در آن روز برفی که گیاهان بیرون پنجره لباسی سفیدرنگ بر تن کرده بودند، ذهنش درگیر شده بود. درست است که سکوت و پاکی برف در ترکیب با سبزینگی گیاهان بسیار مسحورکننده به نظر می‌رسید، ولی اگر این موجودات مظلوم از سرما به لرزه می‌افتادند، چگونه می‌توانست آنها را به زندگی بازگرداند؟ برای اینکه در فصل زمستان باغچه و حیاط خود را سالم نگه دارید، نیازمند این هستید که مراقبت و محافظت بیشتری از گیاهان خود کنید. یکی از مهم‌ترین این کارها، محافظت از گیاهان جوان و همیشه سبز است. اغلب در فصل تابستان گیاه جدیدی را به محوطه حیاط یا باغ خود اضافه می‌کنیم تا زیبایی فضا را بیشتر کند. اگر این گیاه با شرایط آب و هوایی محل زندگی ما همخوانی نداشته باشد و درواقع بومی نباشد، ممکن است در هوای سرد در معرض خطر قرار گیرد. زمانی که دمای هوا در زمستان کاهش می‌یابد، تعدادی از گیاهان دچار آسیب می‌شوند.
شما قطعا نمی‌توانید تمام گیاهان یخ‌زده در زمستان را نجات دهید، ولی با برخی روش‌ها می‌توانید آنها را تا حدی تیمار کنید. قبل از هر چیز باید بدانید این روش‌ها در مورد بعضی از گیاهان عمل می‌کند. گیاهی که دچار یخ‌زدگی شده است، چیزی برای از دست دادن ندارد، ولی اگر بتوانید آن را به زندگی برگردانید، کار بسیار مهمی انجام داده‌اید.
تأثیراتی که بر اثر یخ زدگی گیاهان در گیاهان به وجود می‌آید، در گونه‌های مختلف متفاوت است؛ گاهی تنها گلدهی از بین می‌رود و گاهی برگ‌ها دچار سوختگی، لکه‌های قهوهای و تغییر رنگ می‌شوند و در موارد شدیدتر سرما روی ریشه گیاه و ساختار تاج آن اثر می‌گذارد و بسیار سخت است که بتوان آن را احیا کرد. در این حالت سلول‌های درونی دچار یخ‌زدگی می‌شوند، انتقال سلولی صورت می‌گیرد و تغییر دائمی در بافت گیاه به وجود می‌آورد.
در یکی از روش‌های دفاعی گیاه، آب در میان سلول‌ها به حرکت درمی‌آید تا از ایجاد قطعات یخ در اندام‌های کوچک که باعث پاره شدن دیواره‌های سلولی می‌شود، جلوگیری کند. این عکس‌العمل مانع حفظ رطوبت اضافی در گیاه می‌شود و در نتیجه زمانی که گیاه بدون آب بماند، آسیب یخ‌زدگی پدید می‌آید.
درمان یخ زدگی گیاه بسته به نوع گیاه و طول دوره سرمایی که می‌تواند تحمل کند، متفاوت است. سرمازدگی خفیف را می‌توان احیا کرد. به این صورت که قسمت یخ‌زده گیاه را در فصل بهار جدا کنید. برای اینکه ببینید ساقه و تنه گیاه تا چه اندازه دچار آسیب شده، می‌توانید قسمتی از تنه را در اواخر زمستان خراش دهید. اگر قسمت زیرین سبزرنگ باشد، بافت گیاهی هنوز زنده است.
گیاهان بر اثر یخ‌زدگی برگ‌های خود را از دست می‌دهند، ولی دوباره در فصل بهار برگ می‌دهند. حتما رطوبت گیاهان را حفظ کنید و بعد از اینکه خطر سرما را گذراندند، مقداری کود ضعیف به آنها بدهید. گیاهان حساس‌تر ممکن است نتوانند سرما را تحمل کرده و زندگی خود را از دست بدهند. معمولاً گیاهان چندساله تنها کمی از ریشه دچار یخ‌زدگی می‌شوند که در این حالت می‌توان گیاه را تقسیم کرد و آنها را دوباره در زمین کاشت.
گیاه سرخس یا ساکولنت و کاکتوس‌ها دارای بافت گیاهی متفاوتی از گیاهان چوبی و چندساله هستند. ساقه و برگ‌های ضخیم آنها مقدار زیادی آب درون خود ذخیره می‌کند. با وجود اینکه تعداد زیادی از این گیاهان مقاوم هستند، درصورتی‌که کاکتوس دچار یخ‌زدگی شود، بافت حجیم سلولی درونی و بیرونی آن دچار آسیب می‌شود.
اگر ساکولنت یخ‌زده است، گل یا ساقه آن را جدا نکنید و تنها برای چند هفته مراقب آن باشید. در گیاهانی مانند آلوئه‌ورا برگ‌های درونی را مقداری به سمت بیرون بکشید تا ببینید مرکز گیاه دچار آسیب و یخ‌زدگی شده است یا نه؟ اگر این برگ‌ها به‌سادگی جدا شدند و دیدید انتهای آنها حالت خمیری داشته و به رنگ سیاه درآمده است، متأسفانه باید گفت که گیاه از بین رفته است، ولی اگر نشانه‌هایی از رشد برگ‌های جدید در آن دیدید، گیاه شما از سرما و یخبندان نجات‌یافته است.
منبع: مجله منزل | نویسنده: صدف حقیقت | تحریریه چیدانه