هر شهر یک یا چند نماد شاخص دارد که با آن شناخته می‌شود. نماد شاخص می‌تواند یک اثر معماری یا بنای تاریخی باشد. ارگ کلاه فرنگی یکی از آثار شاخص بیرجند است که با معماری جذابش در ذهن هر فردی که به آنجا سفر کرده باشد می‌ماند. معماری این سازه به شکل زیگورات طراحی شده است.
ارگ کلاه فرنگی بیرجند که به نام‌های ارگ حسام‌الدوله، قصر بی‌بی‌گل و ارگ سرکار هم شناخته می‌شود مربوط به دوره قاجار است. در طی زمان ساختمان ارگ تغییراتی داشته است. گفته می‌شود در سال 56، حسین خزیمه علم از نمایندگان سنا این ساختمان را به فرمانداری بیرجند اهدا کرد.
مطلب پیشنهادی: معماری باستانی و اصیل مسجد جامع قزوین
معماری این ارگ شبیه به زیگورات چغازنبیل است. زیگورات‌ها سازه‌هایی با فرم پلکانی هستند که به عنوان نیایشگاه استفاده می‌شدند. ارگ کلاه فرنگی بیرجند در زمینی به مساحت 700 مترمربع ساخته شده است. این بنا 6 طبقه دارد و اولین طبقه آن شش ضلعی و آخرین طبقه آن به شکل مخروط درآمده است. ساختمان کلاه فرنگی بیرجند از مصالحی از جمله: گل، آجر، ساروج و آهک تشکیل شده است. نمای این ساختمان سفید رنگ است. فضاهای طبقه همکف شامل؛ هشتی، گنبدها، حوضخانه و اتاق‌هایی در اطراف آن است که از طریق دالان‌هایی به هم متصل شده‌اند. حوضخانه فضایی هشت ضلعی در طبقه همکف هستند که فضایی تابستان نشین محسوب می‌شوند.
کلام آخر:
در این مطلب با معماری بنای زیگوراتی در بیرجند آشنا شوید، این بنا که به ارگ کلاه فرنگی بیرجند مشهور است معماری بسیار زیبا و چشم نوازی دارد.