معماری آرت دکو یک مرحله نوین از معماری است که گویا از افسانهها سربرآورده است. این معماری سبکی است که از تلفیق اشکال هندسی با رنگهای خاص و با الهام از فرهنگ کشورهای مختلف و طبیعت تشکیل شده است. معماری آرت دکو کمی قبل از جنگ جهانی اول شروع شد و تاکنون چه در دکوراسیون داخلی و چه در معماری همچنان استفاده میشود.
آرت دکو سبکی خاص و محبوب به حساب میآید که استفاده از المانهای هندسی مختلف جلوه این سبک را بیش از پیش خاص و برجسته کرده است. بهطوری که بسیاری از ساختمانها در سراسر جهان از این سبک تبعیت میکنند. از نمونههای بارز ساختمانهایی که با معماری آرت دکو ساخته شدهاند، میتوان به ساختمان امپایر استیت در نیویورک امریکا، کرایسلر، کاخ شایلو در پاریس و بسیاری ساختمانهای دیگر که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت اشاره کرد.
معماری آرت دکو سبکی است که خاستگاه آن فرانسه بوده و ایده آن در دهه 1910 درست قبل از جنگ جهانی اول شروع شد. اما، حدودا ده سال بعد در امریکا و اروپا به مرز شکوفایی رسید. این سبک متشکل از هنرهای تجسمی، معماری و طراحی محصول است و همین سه عامل مهم زیبایی و حجم سازی در این سبک را به دلیل استفاده از اشکال هندسی قوی، فرمهای ساده و متریال لوکس برجسته کرده است.
ترکیبی از شیشه، فلز، مرمر و چوبهایی در طرح و شکلهای متفاوت از موادی است در این سبک به وفور به چشم میخورد. از ویژگیهایی که به صورت مکرر در معماری آرت دکو دیده میشود، استفاده از الگوی خورشید با رگههای نور اطراف درست مانند تصویر خورشید در نقاشیهای کودکی، V برعکس و به شکل طرح زیگزاگی در رنگبندیهای مخصوص سبک آرت دکو و اشکال ارگانیک است.
آرت دکو بیشتر تحت تاثیر اشکال انتزاعی و هندسی سبک کوبیسم، رنگهای روشن و جیغ فوویسم، صنایع دستی کشورهایی چون مصر، سرخپوستان، چین و ژاپن است. باید گفت که آرت دکو سبکی است که نه تنها در معماری بلکه، در المانهای مختلف در دکوراسیون داخلی خانهها نیز کاربردهای زیادی دارد و یک سبک منحصر به فرد برای علاقهمندان به احجام هندسی و رنگهای خاص است که میتوانند فضای داخلی خانه خود را با آن تزیین کنند.
بیشتر بدانید: دکوراسیون پذیرایی منزل به سبک آرت دکو؛ ایدهای منحصربهفرد برای همه نسلها
معماران سبک آرت دکو از طرحهای خلاقانه در طراحی آثارشان استفاده میکردند تا بتوانند هرچه بهتر زیبایی و جلوه منحصربهفرد این سبک را به تصویر بکشند. بهطوریکه، خلاقیت آنها علاقهمندان به هنر آرت دکو در سراسر جهان را مجذوب خود میکرد و در واقع الهام بخش معماران نسل جوانتر بود.
ویلیام ون ال معمار سبک آرت دکو، اهل امریکا بود و نقش مهمی در جنبش آرت دکو در دنیا به ویژه امریکا داشت. معروفترین اثر او ساختمان Chrysler Building در شهر نیویورک است که یکی از مهمترین بناها در جهان به حساب میآید.
این بنا 77 طبقه است و ساخت آن در سال 1930 به اتمام رسید. ویژگی این بنا، باریک شدن در بالاترین نقطه، تزیینات پیچیده، آنتن فولادی ضد زنگ که قرار بود به عنوان هشداری برای هواپیماها روی ساختمان نصب شود بود که هیچ گاه به این منظور استفاده نشد.
یکی دیگر از معمارانی که ساختمانها را به سبک آرت دکو طراحی میکرد، لینا بو باردی اهل ایتالیا بود. لینا طراح و معماری بود که تحصیلاتش را در رم به پایان رساند و بعد از آن به برزیل مهاجرت کرد. علت شهرت لینا، تلفیق سبک مدرنیسم با المانهای برزیلی بود که در واقع سبک منحصربهفردی را به نام خودش ثبت کرده بود.
مهمترین اثر او در معماری آرت دکو خانه شیشهای یا The Glass House است که ساخت آن در سال 1951 در سائو پائولو برزیل به اتمام رسید. این خانه سبک مدرنی دارد و در آن از خطوط صاف، اشکال مستقیم و تمرکز بر نور طبیعی استفاده شده است.
بیشتر بدانید: معمارانی که با آثار هنری خود چهره جهان را تغییر دادند
شارلوت پریاند معمار سبک آرت دکو و اهل فرانسه بود. او یکی از چهرههای سرشناس و رهبر جنبش آرت دکو در عصر پیدایش این سبک در معماری بوده است. او به دلیل طراحی دکوراتیوها و مبلمان آرت دکو با لبههایی تیز، شکلهای کاربردی و استفاده از فلزات بران مانندآلومینیوم و استیل شناخته میشود.
شارلوت پریاند، با ژان پرو و ل کوبوزیر، دو معمار مطرح جهان همکاریهایی داشته است. یکی از بهترین همکاریهای او با این دو طراح و معمار ساخت LC4 Chaise Lounge در سال 1928 بوده است و شرکت مبلمان ایتالیایی کاسینا هنوز این Chaise را که طراحی بسیار شیک و مدرنی داشته است را تولید میکند. شارلوت پریاند اثر مهمی را در کوههای آلپ بحش فرانسه از خود به جای گذاشته و آن Les Arcs Ski Resort است.
تیموتی فلوگر از پیشتازان امریکایی سبک معماری آرت دکو به ویژه در سان فرانسیسکو بود. او در اوایل قرن 20 آثار بسیاری را از خود به جای گذاشته است که جنبش هنر آرت دکو را به خوبی در خود نمایان میکند. ویژگی آثار او با استفاده از اشکال هندسی، الگوهای دکوراتیو و متریال روز و مدرن از دیگر آثار متمایز است.
مهمترین اثر او آسمان خراش Pacific Telephone Building است که در سال 1925 کامل شد. در این اثر از خطوط عمودی، طراحی بر اساس ارتفاع، نقاشیهای دیواری، ادغام ماهرانه بخشهای ساختمان و عناصر تزیینی در نمای بیرونی و درونی استفاده شده است. این بنا ترکیب بسیار درستی دارد و به لحاظ بصری بی نقص است.
اگر از سه تاریخدان بپرسید که آرت دکو را برای شما شرح دهند، ممکن است با سه جواب کاملامتفاوت روبرو شوید. چرا که سبک آرت دکو اگرچه المانهای ثابتی دارد. اما، در ذهن افراد مختلف به شکل مختلفی تجلی میکند. گاهی آرت دکو به سبک ساختمانها و آثار هنری بین دهه 1920 تا 1940 میلادی اطلاق میشود و گاهی به مدرنیسم اشاره میکند. در این میان سعی میکنیم چندین پروژه ساختمانی برجسته به سبک معماری آرت دکو را معرفی کنیم.
این ساختمان که به ساختمان اپرای مدنی Civic Opera Building معروف است یکی از نمادهای سبک آرت دکو است که یک ساختمان 22 طبقه بوده و نمای داخلی آن نیز به سبک آرت دکو طراحی شده است. این بنا شامل 3563 صندلی است و دومین سالن بزرگ اپرا در امریکای شمالی محسوب میشود. نمای خارجی ساختمان شبیه به یک صندلی بزرگ است که گاهی به تخت اینسل نیز شناخته میشود.
این ساختمان زیبا شامل 50 طبقه است که همزمان با کرایسلر و امپایر استیت ساخته شده است. استفاده از حکاکی و طرحهای عمودی در این اثر بسیار به چشم میخورد و فضای داخلی آن بسیار زیبا و چشمگیر است. متریال استفاده شده در این بنا از کشورهای مختلف جهان تهیه شده است و به بهترین شکل المانهای استفاده شده در سبک آرت دکو در آن رعایت شده است. برشها و استفاده از خطوط صاف و تیز در لبه بنا به زیبایی تمام کار شده است.
هتل بوتیک Bryant Park Hotel فضایی بسیار شیک و زیبا برای برگزاری مراسم و رویدادهای خاص است که یکی از المانهای مهم در نمایش معماری آرت دکو است. این بنا به دلیل رنگ تیره نمای خارجی و تاج طلایی که دارد معروف است. دکوراسیون داخلی بنا نیز طراحی منحصربهفردی دارد که با نمای خارجی آن، ترکیب بسیار مجللی را تشکیل دادهاند.
بیشتر بدانید: طراحی بی نقص کتابخانه ملی؛معماری پلکانی و منظم این کتابخانه
کتابخانه Brooklyn Public Library که در شهر بروکلین در نیویورک واقع شده است، ابتدا با طرح و هدف سبک معماری آرت دکو ساخته نشده بود. اما، به دلایل متعددی ساخت بنا برای مدتی به تعویق افتاد و طراحان جدید سعی کردند با الهام از سبک آرت دکو این کتابخانه را بسازند. این کتابخانه سالانه بیش از 1.7 میلیون نفر بازدید کننده دارد و نمای خارجی بنا از اشکال هندسی چون مستطیل تشکیل شده است.
یکی از سبکهایی که در اواخر دهه 1920 به بعد بسیار متداول شده بود، سبک آرت دکو چه در معماری بنا و چه در طراحی دکوراسیون داخلی آن بوده است. این سبک همچنان تا به امروز پرطرفدار است و هنوز هم یکی از سبکهایی است که در ساخت بناهای مختلف توسط معماران مختلف استفاده میشود. سعی کردیم با ارائه تاریخچه، معمارانی که به صورت تخصصی در این حیطه فعالیت میکردند و بناهایی که به سبک معماری آرت دکو ساخته شده بودند، این سبک را بیش از گذشته به شما معرفی کنیم تا با ایده گرفتن از آن در طراحی بنا یا دکوراسیون داخلی منزل خود بهره ببرید.