بادگیر یزد یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است. این سازه با قفسههای عمودی و افقی خود جریان هوا را به داخل ساختمان هدایت میکند و بدین ترتیب گرمای طاقتفرسای تابستان به نسیمی خنک تبدیل میشود. بادگیرها علاوه بر نقش اساسی که در تهویه مطبوع منازل دارند، بهعنوان یکی از نمادهای بارز شهر یزد و معماری ایرانی شناخته میشوند.
سفر به یزد در تابستان ممکن است شما را با این سوال مواجه کند که در گذشته و بدون تکنولوژی سرمایشی، زندگی در این شهر کویری چگونه جریان داشته است؟ نحوه کار بادگیر یزد به این صورت است که بدنۀ تنورهمانندی دارد که بر روی آن روزنههایی تعبیه شده است. باد خنک از داخل این روزنهها وارد تنوره میشود و به سمت پایین میآید. تیغههایی که در داخل تنوره هستند مثل پرههای توربین هوا را به چندین قسمت تقسیم میکنند و بدین ترتیب سرعت هو در تنورۀ بادگیر افزایش پیدا میکند. سپس هوای خنک و پرسرعت وارد ساختمان میشود و در پی آن هوای گرم از طریق دنبالۀ بادگیر به بیرون رانده میشود. در پایان این فرایند هوای داخل ساختمان خنک میشود.
با هم تصویری از سفیر اسپانیا در بافت تاریخی یزد ببینیم: