زندگی در آپارتمان‌های امروزی، که اغلب به صورت فشرده و کنار هم ساخته شده‌اند باعث ایجاد محدودیتی در نورگیری فضای داخلی خانه و نگهداری از گیاهان خانگی شده است. نور یکی از نیازهای اصلی گیاهان است. گیاهان آپارتمانی مختلف در میزان نور مورد نیاز برای رشد و زنده ماندن متفاوت هستند. میزان نیاز به نور در گیاهان آپارتمانی از نور زیاد و مستقیم نورخورشید تا نور غیرمستقیم و کم و یا سایه متغیر است. در هنگام خرید گیاه آپارتمانی به نیاز نوری گیاه توجه کنید تا با شرایط منزل شما متناسب باشد. در این مطلب به معرفی گیاهان خانگی سایه‌دوست و قابل رشد در فضای آپارتمان‌های کم نور و نکته هایی در مورد گیاهان سایه‌پسند پرداخته‌ایم.
گیاهان سایه‌پسند در واقع به گیاهانی گفته می‌شود که به نور بسیار کم محیط قانع‌اند! این نوع از گیاهان در داخل آپارتمان‌ها و خانه‌های کوچک امروزی که در نواحی پر تراکم شهر نور زیادی را دریافت نمی‌کنند بسیار اهمیت دارند. گیاهان آپارتمانی بدون نیاز به نور به دریافت میزان کم نور سازگار شده‌اند.
نور مورد نیاز برای گیاهان آپارتمانی اغلب به دو صورت نور مستقیم و یا غیرمستقیم بیان می‌شود. منظور از نور مستقیم، نور خورشید بدون هیچ فیلتری مانند پرده پنجره است. گیاهانی که به نور مستقیم نیاز دارند پشت پنجره‌های نورگیر و آفتابی حال خوبی دارند، این نوع گیاه در بین گیاهان فضای باز بیشتر وجود دارد. نور غیرمستقیم، دریافت نور با استفاده از یک فیلتری مانند پرده پنجره است. اغلب گیاهان آپارتمانی به نور غیر مستقیم و کافی نیاز دارند.
مطلب پیشنهادی: گیاهان آفتاب دوست، شادابی گلدان‌ها در خانه پر نور!
برخی از علائمی که می‌توان گفت در ارتباط به نیاز نوری گیاهان آپارتمانی علائمی مشابه دارد، در ادامه مطلب آمده است:
مطلب پیشنهادی: تقویت گلهای خانگی، همه‌ی این ۷ مورد مهم‌اند!
یکی از تکنولوژی‌های جدید برای رشد گیاهان آپارتمانی در خانه‌های کم نور، استفاده از نور مصنوعی است. چراغ رشد گیاه به رشد مناسب گیاهان آپارتمانی کمک می‌کند. این نوع لامپ یک منبع برای شبیه سازی نورخورشید است. پس حتی اگر خانه‌ای با کمترین مقدار نورطبیعی را دارید، نگران نباشید می‌توانید برای رشد گیاهان خود از لامپ رشد گیاه استفاده کنید.
گیاهان از نظر نیاز نوری به سه دسته: سایه پسند، آفتاب پسند و خنثی تقسیم می‌شوند. این ویژگی مانند یک طیف است و نمی‌توان برای گیاهان حدی از نیاز نوری را تعیین کرد. البته رشد ایده‌آل هر گیاه به یک مقدار مشخصی از نور (مثلا روزی ۱۰ ساعت نور غیر مستقیم) نیاز دارد. به طور مثال ممکن است یک گیاه آپارتمانی در نور کم، مشکلی نداشته باشد و به رشد خود ادامه دهد ولی با وجود نور بیشتر و کافی به گلدهی برسد و یا رنگ برگ‌هایش تغییر کند.
اگر گیاه آپارتمانی جدید خریداری کرده‌اید و فروشنده به شما گفته است نیاز نوری گیاه آپارتمانی متوسط است. یا اگر گیاهی را هدیه گرفته‌اید و از نیازهایش آگاه نیستید، این شما هستید که با آزمون و خطا و دقت زیاد به حال گیاه آپارتمانی‌تان باید نیاز نوری گیاه را متوجه شوید. در ابتدا گیاه را در فضایی با نور غیر مستقیم و کافی قرار دهید، هر روز به حال گیاه خود توجه کنید. علاوه بر اینکه شناخت و مطالعه در رابطه با گیاه تازه وارد در نگهداری آن ضروری است، ولی فراموش نکنید همه‌ی عوامل محیطی منزل شما با همدیگر بر روی رشد و سرزندگی گیاه تاثیر می‌گذارند.
گیاهان آپارتمانی یکی از عناصر زنده و عامل سرزندگی منزل هستند. اغلب خانواده‌های ایرانی در دکوراسیون منزل خود از حداقل چند گیاه آپارتمانی استفاده می‌کنند. برای پیدا کردن جای مناسب برای گیاه آپارتمانی خود نور بخش‌های مختلف خانه را بررسی کنید و با توجه به نیاز گیاه، آن را در جای مناسبی قرار دهید. برای استفاده از گیاه در دکوراسیون منزل به چند نکته توجه کنید:
گیاهان فضای باز در بالکن: اگر می‌خواهید چند گیاه در بالکن یا تراس خود داشته باشید، به شمالی یا جنوبی بودن آن توجه کنید. بالکن‌های جنوبی نورگیری خوبی دارند و گیاهان آفتاب دوست برایشان مناسب است. بالکن‌های شمالی سایه بیشتری دارند و مناسب گیاهان سایه‌پسند هستند. مطلب گیاهان فضای باز، ۱۰ گیاه برای زیباتر شدن بالکن و تراس منزل! به شما در انتخاب گیاه مناسب کمک می‌کند.
تغییر نور در فصل‌های مختلف: فضایی که گیاه آپارتمانی را قرار می‌دهید ممکن است در فصل‌های مختلف میزان نور مختلفی دریافت کند، در نتیجه در صورت نیاز باید گلدانتان را جابه‌جا کنید. مثلا اگر روی میز مطالعه شما، گیاه آپارتمانی قرار گرفته است و در فصل تابستان نور زیادی بر روی آن می‌تابد، در فصل پاییز و زمستان میزان نور دریافتی آن تغییر می‌کند.
لوازم گرمایشی منزل: یکی از مسائل بسیار مهم در تعیین جای مناسب گیاه، توجه به دمای هوا و تغییرات دمای منزل در فصل‌های مختلف است. ممکن است شما در فصل گرم گلدانتان را در کنار شوفاژی قرار داده باشید، در نتیجه لازم است در فصل‌های سرد جای آن را تغییر دهید چرا که گیاهان آپارتمانی گرمای زیاد را دوست ندارند.
این گل با برگ‌های پهن و بزرگش نه فقط در سایه ماندگاری خوبی دارد که در برابر سرما و گرما هم حسابی مقاوم است و تقریبا هیچ‌وقت نمی‌توانید خراب شدنش را ببینید برای همین به آن گل فولادی هم می‌گویند. فقط یک ایرادی دارد که رشد چندانی ندارد و باید هفته‌ها خیره به برگ‌هایش بمانید تا اندک تغییری را احساس کنید. زمستان‌ها هفته‌ای یکبار آب می‌خواهد و تابستان‌ها هم هفته‌ای دوبار. این گل به غبارپاشی هم نیازی ندارد و هر سه تا چهار سال یکبار باید گلدانش عوض شود؛ پس با خیال راحت برایش جایی در آپارتمان بی‌نورتان باز کنید.
این راهنما را بخوانید: راهنمای خرید گلدان مناسب گیاهان آپارتمانی زیبا
گل مار یا گیاه سانسوریا، دوستدار سایه است اما اگر آفتابی هم در کار باشد رشدونمو خوبی خواهد داشت. اگر هم گوشه‌ای رهایش کنید فرقی ندارد. با سایه و تاریکی کنار می‌آید. فقط باید حواستان به آب دادن آن باشد چراکه با آب زیاد خیلی زود ریشه‌هایش از بین می‌رود. دوره‌ای خاص برای آبیاری ندارد فقط باید بین فاصله دو آبیاری حتما خاک گل خشک شده باشد. نقطه ضعف گل مار سرماست. این گل به‌شدت به سرما حساس است و با اولین سوز زمستانی از بین می‌رود؛ پس بی‌خیال نگهداری آن در تراس و بالکن شوید.
گل گندمی یا سجافی از گیاهان خانگی سایه‌دوست پرطرفداری است که به صورت سبز و ابلق وجود دارد. این گیاه عجیب می‌تواند میزان متفاوتی از نور محیط را تحمل کند. تابش مستقیم نور خورشید را دوست ندارد. با تابش خورشید نوک برگ‌هایش می‌سوزند. در تابستان هفته‌ای دو تا سه بار آب می‌خواهد و زمستان‌ها یکبار آبیاری کفایت می‌کند. در صورت گرم بودن محیط غبارپاشی هم لازم می‌شود.
مطلب پیشنهادی: 8 معجزه گیاهان خانگی برای سلامتی!
فیلودندرون‌ها خانواده بزرگی هستند با شکل و شمایلی شبیه به هم و با کمی تفاوت در قد و قامت. همه آنها به نور بسیار کمی برای رشد و نمو نیاز دارند. برگ‌قلبی‌ها که بیشتر در آپارتمان‌های ما نفوذ کرده‌اند حتی باید از تابش مستقیم آفتاب محفوظ بمانند. لبه پنجره یا لبه میز معمولا بهترین مکان برای نگهداری این گل رایج امروزی است. با هر شاخه‌اش هم می‌توان گلدان‌های زیادی از آن در خانه تکثیر کرد. فقط کافی است ساقه‌ای را جدا کنید و چند وقتی در آب قرار دهید؛ بعد از مدتی سر و کله ریشه‌ها پیدا می‌شود. این گل زمستان‌ها هفته‌ای یکبار آب می‌خواهد و تابستان‌ها دو تا سه‌بار در هفته. حواستان باشد نگذارید شاخه‌های گل زیاد بلند شود. هرازگاهی آنها را کوتاه کنید و قلمه بزنید تا گل‌تان پربرگ‌تر شود.
مطلب پیشنهادی: گیاه آپارتمانی پوتوس، این قلب سبز برای شما!
از گیاهان زیبای آپارتمانی که سایه را دوست دارد و به سایه مقاوم است ولی نباید همیشه در سایه بماند، و هر چند وقت آن را در نور مناسب قرار دهید ولی دراسنای پرچمی را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. این گیاه نسبت به رطوبت و آبیاری حساس است و در تابستان دوبار در هفته و در زمستان یکبار در هفته نیاز به آبیاری دارد. غبارپاشی را برای این گلدان باید در زمستان و تابستان انجام دهید.
گیاه شامادورا از گیاهان آپارتمانی سایه‌دوست و تصفیه کننده هوا است. این گیاه نیاز نوری متوسط دارد و به سایه مقاوم است. شامادورا باید به دور از نور مستقیم خورشید قرار بگیرد زیرا باعث سوختگی نوک برگ‌ها و کمرنگ شدن برگ‌های جدید می‌شود. این گیاه آپارتمانی به آبیاری بیش از حد حساس است. زمانی که سطح خاک شامادورا نیمه مرطوب است آن را آبیاری کنید.
گیاهی زیبا و پهن برگ که طرفداران زیادی دارد و جزو گیاهان مقاوم است. اگر در زمینه گل و گیاهان خانگی سایه دوست مبتدی هستید؛ می‌توانید این گیاه را تهیه و نگهداری کنید. این گیاه آپارتمانی نور غیرمستقیم و نیم‌سایه را ترجیح می‌دهد و اگر در مقابل نور مستقیم نورخورشید قرار بگیرد دچار سوختی برگ می‌شود. در نگهداری از برگ انجیری توجه کنید که در فاصله‌ی بین دو آبیاری خاک گلدان، تا عمق 2 الی 3 سانتیمتر از سطح خاک خشک شده باشد.
مطلب پیشنهادی: نگهداری از گیاهان آپارتمانی با 5 عنصر حیاتی
از کلمبیا آمده پس با این اوصاف گرمادوست است و از سرما بیزار؛ طوری که دمای زیر 13 درجه دیگر برایش قابل تحمل نیست. به رطوبت هوای بالا نیاز دارد و باید حداقل روزی یکبار غبارپاشی شود. زیر گلدانش هم باید همیشه پر از آب باشد ولی به آبیاری دستی نیازی ندارد. پس اگر از آن دسته آدم‌ها هستید که همیشه آب دادن به گلها را فراموش می‌کنید اسپاتی‌فیلوم می‌تواند انتخاب خوبی برای شما باشد.
