناسب باشد. حتی گاهی می توان به آنها اجازه داد تا فضایی داشته باشند و بتوانند خودشان بر روی دیوار نقاشی کنند.
مطلب پیشنهادی : تو خونه تخته سیاه هم لازم میشه!
با توجه به سرعت رشد جسمی و ذهنی دانش آموزان در سنین کودکی و نوجوانی، در همه موارد یاد شده باید به این نکته توجه داشت که طراحی های انجام شده برای چه دره سنی انجام شده است؟! در نظر گرفتن این موضوع تاثیر مستقیمی در تعیین ابعاد و اندازه ها، انتخاب رنگ، بافت و ابزار و وسایل خواهد داشت. دانش آموز باید بتواند با توجه به قد خود، به راحتی از فضا استفاده کند و با آن ارتباط برقرار کند. ارتفاع قفسه ها، محل قرار گیری تابلو ها، کمد ها و … باید با توجه به میانگین قد آنها طراحی و اجرا شود.
“اگر مشغول ساخت خانه، طراحی دفتر کار و یا بازسازی و تغییر دکوراسیون آنها هستید یا به دنبال افراد حرفه ای برای انجام این کار می گردید به اهالی فن چیدانه مراجعه کنید"
مطالب بیشتر: