پروژه “دوباره، خانه“ در محله جلفای اصفهان بدون تردید یک اثر معماری و باززنده‌سازی شگفت‌انگیز است. چراکه توانسته به شکلی هنرمندانه و چشمگیر، سنتی‌ترین ویژگی‌های معماری اصفهان را با عناصر کاملا مدرن ترکیب کند.
در این مطلب به بررسی معماری و سرنوشت عمارت قدیمی پروژه و شگفتی‌های باززنده‌سازی دوباره خانه پرداخته می‌شود. پس در ادامه با چیدانه همراه باشید.
خانه‌های قدیمی حیاط مرکزی امروز دیگر به ندرت در بافت‌های قدیمی شهر اصفهان پیدا می‌شوند. آن‌هایی هم که باقی مانده‌اند، بیش از آنکه محلی برای زندگی باشند، حالت توریستی و موزه‌‌طور پیدا کرده‌اند و از کارکرد اصلی‌شان یعنی “خانه" دور شده‌اند.
اما سرنوشت یکی از این عمارت‌های قدیمی این بود که دوباره تبدیل به خانه شود. به همین دلیل این پروژه، “دوباره، خانه“ نام گرفت. پروژه‌ای که به دلیل هنر و ظرافت به کار رفته در باززنده‌سازی و هدف ارزشمندی که برآورده کرده، در سال 1402 مقام اول “جایزه معمار" را در بخش بازسازی به دست آورد. این پروژه همچنین در نخستین دوره جایزه بین‌المللی “تعامل سنت و مدرنیته در معماری" در سال 2023 رتبه دوم را کسب کرد.
معماران پروژه دوباره خانه توانسته‌اند با کمترین اثرگذاری بر ساختار اصلی و تنها با افزودن عناصری مانند پلکان‌ها و دیوارهای شیشه‌ای، شگفتی جلوه مدرن را به فضای سنتی خانه تزریق کنند. حیاط مرکزی عمارت شبیه صحنه‌ای تماشایی شده که ساکنان خانه می‌توانند از پشت پرده شفاف شیشه‌ای به آن نگاه کنند.
جداره‌های شیشه‌ای که لابلای ستون‌های فلزی قرار گرفته‌اند، نور را به شکلی سخاوتمندانه به درون ساختمان راه می‌دهند. به همین دلیل عمارت قدیمی دوباره دیدنی شده و از تاریکی و فراموشی بیرون آمده است.
این خانه دو تجربه متضاد را به شکلی تفکیک‌ناپذیر درهم آمیخته است. اگر در فضاهای مختلف خانه قرار بگیرید، هم به طور کامل سنتی و ایرانی بودن را احساس می‌کنید و هم حس می‌کنید در فضایی کاملا مدرن و امروزی حضور دارید. در این خانه “سنت" دیگر مساوی “کهنگی" نیست بلکه مانند جویباری با سرچشمه‌های دوردست، اما کاملا گوارا و تر و تازه است.
“دوباره، خانه“ حالا دیگر عمارتی نیست که فقط مناسب نمایش اسباب و وسایل قدیمی یا تبدیل شدن به رستوران سنتی و اقامتگاه توریستی باشد. اینجا دوباره، خانه‌ای است که می‌تواند نهایت آرامش را برای ساکنانش به ارمغان بیاورد.
برای بررسی دیگر پروژه‌های بازسازی موفق در ایران مطلب ویلا باغ سی کاج در اصفهان؛ پیوند طبیعت با زندگی، به بهترین شکل ممکن! را از دست ندهید.