در فارسی به آن سمبرگ می‌گویند چراکه برگ‌هایش سمی هستند و شیره‌ای ترشح می‌کنند که ممکن است باعث تحریک شدید اعضای حساس بدن شود. نور غیرمستقیم زمینه رشد و نمو آن را فراهم می‌کند اما در سایه هم ماندگاری بالایی دارد. با این تفاوت که در سایه رشد علفی می‌کند و بیش از اندازه دراز می‌شود. هر ماه باید برگ‌هایش با اسفنج تمیز شوند و هفته‌ای چند بار غبارپاشی شود. مهم‌ترین نیازش هر سال تعویض گلدان به اندازه دو برابر بزرگ‌تر است.
آگلونما؛ از جمله گیاهان آپارتمانی با نگهداری آسان است که باغبان‌ها به آن گل مبتدی‌ها می‌گویند. درواقع هر کسی که بخواهد برای اولین‌بار دست به نگهداری گلها بزند بهتر است از یک گلدان آگلونما شروع کند. این گل احتیاج چندانى به نور و روشنایى ندارد. در بهار و تابستان هر دو هفته یکبار نیاز به کود محلول دارد و سطح خاک هم باید همیشه نسبتا مرطوب نگه داشته شود و فقط آب فراوانی نباید نثارش کرد. آب زیاد نقطه ضعف این گل است و اینکه از خشکی هوا بیزار است. برگ هاى آگلونما نسبت به خشکى هوا حساس هستند و بهتر است در آپارتمان‌هاى گرم و خشک هر روز سطح برگ‌ها با آب اسپرى شود.
بامبو؛ از گیاهان آپارتمانی است که در شرایط نوری مختلف رشد می‌کند، این گیاه به راحتی با شرایط فضای کم‌نور و سایه سازگار می‌شود. بامبو مانند بسیاری از گیاهان خانگی سایه‌دوست دیگر نور مستقیم نور خورشید را دوست ندارد و در مقابل نور مستقیم آسیب می‌بیند، بهتر است آن را در فضایی با نور غیرمستقیم قرار دهید. یکی از ویژگی‌های خاص این گیاه توانایی رشد آن در خاک و آب است یعنی می‌تواند هم در خاک و هم در آب رشد کند.
زامیفولیا از گیاهان آپارتمانی سایه‌دوست و با رشد کم است. رشد آهسته باعث می‌شود تا مدتها به تعویض گلدان نیاز نداشته باشد. این گیاه در نور فلورسنت قابلیت رشد دارد. گیاه زامیفولیا جزو گیاهان مقاوم و پرطرفدار است که آبیاری آن باید زمانی که خاک تا سانتیمتر خشک شد انجام شود و در زمستان هم حدود ده روز یکبار آبیاری می‌شود.
یکی دیگر از گیاهان آپارتمانی تصفیه‌کننده هوا است که به راحتی می‌توانید در فضای سایه و کم نور نگهداری کنید. لیندا جزو گیاهان خانگی سایه‌دوست و کم‌توقع و سازگار است. فقط باید حواستان باشد که زیاد آبیاری نکنید زیرا لیندا به آب زیاد حساس است و در صورت آبیاری زیاد برگ‌هایش زرد می شود. این گیاه مدتها می‌تواند بدون آبیاری زنده بماند.
مطلب پیشنهادی: مهم‌ترین نکاتی که باید قبل از خرید گیاهان آپارتمانی بدانید!
در این مطلب با 13 گیاه خانگی سایه دوست آشنا شدیم، اغلب گیاهان خانگی سایه‌دوست گیاهانی مقاوم و با نگهداری راحت هستند و این ویژگی‌ها به شما کمک می‌کند تا تعداد زیادی گیاه آپارتمانی را در منزل خود به راحتی نگهداری کنید. فراموش نکنید گیاهان مانند حیوانات به توجه و مراقبت احتیاج دارند، پس اگر گیاهی را تهیه و خریداری می‌کنید با روش نگهداری آن آشنا شوید و به کار ببرید تا به خوبی رشد کند و مسئولیت گیاه را بپذیرید.