چندی پیش از آسمان منطقه اوین دود بلندی مشاهده شد. زندان اوین، مشهورترین زندان کشور دچار حریق شد و موجی از گمانه‌زنی‌ها درباره جزییات حادثه آغاز شد.
برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار تصاویری اعلام کردند که در زندان اوین آتش‌سوزی رخ داده است. ساعتی پس از آن قوه قضائیه درگیری و آتش سوزی در زندان را تائید کرد و اعلام نمود که این حادثه مهار شده است.
ویدئوهایی دود، آتش وصدای تیراندازی از داخل زندان اوین منتشر شده است.
در میانه آتش‌سوزی و درگیری با نیرو‌های حفاظت، تعدادی زندانی اقدام به فرار می‌کنند. آنها در ضلع شمالی زندان که کوه وجود دارد، وارد میدان مین می‌شوند. گفته می‌شود که صداهای انفجار شنیده شده مربوط به همین موضوع بوده است.
مشاهده بیشتر
برخی رسانه از 8 مصدوم در این ماجرا خبر دادند، اما هنوز آمار دقیقی از میزان مصدومان یا تلفات احتمالی منتشر نشده است.
زندان اوین، یکی از مشهورترین زندان‌های ایران است. این زندان در منطقهٔ اوین درکه در منطقهٔ سعادت‌آباد، تهران قرار دارد. یکی از معماران زندان اوینامیر نصرت منقح بود. ساخت این زندان در زمینی به مساحت 40 هکتار از دهه 1340 آغاز شد و در سال 1350 افتتاح شد. زندان اوین امروزه رسماً عنوان بازداشتگاه موقت را دارد.
زمینی که در آن زندان اوین ساخته شده‌است، سابقاً خانه سید ضیاءالدین طباطبایی، روزنامه‌نگار و نخست‌وزیر ایران بود.حکومت ایران مدعی‌ست که زندان اوین دارای یکی از مجهزترین کتابخانه‌ها در میان زندان‌های ایران است. طی حکمی که دادستان تهران صادر کرد در بند زنان زندان اوین، به بانوان و مادران امکان تماس تلفنی با دنیای بیرون داده نمی‌شود.
در زندان اوین، افرادی از گروه‌های مختلف مذهبی، سیاسی، ورزشی … همچون آیت‌الله طالقانی، اکبر هاشمی رفسنجانی، مسعود رجوی،خسروگلسرخی … دوران حبس خود را سپری کردند.
پیش از انقلاب، اوین مستقیماً توسط ساواک اداره می‌شد. با آنکه ساختمان اولیه زندان اوین شامل بیست سلول انفرادی و دو بند عمومی فقط برای 320 نفر ساخته شده بود، در طی سالهای بعد به ساختمان‌های زندان چند بار اضافه شد به طوری که در سال قبل از آغاز انقلاب تعداد سلول‌های انفرادی تا پنج برابر (یعنی یکصد سلول انفرادی) در بند 209 افزایش یافت. همین بند سه طبقه شامل شش اتاق بازجوئی در زیرزمین آن بود.
یک حیاط اعدام، یک دادگاه، و بندهای جداگانه برای زنان و زندانیان عادی هم ساخته شدند. مجموع این ساختمان‌ها دارای ظرفیت اسمی بالای یک هزار و پانصد نفر بودند اما تعداد زندانیان اوین بیش از دو برابر این ظرفیت اسمی بود. شرایط زندان اوین از نظر سختگیری با زندانیان به مراتب بدتر از زندان‌های بزرگ دیگر ایران بود اما از نظر غذا و سرویس‌های بهداشتی بهتر بود.
زندانیان سیاسی از طیف‌ها و گروه‌های مختلف مخالف حکومت پهلوی بودند. مسن‌ترین زندانی سرتیپ علی اکبر درخشانی بود که در 7 فروردین 1357 در سن 82 سالگی توسط ساواک دستگیر شد و همان شب در زندان اوین درگذشت.
سعید برآبادی در همشهری می‌نویسد: سال1360 است؛ جنگ در مرزهای غربی و شمال غربی و بمب‌گذاری‌های مکرر گروهک‌های تروریستی کشور را در شرایط سختی قرار داده. در چنین شرایطی، ساخت‌وساز دولتی عملا در تهران و بسیاری از شهرها متوقف شده و تجهیزات و دستگاه‌های سازندگی به جبهه‌ها اعزام شده‌اند.
با این همه در مرور خاطرات این سال، ذکر یادی از امیرنصرت منقح، معمار و مهندس ایرانی و سازنده آثاری چون بیمارستان ژاندارمری (نیروی انتظامی فعلی)، ساختمان مرکزی وزارت کار و امور اجتماعی در خیابان آزادی تهران، بیمارستان شهید لبافی‌نژاد تهران و… بی‌مناسبت نیست.
منقح یکی از متفاوت‌ترین معماران پیش از انقلاب است که بسیاری از ساختمان‌های عمومی فعلی، حاصل هنر او و دفاتر معماری اوست. او یک دهه از وقت خود را صرف ساخت زندان اوین بر تپه‌های منطقه سعادت‌آباد کرد؛ زمینی چهل هکتاری که هنوز به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بازداشتگاه‌های کشور محسوب می‌شود و شهرداری چندسالی است که در تکاپوست تا آن را بدل به یک پارک بزرگ کند. سرانجام در سال1350، زندان اوین رسما افتتاح شد و در اختیار ساواک قرار گرفت.
منقح در ساخت این زندان، تمرکز خود را بر بحث امنیت و نگهداری قرار داده بود؛ ساختمان اولیه 20سلول انفرادی و 2بند عمومی داشت و مجموعا ظرفیت آن برای 320زندانی بود. بیست و سوم بهمن‌ماه سال1357، مردم انقلابی برای نخستین‌بار آن سوی درهای زندان اوین را به چشم دیدند و زندانیانش طعم آزادی را چشیدند.
از آن تاریخ چند عکس وجود دارد که با استناد به آنها می‌توان اندکی درباره معماری این زندان سخن گفت و آن را با دیگر آثار منقح سنجید؛ جنس مصالح، آجر و سیمان است که هم زود ساخته می‌شوند و هم مقاومت بالایی دارند، دیوارهای کل زندان، تا حد امکان قطور ساخته شده تا به نوعی عایق حرارتی باشد که با توجه به سرمای منطقه اوین موضوع عجیبی نیست.
در تفکرات معمارانه منقح، ساختمان‌ها چندان رشد عمودی ندارند بلکه کوتاه و در خط افق پراکنده شده‌اند و البته که زندان اوین هم با نهایتا سه طبقه در هر بخش از این قاعده مستثنی نیست. یک نکته مهم دیگر هم درباره ضریب امنیت زندان اوین وجود دارد؛ درحالی‌که زندان قصر چند باری شاهد فرار زندانیان بود، براساس گزارش‌ها تاکنون هیچ زندانی‌ای نتوانسته از زندان اوین بگریزد.
بیشتر بخوانید:
تحول معماری به زبان آزادی؛ هنر جناب ماندلا را ببینید!
این زندان مخوف محل تفریح شکنجه‌گران است!